12/12/2025

Nhiều người hiện nay sinh hoạt trong không gian thiếu sáng mà không biết rằng điều này có thể phá vỡ nhịp sinh học, gây rối loạn nội tiết và thậm chí tăng nguy cơ trầm cảm. Làm sao để thoát khỏi tình trạng này, cùng Tuổi Trẻ Online tìm hiểu sau đây.

Các nhà nghiên cứu tại Bệnh viện St. Hedwig và Đại học Y Charité Berlin (Đức) chỉ ra rằng, hiện nay nhiều người đang dành phần lớn thời gian ban ngày trong môi trường có độ sáng thấp dưới 25 lux, một tình trạng được các nhà khoa học gọi là hiện tượng “Biological darkness”, tạm dịch là "sống trong bóng tối sinh học". 

Trước tiên, để kiểm chứng tác động của ánh sáng yếu lên những cơ chế sinh học này, nhóm nghiên cứu đã thực hiện một thử nghiệm chia thành hai nhóm để trải qua 6 buổi sáng liên tiếp (từ 8 - 12h trưa) trong các điều kiện ánh sáng khác nhau. 

- Nhóm 1 sinh hoạt dưới ánh sáng đèn sợi đốt cường độ thấp, mô phỏng môi trường trong nhà thiếu sáng.

- Nhóm 2 được tiếp xúc với ánh sáng huỳnh quang cường độ cao hơn, gần với ánh sáng ban ngày.

Kết quả phân tích hormone cho thấy sự khác biệt rõ rệt. Mặc dù nồng độ cortisol buổi tối của cả hai nhóm bắt đầu ở mức tương đương nhau, nhưng sau vài ngày, nhóm sống trong ánh sáng mờ đã có sự gia tăng đột biến lượng hormone này vào khung giờ từ 16h chiều đến tối muộn. Đây là một dấu hiệu sinh học đáng lo ngại, bởi nồng độ cortisol cao vào cuối ngày là đặc điểm thường thấy ở những người có nguy cơ hoặc đang mắc trầm cảm.

Thói quen sống, học tập, làm việc dưới ánh sáng mờ nghiêm trọng đến mức nào? 

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nghiên cứu Tâm thần học (Journal of Psychiatric Research) này kết luận rằng các dấu hiệu như mất ngủ, giảm thời gian ngủ sâu đầu hôm và tăng cortisol cuối ngày đều là những tiền đề của các giai đoạn trầm cảm.

Tình trạng này nếu kéo dài sẽ dẫn đến những hệ luỵ sau:

- Buồn ngủ và mệt mỏi kéo dài: Cơ thể không nhận đủ tín hiệu ánh sáng mạnh vào buổi sáng để "đánh thức" và thiết lập lại nhịp điệu ngày-đêm, dẫn đến tình trạng rối loạn nhịp sinh học.

- Tăng nguy cơ trầm cảm: Ánh sáng yếu buổi sáng có thể "lập trình" khiến cho cơ thể dễ bị tổn thương trước trầm cảm.

- Ảnh hưởng nội tiết: Gây rối loạn hormone và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.

Làm sao để ngăn ngừa rối loạn nội tiết tố, hạn chế trầm cảm?

- Hạn chế ở trong môi trường thiếu sáng kéo dài: Sau mỗi 60–90 phút làm việc trong phòng tối, hãy đi ra khu vực sáng hoặc ngoài trời 5–10 phút.

- Giữ không gian sống thoáng, sạch, có màu sắc tươi sáng.

- Tập thể dục giúp giải phóng endorphins (hormone hạnh phúc). Bắt đầu từ những hoạt động đơn giản như đi bộ, yoga, bơi lội, và rủ bạn bè đi cùng để có động lực.

- Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các thực phẩm giàu vitamin. Hạn chế rượu bia, chất kích thích.

- Ngủ đủ giấc: Tạo thói quen ngủ và thức dậy đúng giờ, đảm bảo có một giấc ngủ sâu.

Xem thêm: Hướng dẫn cách kiểm tra thời hạn sử dụng thẻ BHYT cực nhanh, chính xác mà không cần thẻ cứng

Xem thêm: Top 10 ngành nghề đang thiếu nhân lực và được tuyển dụng nhiều nhất ở TP.HCM hiện nay

Xem thêm: 4 điểm bắn pháo hoa đón Tết dương lịch 2026 tại TP.HCM và các hoạt động bạn không thể bỏ lỡ

Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên