Định hướng không gian 1 trong 9 loại trí thông minhKhái niệm không gian đóng một vai trò rất quan trọng trong nhận thức. Theo thuyết đa trí tuệ của Howard Gardner, trí thông minh không gian là một trong 9 loại trí thông minh mà 3 lĩnh vực mĩ thuật, điêu khắc, kiến trúc sử dụng nhiều nhất.

Thực tế, đối với trẻ nhỏ, các khái niệm định hướng không gian như trước sau, trái phải, trên dưới, … là những kiến thức rất khó hình thành và ghi nhớ. Vì vậy, cha mẹ cần nhận thức rằng đây là một loại khái niệm mang tính trừu tượng và việc giảng dạy về không gian sẽ khó khăn, mất thời gian hơn các khái niệm trực quan như hình dạng, màu sắc.

Theo phương pháp giáo dục đa giác quan của tiến sĩ Robert Titzer, việc minh họa không gian cho trẻ phải đi kèm với từ vựng miêu tả trạng thái không gian đó, cụ thể là 6 từ cơ bản: trái, phải, trên, dưới, trước, sau. Việc hiểu hướng dẫn thông qua học từ vựng sẽ tạo thành phản xạ, giúp trẻ quen với việc tiếp nhận thông tin qua ngôn ngữ, từ đó, vận dụng tốt những từ vựng này vào việc định nghĩa thông điệp, nắm vững các khái niệm mô tả phương hướng trong ko gian, hình thành nên nhận thức về khái niệm không gian. Chính thói quen tiếp nhận, tư duy và hiểu hướng dẫn qua ngôn ngữ sẽ tạo thành thói quen, giúp cho khả năng định hướng không gian của trẻ được phát triển.

Các trò chơi giúp định hướng không gian

1. Tráo thẻ từ và thẻ hìnhVới trò chơi này cha mẹ cần chuẩn bị dụng cụ là 6 thẻ hình – thẻ từ cho các khái niệm: phía phải, phía trái, phía trên, phía dưới, phía trước, phía sau.

Cha mẹ tráo liên tục 3 lần các cặp thẻ hình phải – trái, trên - dưới, trước – sau để trẻ hình thành và ghi nhớ khái niệm.

2. Đặt đúng vị tríVẫn sử dụng các thẻ minh họa, cha mẹ yêu cầu bé di chuyển lên đứng phía bên phải, phía bên trái…, để trẻ ứng dụng và khắc sâu cái khái niệm.

3. Cầu thủ tí honVới trò chơi này, cha mẹ cần chuẩn bị một quả banh để chơi cùng trẻ.

Cha mẹ sẽ mô phỏng trò chơi đá banh cùng trẻ.- Banh đâu?- Banh đây.- Hãy lăn banh về phía bên trái/ bên phải/…

4. Đồ chơi để ở đâu?Với trò chơi này, cha mẹ cần chuẩn bị cho trẻ một chiếc rổ nhựa để đựng các đồ chơi.Đầu tiên cha mẹ sẽ ôn lại cho trẻ về tay trái, tay phải và các khái niệm không gian. Sau đó yêu cầu trẻ cầm giỏ đi về các phía để lấy được đúng món đồ chơi. Việc cha mẹ khuyến khích trẻ sử dụng mắt để nhìn, kết hợp tai nghe, đọc theo hoặc cầm nắm, vận động theo hướng dẫn để làm quen với việc định hướng sẽ giúp trẻ quen dần với thói quen phân tích tình huống, ghi nhớ các thông tin mà trẻ tiếp nhận, từ đó, tăng khả năng xác định không gian, thúc đẩy các xinap thần kinh gia tăng kết nối, có sự phân tích thông tin tốt hơn và phát triển trí não tốt hơn.