02/06/2015 00:01 GMT+7

​Ngành công nghiệp ôtô của ASEAN trong tiến trình hội nhập

Nguồn: Thông tấn xã Việt Nam
Nguồn: Thông tấn xã Việt Nam

Tiến trình hội nhập kinh tế của các quốc gia thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đang trong một bước chuyển lớn, hướng tới sự ra đời của Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) vào cuối năm nay như mục tiêu đề ra.

hinh-15-1433385953.jpg

Cơ hội và thách thức đến từ AEC

Thị trường ôtô ASEAN được dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh trong thời gian tới đây. Với 10 nước thành viên, ASEAN có tổng dân số hơn 600 triệu người và thu nhập bình quân đầu người ở hầu hết các nước được dự báo sẽ tiếp tục tăng nhanh trong những năm tới.

Đáng chú ý là, theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế, tỷ lệ sở hữu xe hơi ở các nước thành viên tăng nhanh gấp đôi so với thu nhập.

Vị trí địa lý thuận lợi, tự do hóa thương mại đang được tăng cường và tham vọng tạo ra một thị trường chung thống nhất giống như EU giúp ASEAN trở nên hấp dẫn hơn đối với các nhà chế tạo xe ôtô.

Các chuyên gia nhận định AEC, với mục tiêu hướng tới một thị trường và cơ sở sản xuất thống nhất cho các quốc gia thành viên, gắn với thúc đẩy tự do lưu chuyển hàng hóa, dịch vụ, đầu tư và lao động, sẽ tạo ra một sân chơi bình đẳng hơn, ít bảo hộ hơn và khuyến khích sự cạnh tranh trong ngành công nghiệp ô tô khu vực.

Tuy nhiên, cũng sẽ có nhiều trở ngại đối với hoạt động thương mại và sản xuất nội khối, đáng chú ý nhất là các hàng rào phi thuế quan.

Mặc dù các nước thành viên ASEAN đã nhận thức được vấn đề này, nhưng các hàng rào phi thuế quan vẫn khó có thể xóa bỏ do tính chất đa dạng của nó, từ phụ phí hải quan cho đến các yêu cầu kỹ thuật của sản phẩm.

Và ngay cả khi các hàng rào phi thuế quan được loại bỏ, các nước nghèo hơn trong khu vực sẽ phải mất nhiều thập niên mới có thể xây dựng được các cơ sở chế tạo đủ sức cạnh tranh với các nước dẫn đầu về sản xuất trong khu vực là Thái Lan và Indonesia, hai nước chiếm tới hơn 4/5 sản lượng xe của ASEAN.

Bên cạnh đó, sự di chuyển tự do của dòng vốn và lao động chắc chắn đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định địa điểm sản xuất của các tập đoàn ôtô.

Kế hoạch xây dựng AEC cũng đã đề ra các biện pháp tăng cường sự di cư tự do của lao động có tay nghề, trong đó có việc các nước ASEAN công nhận về trình độ tay nghề của lao động đến từ nước khác, xóa bỏ các thủ tục nhiêu khê về thị thực và tăng cường hợp tác giữa các trường đại học.

Tuy nhiên, dòng người lao động có tay nghề sẽ chỉ thực sự gia tăng nếu các nước thành viên xóa bỏ mức trần hạn chế số công nhân nước ngoài cũng như các rào cản hành chính và quy định có xu hướng ưu tiên hơn cho người lao động trong nước.

Nơi hưởng lợi từ thương mại tự do

Ngành công nghiệp ôtô Thái Lan sẽ được hưởng lợi từ AEC.

Ngành công nghiệp ôtô Thái Lan, với 2.000 nhà sản xuất phụ tùng, sử dụng 500.000 lao động, bằng khoảng 70% của Nhật Bản.

Theo dự báo của Liên đoàn công nghiệp Thái Lan, lượng xe sản xuất trong năm 2015 có thể đạt 2,2 triệu chiếc, trong đó lượng xe ôtô tiêu thụ trong nước có thể đạt tới 1 triệu chiếc.

Thái Lan cũng là nước có tỷ lệ nội địa hóa cao nhất, với khoảng 80% phụ tùng được sản xuất ở trong nước.

Với một trong những mục tiêu là khuyến khích người lao động có tay nghề sang làm việc tại các nước khác trong khu vực, AEC ra đời sẽ giúp Thái Lan xóa bỏ những hạn chế của ngành công nghiệp ôtô nước này là chi phí nhân công ngày càng tăng trong khi vẫn thiếu lao động có tay nghề.

AEC sẽ giúp các nhà chế tạo ôtô ở Đông Nam Á hiện thực hóa cái gọi là chiến lược "Thái Lan+1", tức là xây dựng một "nhà máy mẹ" ở Thái Lan và một nhà máy phụ ở Campuchia, Lào, Việt Nam hay Myanmar.

Nhưng lo ngại về việc “đang bỏ tất cả trứng vào một giỏ”, các nhà sản xuất ôtô đã đầu tư sang Indonesia.

Với sự ổn định về chính trị và nền tảng kinh tế vĩ mô vững chắc, Indonesia đang là đích ngắm của nhiều nhà sản xuất ôtô nước ngoài.

Những năm gần đây, nền kinh tế Indonesia tăng trưởng khá nhanh và thị trường xe trong nước có tiềm năng rất lớn.

Indonesia được dự báo sẽ trở thành nước sản xuất và tiêu thụ xe ô tô lớn nhất trong khu vực.

Chính phủ Indonesia đang kỳ vọng về cơ hội phát triển của ngành công nghiệp ôtô từ sự ra đời của AEC.

Theo Bộ trưởng Công nghiệp Indonesia MS Hidayat, khả năng cạnh tranh của ngành công nghiệp ôtô của Indonesia đang ngày càng được nâng cao nhờ dòng vốn đầu tư khổng lồ được đổ vào nước này trong hai năm qua. Ông cũng cam kết chính phủ sẽ hỗ trợ ngành này nâng cao năng lực cạnh tranh.

Nơi lo bảo vệ ngành công nghiệp ôtô nội địa

Việt Nam đã nỗ lực thu hút đầu tư vào ngành công nghiệp ôtô trong khi vẫn bảo hộ ngành này với mức thuế cao đánh vào ôtô nhập khẩu.

Tuy nhiên, thời gian không còn nhiều. Sau khi AEC ra đời, mức thuế 50% đánh vào xe nhập khẩu từ các nước ASEAN sẽ giảm xuống 0% vào năm 2018, theo điều khoản của Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA).

Ngành công nghiệp ôtô Việt Nam hiện đang đối mặt với vấn đề về sự tồn tại khi các nhà sản xuất ôtô nước ngoài trì hoãn các khoản đầu tư mới. Việt Nam đang cân nhắc việc miễn giảm thuế cho xe nội địa như một giải pháp để bảo vệ sản xuất trong nước.

Theo nhận định của các chuyên gia, ngành công nghiệp ô tô của Việt Nam đang ở "ngã ba đường" khi các nhà nhập khẩu ôtô nguyên chiếc cạnh tranh gay gắt với các nhà sản xuất và lắp ráp ô tô trong nước khi tiến trình tự do hóa nền kinh tế.

Các công ty lắp ráp xe trong nước thì đang lo ngại về việc thực thi điều khoản của ATIGA về bãi bỏ hoàn toàn thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc. Đến lúc đó, hàng loạt mẫu xe từ các nước Indonesia, Philippines hay Thái Lan sẽ sớm xuất hiện tại Việt Nam với giá thành rẻ hơn nhiều.

Trong khi đó, Philippines cũng đã sẵn sàng cho việc trợ giá và các biện pháp khác để hỗ trợ ngành này phát triển. Ở Philippines, ôtô nhập khẩu đã tràn ngập thị trường, nhập khẩu xe ở nước này đã tăng 10 lần trong vòng 5 năm.

Chính phủ Malaysia cũng có kế hoạch tiếp tục bảo vệ sản xuất ôtô trong nước, dù việc đảm bảo tính công bằng của các biện pháp hỗ trợ vẫn là một thách thức. Malaysia kỳ vọng những chính sách mới trong lĩnh vực ôtô có thể giúp nước này bắt kịp Thái Lan, quốc gia sản xuất ôtô lớn nhất trong khu vực và có sản lượng xe hiện lớn gấp đôi Malaysia.

Nguồn: Thông tấn xã Việt Nam
Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0
Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên