Cứ vào độ tàn đông, nắng hanh vàng, sắp sang xuân là ré ra hoa. Hoa ré từng chuỗi dài, cánh hoa nho nhỏ phơn phớt hồng và hơi tim tím. Nhành hoa rung rinh để mùi hương bay xa mỗi khi cơn gió đến. Sao mà êm ả dịu hiền như bông lau vẫy gọi nắng xuân. Tôi được cha cho vào chơi trong bóng mát của khóm ré. Len lén tôi ngắt vài cành hoa rồi xâu thành từng chuỗi để đeo vào cổ, vào tay. Chiều về đem thả xuống biển cho sóng đẩy đưa ra xa bờ mà thầm gửi ước mơ cháy bỏng của tuổi học trò, của người dân xứ đảo bốn bề mênh mông sóng nước.

Chỉ bẻ vài cành hoa mà cha tôi tiếc đến ngẩn ngơ. Cha bảo rằng mỗi loài cây đều có đời sống riêng. Con có nghe cây ré nói chuyện bằng hương bằng hoa. Nó biết đau, biết khóc. Nước mắt nó cũng đã trào ra. Tôi nghe mà nuốt lấy từng lời.

Cứ mỗi nụ hoa là ra một trái. Từng chuỗi, từng chuỗi mỗi trái tròn như một viên bi sao mà xinh thế. Giữa mùa xuân, trái ré bắt đầu chín rộ, đu đưa trong nắng, sắc vàng mơ màng lung linh trong gió biển ôi thật dễ thương. Ré không thuộc loại trái ngon vì chỉ toàn là hạt. Nhưng ngậm những hạt ấy có vị ngọt đậm và thơm. Dù không đủ sức đam mê, quyến rũ nhưng trái ré cũng làm cho bọn trẻ chúng tôi thèm thuồng nhung nhớ mỗi khi xa rồi mùa ré! Còn người lớn thường hái về phơi khô để dành làm thuốc. Trái ré đem sắc uống có thể chữa bệnh đau đầu, mất ngủ… Có ré trong nhà mùi hương như giữ lại hương vị mùa xuân.

Năm tháng dần trôi. Cây ré bị con người đốt phá. Mỗi chiều nhìn từng khóm ré cháy rụi, từng đám khói bay tận trời cao, cảnh chiều sao mà ảm đạm thê lương đến thế. Cứ nghe tiếng nổ tí tách của cây ré bị cháy, cha tôi nghẹn ngào buông ra những tiếng thở dài ai oán!

Trước lúc ra đi về cõi vĩnh hằng, cha tôi vẫn còn lưu luyến, thương tiếc loài cây ré. Người còn kịp dặn tôi rằng: hãy giữ lấy màu xanh cây cối, nhất là năm, ba khóm ré cho đảo này lưu giữ nét nguyên sơ. Và, nó là cội nguồn, là hương vị đồng quê, là ngọt ngào giấc ngủ thần tiên!...

Cây cối bị tàn phá, con người đã phải nhận lấy sự trừng phạt bởi thời tiết khắc nghiệt của thiên nhiên. Tôi chăm sóc từng mầm xanh là đi tìm khát vọng của tuổi thơ bị đánh mất. Màu xanh giờ đây bắt đầu lan tỏa, trong tiếng rì rào với gió của lá như vọng lại tiếng cười của những con người mong ước hành tinh thắm đẹp một màu xanh!

Phóng to Áo Trắng số 9 (ra ngày 15-9-2007) hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này.