Không chấp nhận vi phạm luật kéo dài

Phóng to

Nài Vũ Thanh Tú (15 tuổi) sẽ không còn kiếm tiền bằng nghề này khi có quyết định cấm trẻ em tham gia hoạt động đua ngựa - Ảnh: Tr.Dân

Đua ngựa không nằm trong danh mục nghề sử dụng trẻ em Nguy cơ đóng cửa trường đua Phú Thọ

Cả ngàn người sống nhờ trường đua Phú Thọ như lực lượng nài ngựa, trọng tài, nhân viên bán vé... đã rụng rời khi nghe thông tin UBND TP.HCM cương quyết yêu cầu chấm dứt tình trạng sử dụng trẻ em trong việc làm nài ngựa. Tại sao như thế?

Ngựa cỏ về vườn!

Hiện có khoảng 900 con ngựa tham gia đua ở Phú Thọ và trên 40 nài điều khiển ngựa, trong đó số ngựa cỏ (ngựa VN) chiếm hơn 2/3. Đặc điểm của ngựa cỏ là nhỏ con, chỉ cao từ 1,3m trở xuống (tính từ lưng xuống đất) và nặng không quá 250kg. Vì thế, nài điều khiển ngựa cỏ cũng phải nhỏ, không được quá 38kg. Chỉ trẻ em từ 16 tuổi trở xuống, thậm chí phải là trẻ hơi bị suy dinh dưỡng hoặc phải áp dụng các biện pháp hết sức khắc nghiệt để giảm cân mới đáp ứng được yêu cầu này.

Do đó, một khi cấm trẻ 16 tuổi trở xuống tham gia làm nài ngựa, theo Luật chăm sóc, bảo vệ & giáo dục trẻ em ban hành từ năm 2004, thì số nài đủ điều kiện chỉ còn lại khoảng mười người. Và số này do lớn tuổi, nặng cân nên không thể điều khiển trên 600 con ngựa cỏ. Và khi ấy trường đua Phú Thọ chỉ còn cách là ngưng hoạt động!

Lẽ ra câu chuyện này phải được đặt ra từ năm 2004, khi Luật chăm sóc, bảo vệ & giáo dục trẻ em có hiệu lực, nhưng đáng tiếc là không một ai để ý. Mãi gần đây, khi báo chí đặt vấn đề thì các cơ quan chức năng mới giật mình!

Phóng to

Những gương mặt bấm ra sữa này đã phải lăn lộn giữa trường đua để mưu sinh - Ảnh: TRUNG DÂN

Thành lập tổ kiểm tra

Thực hiện sự chỉ đạo của UBND TP.HCM, chiều 20-5, hai sở LĐ-TB&XH, VH-TT&DL đã làm việc với CLB thể thao Phú Thọ (đơn vị trực thuộc Sở VH-TT&DL) để nghe báo cáo thực tế và bàn kế hoạch kiểm tra. Theo đó, hai sở sẽ thành lập một tổ kiểm tra việc sử dụng “nài ngựa nhí” tại trường đua này, dự kiến từ 30-5 đến 5-6.

Bà Phan Thanh Minh - trưởng phòng bảo vệ, chăm sóc trẻ em, Sở LĐ-TB&XH - cho biết tổ kiểm tra sẽ xem xét hai nội dung: hoạt động đua ngựa có ảnh hưởng đến sức khỏe, thương tích, nhân cách của trẻ, và trẻ có ký hợp đồng lao động, có được hưởng các chế độ lao động? Việc chấm dứt sử dụng “nài ngựa nhí” đồng nghĩa với việc trẻ mất việc làm? “Sau khi kiểm tra, chúng tôi sẽ có đề xuất cụ thể, nhưng trách nhiệm của ngành lao động là hỗ trợ các em học văn hóa, học nghề. Ngoài ra, đối với những trẻ còn đi học sở sẽ đỡ đầu, học bổng, miễn giảm học phí... Nếu gia đình trẻ quá khó khăn sẽ đề xuất cho vay vốn” - bà Minh nói.

Trước thực tế trường đua có khả năng phải ngưng hoạt động, làm ảnh hưởng đến nguồn sống của chủ ngựa, các lực lượng liên quan..., bà Nguyễn Thị Tuyết Nhung - phó giám đốc Sở LĐ-TB&XH - cho biết sau khi kiểm tra sẽ đề xuất UBND TP hướng sắp xếp, chấn chỉnh việc sử dụng lao động trẻ em tại trường đua này. “Chúng tôi sẽ cân nhắc việc ảnh hưởng đến trường đua và chủ ngựa. Nhưng không phải vì vậy mà để tình trạng vi phạm luật và lạm dụng lao động trẻ em tiếp tục xảy ra” - bà Nhung khẳng định.

Nước ngoài thì sao? Phóng to Có lẽ chỉ ở VN chúng ta mới có chuyện sử dụng nài ngựa dưới 17 tuổi tham gia các cuộc đua. Lý do vì ngựa nhỏ nên nài cũng phải nhỏ con, không được quá 38kg. Như trong ảnh trái, nài Vũ năm nay 14 tuổi, cân nặng 37,5kg đang cưỡi ngựa Phụng Ngân thuộc nhóm 5, cao không quá 1,3m và chỉ nặng 250kg. Trong khi đó, ở ảnh phải, chú ngựa Super Power của trường đua hoàng gia Hong Kong nặng đến 524kg. Phần lớn ngựa đua của các trường đua quốc tế đều đạt tầm vóc từ 400kg trở lên nên họ không cần nài trẻ em. Như nài M. Chadwick cưỡi ngựa Super Power nặng tròm trèm 60kg, và năm nay anh đã 19 tuổi.

____________________

Dạy nghề, giải quyết việc làm cho trẻ làm nài ngựa

Chiều 21-5, ông Dương Quốc Xuân - chủ tịch UBND tỉnh Long An - nói chưa nghe thông tin về việc TP.HCM cấm sử dụng trẻ em làm nài ngựa tại trường đua Phú Thọ. “Tôi cũng biết có một số trẻ em quê ở huyện Đức Hòa - nơi nuôi và huấn luyện ngựa đua cung cấp cho trường đua Phú Thọ - tham gia làm nài ngựa cho trường đua này, nhưng chưa rõ có bao nhiêu em. Tôi sẽ chỉ đạo nắm lại thật cụ thể số lượng và hoàn cảnh gia đình của từng em để có hướng hỗ trợ” - ông Xuân nói.

Ông Huỳnh Văn Xê, giám đốc Sở LĐ-TB&XH Long An, cũng nói sẽ khẩn trương phối hợp với địa phương tổ chức điều tra nắm lại danh sách và hoàn cảnh của những em tham gia làm nài ngựa tại trường đua Phú Thọ quê ở tỉnh Long An. “Nghe nói có gần 100 trẻ 14-15 tuổi làm nài ngựa giờ sẽ trở về quê, thất nghiệp. Tôi cho rằng con số này không phải là lớn, ngân sách tỉnh sẽ lo cho các em học tập, học nghề và sau đó giải quyết việc làm cho các em” - ông Xê khẳng định.

* Về một số thông tin cho rằng UBND tỉnh Long An cấp phép cho dự án đầu tư xây dựng trường đua ngựa tại huyện Đức Hòa với số vốn 160 triệu USD, ông Xuân khẳng định thông tin này không chính xác. Trước đây tỉnh Long An có tiếp nhận dự án của một nhà đầu tư Hong Kong xin xây dựng trường đua ngựa đạt tiêu chuẩn quốc tế ở huyện Đức Hòa. Tỉnh đã xin ý kiến Bộ Kế hoạch - đầu tư và được trả lời trong giai đoạn này chưa xem xét đến những dự án đầu tư như vậy, nên không có chuyện tỉnh Long An đã cấp phép cho nhà đầu tư nói trên.

____________________

Làng ngựa lao xao

Anh Trần Văn Tuấn Triệu ngụ ở ấp Mới 1, xã Mỹ Hạnh Nam, huyện Đức Hòa (Long An) được xem là một trong những người nuôi ngựa lâu đời nhất khu vực này. Cha anh Triệu là ông Hai Mái, vừa qua đời cách nay vài tháng, và gia sản để lại cho con không có gì ngoài năm con ngựa đua.

Anh Triệu cho biết hầu như ngựa của khu vực này đều là ngựa cỏ (dưới 250kg). Do đó, khi giới đua ngựa loan truyền thông tin sắp tới trường đua Phú Thọ cấm sử dụng trẻ em làm nài, thì đồng nghĩa với nó là những con ngựa dưới 250kg cũng hết đất dụng võ. Anh Triệu cười buồn: “Nói thật tụi tui nghe tin này như sét đánh ngang tai, buồn như cha chết”!

Còn nài? Cậu bé Vũ Thanh Tú năm nay 15 tuổi, có thâm niên ba năm làm nài, cũng rầu rĩ trong những ngày này. Mặc dù vẫn còn trong độ tuổi trẻ em nhưng Tú là trụ cột gia đình khi đi làm nài để phụ mẹ nuôi em gái và bà ngoại. Mỗi tháng Tú có thể thu nhập tròm trèm 10 triệu đồng, một khoản thu nhập rất lớn đối với gia đình này. Nếu không làm nài nữa thì sẽ làm gì? Tú buồn bã cho biết: “Thì em đi giữ ngựa, nhưng khi ấy chỉ được có 500.000 đồng/tháng”.

Cứ thế, ai cũng bày tỏ nỗi lo cơm áo trước lệnh cấm trẻ em làm nài sắp thành hiện thực.