Nữ nhà báo Sonia Sarkar trên chuyến bay sơ tán công dân Ấn Độ rạng sáng 17-8 - Ảnh: SONIA SARKAR

Nữ nhà báo Sarkar đến Afghanistan vào cuối tuần trước với ý định đưa tin về cuộc chiến giữa quân đội Afghanistan và Taliban sau khi Mỹ rút quân.

Chiến sự diễn ra quá nhanh khiến cô bị mắc kẹt tại thủ đô Kabul khi Taliban chiếm được nơi này, chỉ hơn một tuần sau khi bắt đầu đánh chiếm thủ phủ các tỉnh của Afghanistan.

Sarkar may mắn được sơ tán về nước an toàn trên một máy bay quân sự. Hành trình di tản và những gì nữ nhà báo này chứng kiến trong 24 giờ cuối tại Afghanistan đã được kể lại trên báo South China Morning Post ngày 18-8.

Tuổi Trẻ Online lược dịch bài viết của nữ nhà báo Sarkar:

"Khi sự hỗn loạn nổ ra tại sân bay Kabul sáng 16-8, những người Afghanistan mà tôi biết đã khuyên tôi nên ở yên một chỗ. Những phụ nữ Afghanistan tôi quen nhắn hỏi tôi đã rời đất nước của họ chưa. Họ nói Taliban đã bắt đầu tìm kiếm các nữ nhà báo Afghanistan.

Tôi hỏi họ có làm như vậy với các nhà báo nữ nước ngoài không? - "Nhưng cô là người Ấn Độ" - họ trả lời, làm tôi nhớ lại những gì tôi đã nghe trong thời gian ngắn ở Kabul, rằng "người Afghanistan yêu người Ấn Độ nhưng Taliban thì ghét Ấn Độ".

Khi tôi còn đang cân nhắc nên làm gì, Đại sứ quán Ấn Độ tại Kabul đã liên hệ với tôi và một nữ nhà báo Ấn Độ khác. Họ bảo chúng tôi đến khu đại sứ quán trong vòng 2 giờ nữa bởi họ dự định sẽ rời khỏi Kabul bằng một máy bay của Không quân Ấn Độ lúc nửa đêm.

Tôi rón rén bước ra khỏi khách sạn. Đường vắng tanh và chỉ có những người đàn ông mặc shalwar kameez (trang phục truyền thống ở Afghanistan - PV) đang đi tuần. Một số chốt kiểm soát đã được thiết lập. Họ mang trên người những thứ giống như súng trường Kalashnikov.

Sau khi đón nữ nhà báo còn lại, xe chúng tôi bắt đầu đến khu ngoại giao đoàn ở Kabul. Một toán lính Taliban đã chặn chúng tôi ở lối vào khu vực này. Họ xem xét hộ chiếu rồi bảo chúng tôi quay lại vào sáng hôm sau.

Nhưng chúng tôi không thể vì thế mà bỏ đi được. Chúng tôi sẽ mất cơ hội rời khỏi Afghanistan, riêng tôi thì sợ thêm là mình không còn nơi nào để đi vì đã trả phòng khách sạn. Sau này tôi biết được khách sạn lúc đó đã đầy các chiến binh Taliban.

Chúng tôi ngồi trong taxi và đợi 3 giờ trước khi thử tiếp cận nhóm lính gác một lần nữa. Người lái xe đã cố gắng thuyết phục nhóm lính rằng chúng tôi bắt buộc phải đi vào khu ngoại giao đoàn. Một tên tầm khoảng 20 tuổi, bảo rằng trời đang sắp tối và vì là phụ nữ, chúng tôi không thể đi một mình vào bên trong.

Cuối cùng, một người của Đại sứ quán Ấn Độ gọi cho một thành viên của Taliban và nhờ nói chuyện với nhóm lính gác cổng. Bọn họ yêu cầu chúng tôi lên một chiếc xe bị trưng dụng từ lực lượng an ninh Afghanistan.

Tôi và nữ nhà báo đi cùng đã do dự nhưng lo sợ nếu nói "không" sẽ chuốc lấy rắc rối. Chúng tôi ném hành lý lên xe và leo lên băng ghế sau.

Chiếc xe dừng lại khi còn cách Đại sứ quán Ấn Độ khoảng 100m. Khi tôi bước qua cánh cổng của đại sứ quán, một cảm giác vô cùng nhẹ nhõm tràn tới.

Nhưng chúng tôi không rõ có thể rời khu ngoại giao đoàn và đến sân bay lúc nào. Các nhà ngoại giao Ấn Độ đã cố gắng thương thảo với Taliban để bảo đảm xe của chúng tôi có được một tuyến đường an toàn tới sân bay. "Chúng ta phải chờ vào sự rủ lòng thương bất ngờ của họ", một quan chức nói với tôi.

Những người dân Afghanistan tuyệt vọng ngồi chờ gần một lối vào sân bay Hamid Karzai ở Kabul với hy vọng có thể được sơ tán ra nước ngoài tối 16-8 - Ảnh: SONIA SARKAR

Khoảng 22h ngày 16-8 theo giờ địa phương, chúng tôi bất ngờ được gọi tập hợp và chuẩn bị lên xe. Đoàn 22 chiếc xe bọc thép được Taliban hộ tống tới sân bay Kabul.

Đoàn xe chạy qua một khu vực gần sân bay. Ở đây tôi thấy hàng trăm người đàn ông đang đi trên đường, nhiều người trong họ mang vũ khí. Khi đến gần sân bay hơn nữa, tôi thấy có nhiều phụ nữ và trẻ em. Không ai mang hành lý và có vẻ như họ đã vội vã rời khỏi nhà.

Mỗi khi đám đông bắt đầu ồn ào, các tay súng Taliban đang đi tuần trên đường sẽ nổ súng chỉ thiên. Trong vòng nửa tiếng, tôi nghe thấy họ nổ súng ba lần.

Đàn ông bị bắt đứng riêng, phụ nữ - một số người đang bồng con nhỏ còn được quấn trong khăn và các em bé đang đeo cặp sách sau lưng - đứng ở một khu khác và trông họ như đang hóa đá.

Trong đêm chủ nhật (15-8), hơn 640 người đã được sơ tán trên chiếc máy bay của Không quân Mỹ. Có lẽ những người này cũng mong đợi điều tương tự.

Quá 0h ngày 17-8, đoàn chúng tôi đi bộ đến nhà ga sân bay. Một số binh sĩ Mỹ nằm ngủ ngay trên sàn trong khi số khác bận rộn dọn dẹp, đảm bảo lối ra thông suốt. Họ cho chúng tôi uống nước ở phòng chờ và yêu cầu mỗi người đeo một vòng màu trắng.

Khoảng 5h sáng, cuối cùng tôi cũng được ngồi vào ghế máy bay và thắt dây an toàn. Đúng khoảnh khắc đó, tôi chợt nhận ra mình còn có quyền lựa chọn rời khỏi quốc gia này vì là một người nước ngoài.

Hàng triệu người Afghanistan khác, thật không may lại chẳng có quyền chọn lựa".

Malala Yousafzai, người từng bị Taliban bắn vào đầu, lo cho phụ nữ Afghanistan TTO - Trong các bài viết và phỏng vấn với truyền thông phương Tây, Malala Yousafzai kêu gọi các nước phương Tây bảo vệ và đón nhận những người Afghanistan muốn trốn chạy, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em gái.

24 giờ hỗn loạn ở Afghanistan TTO - "Cảnh hỗn loạn tại sân bay Kabul khi người dân tìm cách rời khỏi đất nước" (Deutsche Welle), "Cảnh hỗn loạn đang mở ra ở Afghanistan" (CNN), "Chết chóc, những phát súng ở sân bay Afghanistan khi hỗn loạn tiếp tục diễn ra" (Al Jazeera)...

Phụ nữ Afghanistan hoang mang trước tương lai bất định TTO - Phụ nữ Afghanistan cảm thấy sợ hãi, cảm giác bị phản bội cũng như cay đắng cho số phận của họ, sau khi Chính phủ Afghanistan sụp đổ và Taliban kiểm soát dinh tổng thống.