Phóng to

Nhân viên một cơ quan nhà nước đã được TTNN Việt - Mỹ cấp chứng chỉ B Anh văn sau kỳ thi ngày 21-11-2004 tại TP.HCM. Trong chứng chỉ này, phần hội đồng thi cũng chỉ ghi "Trung tâm" giống như trong quyết định của kỳ thi ngày 15-5-2005

Lãnh đạo trường này hoàn toàn bất ngờ vì không hề biết đến một kỳ thi nào như vậy.

Sau khi làm việc, trường mới phát hiện hai nhân viên của trường đã móc nối với một giáo viên của Trung tâm giáo dục thường xuyên (TTGDTX) Đồng Nai thực hiện kỳ thi do Trung tâm ngôn ngữ Việt - Mỹ (TTNNVM), Hội Việt - Mỹ tổ chức. Tuy nhiên, đằng sau sự kiện này còn có nhiều điều bất thường.

Một kỳ thi không ngày, không địa điểm

Ngay sau khi Tuổi Trẻ đưa tin, TTGDTX tỉnh Đồng Nai đã yêu cầu Hà Văn Sơn, giáo viên của trung tâm này làm tường trình về việc tham gia cùng TTNNVM, Hội Việt - Mỹ tổ chức "kỳ thi tiếng Anh có dấu hiệu bất minh" sáng 15-5-2005 (TT 16 và 17-5-2005). Bản tường trình này có nhiều chi tiết mâu thuẫn như chứng tỏ thêm cho hoạt động tổ chức thi cử mập mờ. Thêm vào đó, những thông tin từ giám đốc TTNN Việt - Mỹ, Hội Việt Mỹ cho thấy rõ diện mạo của một kỳ thi "chui".

Trong bản tường trình, Hà Văn Sơn thừa nhận có quen biết với người của TTNN Việt - Mỹ là ông Nguyễn Tấn Việt. Sơn biết rõ ông Nguyễn Tấn Việt nguyên là giám đốc Trung tâm ngoại ngữ tin học Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh sau khi nghỉ hưu đã về làm tại TTNN Việt -Mỹ, Hội Việt - Mỹ.

Theo lời của Sơn, chính ông Nguyễn Tấn Việt là người đã mở lời trước hỏi Sơn "có biết nơi nào có thể thi chứng chỉ A, B" không? Và cũng chính Sơn lại nói rằng: "Cách đây mấy tháng, tôi có điện thoại cho Nguyễn Tấn Việt hỏi trung tâm của thầy có tổ chức thi và cấp chứng chỉ Anh văn A, B được không?". Và ông Nguyễn Tấn Việt nhận lời.

Điều đó chứng tỏ chính Sơn là người đã đề nghị tổ chức kỳ thi cấp chứng chỉ A, B tiếng Anh trong ngày 15-5-2005 vừa qua. Tuy nhiên, phần tiếp theo của bản tường trình, Sơn trình bày: "Vì tình cảm với thầy Việt và bạn bè nên tôi đã xuống (Trường CĐ Giao thông vận tải 3) tham gia vào hội đồng coi thi".

Hà Văn Sơn đã không đả động gì đến vai trò khá quan trọng của mình mặc dù theo chúng tôi tìm hiểu, quyết định của TTNN Việt - Mỹ, Hội Việt - Mỹ ghi rõ vai trò của Sơn là ủy viên duy nhất của hội đồng thi. Hai thành viên còn lại của hội đồng đó là chủ tịch và phó chủ tịch hội đồng.

Ngoài ra, Sơn cũng chính là người đứng ra lo việc tìm kiếm địa điểm tổ chức thi. Một nhân viên của Trường CĐ Giao thông vận tải 3 thừa nhận do quen biết nên Sơn đã nhờ anh ta kiếm tìm địa điểm. Anh nhân viên này lại tiếp tục "làm việc" với một nhân viên khác để thuê Trường CĐ Giao thông vận tải 3 làm địa điểm tổ chức kỳ thi sáng ngày 15-5-2005. Song, cả ba cá nhân trên, không ai ký bất kỳ bản văn tự nào với lãnh đạo của Trường CĐ Giao thông vận tải 3, báo hại hàng chục thí sinh thay vì được thi vấn đáp với giáo viên thì lại phải vấn đáp với công an.

Tuy nhiên, đó cũng chưa phải là điều nghiêm trọng nhất. Trả lời chúng tôi trong cuộc tiếp xúc ngay khi vừa đặt chân vào TP.HCM, ông Hà Tiến Hùng, giám đốc TTNN Việt Mỹ cho biết đúng là ông có ký quyết định thành lập hội đồng thi nhưng không phải thi trong ngày 15-5-2005. Theo ông, đó là ngày mà ông dự kiến vào một số tỉnh phía Nam để xem xét cụ thể tình hình, sau đó mới đề nghị các sở GD-ĐT liên kết tổ chức thi. Ông nói: "Vì tôi chưa vào được nên cho anh em vào xem xét trước, chờ tôi vào duyệt sau".

Nhưng ông Nguyễn Tấn Việt và ông Hà Văn Sơn đã "xúc tiến" tổ chức ngay kỳ thi này. Nếu theo lời ông giám đốc Trung tâm ngôn ngữ Việt - Mỹ thì rõ ràng kỳ thi trên chưa được phép tổ chức. Điều đáng quan tâm là giả sử như Trường CĐ Giao thông vận tải 3 không ngăn cản, kỳ thi được tiến hành thì kết quả kỳ thi có hợp pháp không?

Một trung tâm liên kết với một người?

Tiếp xúc với chúng tôi, ông Nguyễn Tấn Việt lại cung cấp một số thông tin không giống mấy với Hà Văn Sơn. Ông Việt khẳng định: "Anh Sơn gọi điện báo cho tôi là ở trung tâm (GDTX Đồng Nai) có lớp học sắp kết thúc, đề nghị tôi tổ chức thi cấp chứng chỉ Anh văn A, B. Tôi nói đã nghỉ hưu ở Học viện chính trị rồi. Nếu cần tôi sẽ giới thiệu anh với TTNN Việt - Mỹ".

Ông Việt cho biết tất cả việc gom thí sinh như thế nào, thu lệ phí bao nhiêu, tìm địa điểm đều do Hà Văn Sơn đảm trách. Ông còn nói thêm: "Lúc đầu, tôi đề nghị thi ở Đồng Nai nhưng không hiểu sao Sơn lại cho tổ chức ở TP.HCM". Đó cũng là điều "khó hiểu" với nhiều người. Theo tìm hiểu của chúng tôi, chủ yếu thí sinh đăng ký dự thi ngày 15-5-2005 đang thường trú tại Đồng Nai; Sơn là người của Trung tâm GDTX Đồng Nai nhưng địa điểm tổ chức thi thì lại là quận 6, TP.HCM. Phải chăng đây là cách để che mắt người quen một việc làm mờ ám?

Một sự kiện chứng minh thêm mục đích mờ ám của cuộc thi là theo ông Nguyễn Như Quang, giám đốc TTGDTX tỉnh Đồng Nai, trong thời gian qua, trung tâm không đào tạo khóa tiếng Anh nào. Như vậy, số thí sinh vừa đi thi vừa đi du lịch kia từ đâu ra chỉ có Hà Văn Sơn là người biết rõ. Theo nguồn tin riêng của chúng tôi, khi trả lời lãnh đạo, Hà Văn Sơn cho rằng lệ phí thu của những người đi thi có lúc là 200.000 đồng, có lúc là 300.000 đồng nhưng chính những thí sinh đó lại trình bày rằng họ phải đóng hàng triệu đồng để được tham dự kỳ thi trên.

Điều khá lạ là cho đến lúc này, ông Hà Tiến Hùng vẫn cứ đinh ninh rằng trung tâm của ông có liên kết với Sở GD-ĐT tỉnh Đồng Nai mà trực tiếp là TTGDTX của tỉnh tổ chức dạy và thi cấp chứng chỉ ngoại ngữ. Khi ông được biết ông Nguyễn Như Quang, giám đốc TTGDTX tỉnh Đồng Nai khẳng định hiện tại không hề có mối liên kết nào với TTNN Việt - Mỹ thì ông Hùng mới thừa nhận rằng thỏa thuận đó được tiến hành từ những năm 90 và đã bị gián đoạn, không còn thực hiện nữa. Ông khẳng định từ thời điểm đó đến ngày 15-5-2005, trung tâm ông đã không tổ chức kỳ thi cấp chứng chỉ tiếng Anh nào ở các tỉnh phía Nam. Nhưng thực tế lại khác.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, trung tâm này vẫn tổ chức thi cấp chứng chỉ ngoại ngữ tại TP.HCM trong thời gian gần đây. Những người dự thi đã nghiễm nhiên có được tấm chứng chỉ tiếng Anh do TTNN Việt - Mỹ, Hội Việt - Mỹ cấp. Liệu các kỳ thi của trung tâm này tổ chức có giống như kỳ thi ngày 15-5-2005 hay không? Câu trả lời xin dành cho các cơ quan chức năng để sớm làm trong sạch môi trường thi cử, học hành!

Nhân viên một cơ quan nhà nước đã được TTNN Việt - Mỹ cấp chứng chỉ B Anh văn sau kỳ thi ngày 21-11-2004 tại TP.HCM. Trong chứng chỉ này, phần hội đồng thi cũng chỉ ghi "Trung tâm" giống như trong quyết định của kỳ thi ngày 15-5-2005.