Phóng to

Viêm phổi thường bắt đầu sau khi đường hô hấp trên bị nhiễm trùng (nhiễm trùng mũi hoặc họng). Các triệu chứng của viêm phổi thường bắt đầu sau đó 2-3 ngày, bao gồm cảm hoặc đau họng.

Dấu hiệu và triệu chứng

Triệu chứng của viêm phổi rất khác nhau tùy vào độ tuổi trẻ và vào nguyên nhân gây viêm phổi. Một số triệu chứng thường thấy gồm:

SốtỚn lạnhHoThở nhanh bất thườngThở khò khèNôn mửaĐau ngựcĐau bụngGiảm hoạt độngBiếng ăn hoặc bú kém (ở trẻ sơ sinh)

Trong những trường hợp nặng hơn, môi và móng tay trẻ có thể bị xanh hoặc xám.

Đôi khi ở trẻ chỉ có một triệu chứng là thở nhanh. Khi viêm phổi nằm ở dưới phổi gần bụng, trẻ có thể không có triệu chứng về hô hấp nhưng có thể bị sốt và đau bụng hoặc nôn mửa.

Nếu viêm phổi do vi khuẩn, trẻ mắc bệnh tương đối nhanh, sốt cao đột ngột và thở nhanh bất thường. Nếu viêm phổi do virus, các triệu chứng thường xảy ra từ từ và ít nghiêm trọng hơn so với viêm phổi do vi khuẩn. Thở khò khè có thể xảy ra thường hơn.

Một số trường hợp viêm phổi là do vi trùng. Ví dụ ở trẻ lớn tuổi và thiếu niên, viêm phổi do Mycoplasma - nguyên nhân gây đau họng và nhức đầu, kèm theo đó là các triệu chứng thường thấy của viêm phổi.

Ở trẻ sơ sinh, viêm phổi do Chlamydia có thể gây viêm màng kết (đỏ mắt) với triệu chứng bệnh nhẹ và không có sốt. Nếu viêm phổi do chứng ho lâu ngày, trẻ có thể bị ho kéo dài, xanh xao do thiếu không khí hoặc bị ho khúc khắc khi cố gắng thở.

Các dạng viêm phổi

Viêm phổi có thể do nhiều loại mầm bệnh khác nhau gây ra, bao gồm vi khuẩn, virus, nấm và ký sinh. Đa số trường hợp viêm phổi là do virus, bao gồm adenoviruses, rhinovirus, virus cúm, respiratory syncytial virus (RSV) và parainfluenza virus (virus gây bệnh bạch hầu thanh quản).

Thời kỳ ủ bệnh

Thời kỳ ủ bệnh của viêm phổi khác nhau tuỳ thuộc vào các loại virus hay vi khuẩn gây bệnh. Một số thời kỳ ủ bệnh thường gặp: do RSV là từ 4-6 ngày, do virus cúm là từ 18 đến 72 giờ.

Thời gian điều trị bệnh

Đa số trường hợp viêm phổi do vi khuẩn có thể được chữa khỏi trong vòng 1-2 tuần. Viêm phổi do virus có thể kéo dài lâu hơn. Viêm phổi do Mycoplasmal có thể phải mất 4-6 tuần mới hoàn toàn bình phục.

Quá trình lây lan

Bệnh viêm phổi do vi khuẩn và virus thường lây qua chất dịch phát tán từ mũi hoặc miệng người bệnh. Bệnh có thể lây khi người bệnh ho hoặc hắt hơi vào người khác, qua dùng chung ly uống nước và dụng cụ đựng thức ăn, sờ vào khăn giấy hoặc khăn tay mà người bệnh đã sử dụng.

Ngăn ngừa bệnh

Đã có vaccine ngừa bệnh do virus hoặc vi khuẩn gây viêm phổi. Trẻ thường được chủng ngừa chống virus cúm Haemophilus và virus gây chứng ho lâu ngày, bắt đầu từ khi trẻ được 2 tháng tuổi. Hiện cũng đã có vaccine chống khuẩn cầu phổi (PCV) - nguyên nhân phổ biến gây viêm phổi do vi khuẩn.

Trẻ mắc các bệnh mạn tính, đối tượng đặc biệt có nguy cơ mắc các dạng viêm phổi, có thể được tiêm thêm vaccine hoặc thuốc bảo vệ miễn dịch. Vaccine cúm thường được khuyên dùng cho trẻ mắc các bệnh mạn tính như rối loạn tim hoặc phổi mạn tính, hen suyễn cũng như cho trẻ khoẻ mạnh.

Trẻ sơ sinh sinh non có thể được tiêm chống RSV - có thể gây viêm phổi khi trẻ lớn. Bác sĩ cũng có thể cho trẻ dùng kháng sinh ngừa bệnh để ngăn viêm phổi.

Nhìn chung, viêm phổi không lây lan nhưng virus đường hô hấp trên có thể dẫn tới viêm phổi, vì vậy tốt nhất là nên giữ trẻ tránh xa những người bị nhiễm trùng đường hô hấp trên. Nếu trong nhà có người nhiễm bệnh đường hô hấp hoặc bị viêm họng, hãy để người bệnh dùng ly uống nước và dụng cụ đựng thức ăn riêng và thường xuyên rửa tay.