(Viết tặng mẹ Hoan)

Tôi vẫn thường kể về mẹ với các bạn đồng nghiệp với một giọng đầy tự hào. Còn họ, sau một hồi im lặng vì những câu chuyện chẳng mấy hay ho của mình thì ngạc nhiên: “Cậu thật may mắn khi có một người mẹ chồng biết tâm lý và gần gũi như thế”. Vâng! Tôi đã thật may mắn.

Tôi vừa gọi điện về cho mẹ, đầu dây bên kia là tiếng mẹ, vì vui nên mẹ luống cuống: “Tru đấy hả con! Giỏi nhỉ? Các con có khỏe không? Mệ mong các con lắm! Ngày xưa chưa có cái ni (điện thoại), mệ ngồi ngóng ra ngõ, ngày dài chi lạ. Chừ có rồi, ngày nào mệ cũng được nói chuyện với các con". Sau chút va vấp, giọng mẹ lại chậm rãi nhưng rõ ràng. Dù đã hơn 80 tuổi nhưng mẹ vẫn còn minh mẫn lắm!

Mở đầu cuộc trò chuyện, bao giờ cũng là lời khen mẹ dành cho tôi (mà tôi nào có giỏi gì lắm đâu). Và kết thúc bao giờ cũng là cái thơm ngọt ngào nhất của mẹ mà tôi nhận được, dù chỉ là qua điện thoại. Mẹ tôi vẫn thường mắc chứng nói lắp dễ thương như thế. Mẹ thường gọi tất cả mọi người khi chợt quên tên bằng từ tru, tức là trâu. Đây cũng là một câu chuyện dễ thương mà mỗi lần sum họp đông đủ chúng tôi thường nhắc.

Tôi - đứa con dâu thứ hai trong tất cả sáu con dâu của mẹ - mỗi khi nghe tiếng mẹ, lòng lại rung lên một cảm xúc thật lạ. Nghe tiếng mẹ, tôi cứ ngỡ là mình đang ngồi bên mẹ, nắn nắn bàn tay gầy khô nhăn nheo vì năm tháng vất vả của mẹ. Nghe tiếng mẹ, lòng tôi bỗng ấm áp biết nhường nào. Tình cảm của mẹ đã xóa đi mọi khoảng cách mà người đời thường đặt ra trong quan hệ giữa mẹ chồng và nàng dâu.

Tôi yêu mẹ, yêu giọng nói ngọt ngào, mộc mạc, yêu từng cử chỉ thân thiện đến vô cùng của mẹ. Làm con của mẹ đã 24 năm, mẹ là tấm gương sáng cho tôi soi vào những lúc khó khăn và cả những khi cuộc sống có chút va chạm nhỏ. Nhờ vậy, vợ chồng tôi vẫn bên nhau trong hạnh phúc với hai đứa con một trai, một gái ngoan ngoãn nay đã trưởng thành.

***

Ngày ấy, là chị cả trong ba chị em mồ côi cả cha lẫn mẹ, mẹ phải cùng các em đi ở đợ cho địa chủ trong làng. Cũng may, mẹ gặp bà nội, một cán bộ cách mạng có chồng mất sớm thời ấy. Bà giác ngộ cách mạng và đưa mẹ về làm dâu.

Bà nội có bốn người con. Khi mẹ về làm dâu, cha trong lòng đã thương người khác nên mẹ phải chịu nhiều lời nặng nhẹ từ cha. Mẹ vẫn chăm chỉ, làm phận sự của một người vợ hiền, dâu thảo, người chị mẫu mực của ba đứa em chồng để cho bà có thời gian hoạt động cách mạng.

Sự chịu khó, nhún nhường của mẹ dần thuyết phục tình cảm của cha. Cũng từ đó, cha và mẹ mới có những tháng ngày hạnh phúc trong căn nhà nhỏ với mười đứa con, ba gái, bảy trai. Các con sàn sàn tuổi nhau. Anh trai đầu hi sinh trong kháng chiến chống Mỹ, còn lại chín đứa, sinh cơ lập nghiệp ở thành phố năm đứa, còn lại nữa thì ở quê, cũng gần với mẹ.

Làm sao có thể kể hết bao vất vả khó nhọc mà mẹ đã trải qua thời chiến tranh để nuôi ngần ấy đứa con ăn học nên người. Cha theo công việc của hợp tác xã và dạy bình dân học vụ, một mình mẹ với tay bế con, tay cày cuốc giữa bao khó nhọc. Thế mà con của mẹ vẫn lớn lên, đứa nào cũng khỏe mạnh, xinh đẹp đến không ngờ. Mẹ chăm chỉ, tẩn mẩn ruộng vườn từ sáng đến trưa, từ chiều đến tối mịt. Mẹ chắt chiu dành dụm từng li từng tí mong bầy con được bát cơm đầy trong cái thiếu thốn thời ấy. Khi nhắc về mẹ, tôi đã nghe người làng kể nhiều câu chuyện về mẹ với sự kính nể và khâm phục.

Tôi về làm dâu, lòng cũng băn khoăn lo lắng lắm khi nghĩ đến gia đình đông đúc này. Nhưng những tháng ngày bên mẹ, được ôm tấm lưng ấm áp và được nghe mẹ dạy bảo, tôi ngộ ra thật nhiều điều. Cái ta nhận được từ tình yêu thương thật lớn lao hơn nhiều so với tình yêu mà ta đã cho đi.

Mỗi lần về thăm, tôi thường ngủ với mẹ trên chiếc giường con. Suốt nhiều đêm hai mẹ con tôi thường trò chuyện với nhau đến thật khuya. Mẹ kể cho tôi về những ngày tháng xa xưa của mẹ, những câu chuyện về đạo lý ở đời. Những câu chuyện ấy để lại cho tôi nhiều bài học sâu sắc. Và sau mỗi lần hết phép, khi tiễn gia đình tôi lên xe, lúc nào mẹ cũng đặt lên trán, lên má tôi và các cháu một cái thơm thật lâu. Với lứa tuổi này, tôi đã quá thấm thía cái ngọt ngào trong nụ hôn của mẹ.

Trong giây phút chia tay ấy, tôi và các con xúc động mà nước mắt rưng rưng. Cũng có lẽ vì mẹ gần gũi thế, nên chúng tôi, mỗi đứa con dâu của mẹ, đều rất yêu thương mẹ và dù ít hay nhiều thì cũng học được đức tính, dịu dàng, nhân hậu, bao dung của mẹ. Và giờ đây dù là năm chị em dâu sống ở gần nhau nhưng chưa bao giờ giữa chúng tôi xảy ra lời to tiếng nhỏ.

Kể ra thì cũng có những lúc chưa vừa lòng nhau, những mỗi khi nghĩ tới mẹ là mọi việc đều đâu vào đó. Tôi nhớ, có lúc vì vô tình tôi đã kể chuyện về em dâu của mình ở quê, chẳng may, mẹ nghe được nên nhẹ nhàng: “Chị em có gì thì nói với nhau con ạ! Một lời hơn cởi tấm lòng". Nhờ vậy mà chúng tôi vẫn đùm bọc, yêu thương lẫn nhau lúc khó khăn cũng như lúc no đủ, mặc cho bên ngoài, trong thế giới của những bon chen, ai đó vì miếng cơm manh áo, vì đồng tiền mà mất đi tình cảm ruột thịt.

Tôi yêu mẹ và mang ơn mẹ, vì mẹ đã sinh ra cho tôi một người chồng biết yêu thương vợ con. Mẹ đã cho tôi một đại gia đình, đông đúc nhưng giàu tình cảm. Mẹ đã cho tôi tất cả tình yêu của một người mẹ.

Giờ đây, nghe tiếng mẹ, nghĩ đến những ngày sắp tới, gia đình nhỏ của tôi chẳng được về ăn tết cùng mẹ và cha mà quỹ thời gian cho tôi được gần mẹ ngày càng ít đi, lòng tôi lại quay quắt.

- Mẹ ơi! Con nhớ mẹ lắm!

Quên đi tất cả ngượng ngùng mà những người con dâu thường mắc phải, tôi nói với mẹ khi gần cúp máy mà nước mắt tuôn trào. Đầu dây bên kia, giọng mẹ cũng lạc đi. Có lẽ mẹ cũng đang ngậm ngùi vì nhớ…

Vũng Tàu ngày 19-1-2012