Phóng to

Điều gì khiến họ thích sống độc thân và tôn thờ chủ nghĩa độc thân? Khi lý giải vấn đề này dưới góc nhìn tâm lý – xã hội, chúng ta thấy có nhiều điều đáng trăn trở và suy ngẫm.

Vì sao lại có sự lựa chọn kiểu sống này? Có muôn vàn lý do để nhìn nhận và biện giải. Phải chăng, họ không có đủ điều kiện kinh tế để lựa chọn bạn đời và xây dựng tổ ấm? Có phải công việc, môi trường làm việc của họ không thuận lợi để tìm gặp đối tượng kết hôn? Hay nhiều người lo sợ sự ràng buộc, chia sẻ quyền lợi, trách nhiệm trong hôn nhân? Hoặc là họ yêu thích sự tự do, không muốn thay đổi tính cách và lối sống của mình vì cuộc sống gia đình? Họ sợ kết hôn vì đã thấy nhiều cuộc hôn nhân đổ vỡ, sợ chọn lầm bạn đời nên e ngại không muốn dấn thân?

Đâu là nguyên nhân chính thì mỗi người có cách nhìn nhận khác nhau nhưng trọng tâm của sự lý giải được hướng về “định hướng hạnh phúc” của nhóm đối tượng này có vấn đề.

Theo nhiều kết quả nghiên cứu cho thấy thì tỉ lệ nữ giới sống độc thân nhiều hơn nam giới đến bảy lần và nguyên nhân của việc lựa chọn cách sống này ở hai giới cũng có nhiều sự khác biệt.

Ở Việt Nam, phụ nữ sống độc thân chủ yếu tập trung ở nông thôn trong khi đó nam giới độc thân lại sống nhiều hơn ở thành thị. Phụ nữ sống độc thân ở nông thôn có thể là do điều kiện bản thân hoặc hoàn cảnh gia đình, họ có thể hơi kém về nhan sắc, về học thức, về kinh tế hoặc mải mê lo cho gia đình, không tiếp xúc nhiều với xã hội bên ngoài, đến khi nghĩ đến bản thân mình thì đã “luống tuổi, lỡ thì”.

Tuy nhiên ở thành thị, tỉ lệ sống độc thân ở nữ và nam là do môi trường làm việc: không có thời gian, quá bận việc đến mức không thể tìm kiếm đối tượng lập gia đình. Và một số bộ phận khác đầy đủ điều kiện kinh tế, giới tính bình thường, thậm chí rất thông minh, thành đạt trong cuộc sống nhưng lại không muốn “gắn bó dài lâu” với một ai đó.

Họ yêu thích cuộc sống tự do, không ràng buộc; họ ghét sự ràng buộc trách nhiệm trong hôn nhân; họ không muốn thay đổi tính cách, sở thích của chính mình để “thỏa hiệp” và duy trì “hạnh phúc gia đình” giả hiệu. Đó có phải là lối sống “thượng hạng”, là “mốt”, là “sự tiến hóa” hay là “gánh nặng” trong xã hội phát triển hiện nay?

Chủ trương sống độc thân không sai, thậm chí lại đang rất hấp dẫn giới trẻ hiện nay - những người thành đạt, không lệ thuộc kinh tế vào bất cứ ai. Họ sống độc thân nhưng không hề cảm thấy mình cô đơn: họ có nhiều bạn bè, có nhiều thời gian để làm việc và thực hiện hoài bão của mình và họ nghĩ rằng như thế còn hơn là vướng bận vào một cuộc hôn nhân tầm thường, nhạt nhẽo với hàng đống những rắc rối, trách nhiệm. Nghe có vẻ như họ sống thực tế hơn, sống cho bản thân mình nhiều hơn.

Cuộc sống độc thân có gì thú vị mà hấp dẫn giới trẻ như thế? Thực ra, những người chọn lựa cuộc sống độc thân là những người bảo vệ sự tự do của tính cách, họ muốn được sống theo đúng tính cách của họ, họ hướng tới việc tìm kiếm những người bạn cùng giới hoặc khác giới có cùng sở thích, tâm đầu ý hợp, không can thiệp vào những lãnh địa riêng tư, thuộc về tính cách của mỗi người.

Họ có nhiều thời gian để sống và làm việc của riêng mình hơn, thích thì làm việc đến tận khuya, không thích thì lang thang đây đó du ngoạn, tập trung bạn bè để nấu nướng, vui đùa. Nếu cần yêu đương thì họ hoàn toàn tự do chọn lựa cho mình một cuộc tình với ai cũng được, miễn sao họ thích và không bị ràng buộc về hôn nhân. Nếu như sợ cô đơn thì họ kiếm cho mình một đứa con để hủ hỉ, bầu bạn lúc tuổi già.

Ngày nay, hiện tượng các bà mẹ không chồng và một mình nuôi con là hết sức bình thường, thậm chí còn là một điều tự hào, khẳng định đẳng cấp, bản lĩnh cá nhân. Và họ coi đây là lối sống phù hợp với nhịp sống của xã hội đương đại, tự do phát triển tính cách cá nhân, không bị hạn chế bởi những ràng buộc của cuộc sống vợ chồng.

Thế nhưng, dưới góc nhìn phát triển giới, phát triển của xã hội về lâu dài thì trào lưu sống độc thân ngày càng tăng đang đẩy xã hội vào một khó khăn mới. Nhất là ở các nước phát triển, ngày càng có ít đám cưới, ít trẻ con sinh ra, dân số đang già đi, nguồn nhân lực trẻ để thúc đẩy và phát triển đất nước đang hạn chế.

Thực ra, những người sống độc thân có tuổi thọ không cao, thời thanh niên, trung niên còn đầy đủ sức khỏe, còn nhiều thời gian để “bay lượn”, để sống cho riêng mình thì cuộc sống độc thân quả thật tuyệt vời nhưng khi “về chiều” thì cuộc sống một mình chẳng có gì là thú vị. Những người sống độc thân là những người buông thả bản thân, họ muốn làm gì thì làm nên việc chăm sóc sức khỏe và đời sống tinh thần không được coi trọng dẫn đến tình trạng thường xuyên bị stress. Động lực cố gắng làm việc đã không còn quá cấp bách để thúc đẩy họ. Không có gia đình, không có con cái để dạy bảo, để kế thừa, họ giống như con tằm nhả hết tơ rồi thì cuộc sống cũng kết thúc.

Xét về nhiều khía cạnh, thực ra những người sống độc thân, không phải vì họ không muốn kết hôn, không muốn sống cuộc sống gia đình, không muốn có con cái nhưng những hệ lụy của hôn nhân, việc chưa tìm ra người bạn đời như mong muốn, việc xác lập một hôn nhân không hạnh phúc là điều họ e ngại, lo sợ gấp 10 lần việc sống độc thân một mình.

Tuy nhiên, nếu tìm được người bạn đời đúng theo mong muốn, trên tinh thần tôn trọng yêu thương, không phải chia sẻ quá nhiều lối sống tự do, hay buộc phải thay đổi tính cách, quan điểm sống của họ thì chẳng ai mà không kết hôn cả, phải không nào?!

Nhận thức vấn đề một cách đúng đắn, tĩnh tâm sẽ có thể giúp mỗi người có sự lựa chọn đúng đắn và thông minh. Không có một sự lựa chọn tuyệt đối mà chỉ có sự tương đối của quyết định. Sẽ không khổ, không đau và càng không quá “vật vã” nếu bạn trẻ biết tìm cho mình sự tương đối của tình yêu và hạnh phúc gia đình. Biết yêu, biết cưới, biết chung sống không phải là điều không tưởng.