Ngày 23-11, thôn Phú Hữu, xã Hòa Thịnh (tỉnh Phú Yên cũ, nay thuộc Đắk Lắk) nước lũ đã rút đi để lại lớp bùn đất dày cộm, mùi ẩm mốc của quần áo đồ đạc bị ẩm ướt, xen lẫn mùi hôi thối của xác động vật chết.

Xóm giềng phải tự cứu lấy nhau trước

Trong thôn, nhiều người khen ngợi hai anh Nguyễn Quốc Hoàn (26 tuổi) và Trần Thanh Hải (24 tuổi) đã dùng xuồng cứu hàng chục người của thôn trong đêm.

Khi chúng tôi đến, anh Hoàn đang tất bật dọn rửa, lau bàn ghế dính đầy bùn đất do trận lũ lịch sử gây ra. Hoàn kể ngày 19-11, nước lũ dâng rất nhanh, anh cùng anh Hải hàng xóm lấy chiếc xuồng nhôm chèo đi cứu người.

"Nước lên quá nhanh, cộng thêm trời mưa và trời rất nhanh tối, mới 17h mà mọi thứ xung quanh đen kịt. Tôi và Hải chèo xuồng đi từng nhà để đưa người dân đến các ngôi nhà cao trong thôn tránh lũ", anh Hoàn nói.

Anh Hoàn cho biết thêm vì là dân địa phương nên các anh dễ dàng xác định được vị trí các ngôi nhà trong xóm và chèo xuồng đến cứu.

"Trên xuồng có đèn pin, rựa và xà beng. Nhiều nhà người dân leo hẳn lên mái nhà hoặc bung cửa ra nên cứu dễ. Những cũng nhiều nhà người dân không làm được việc ấy, chúng tôi phải giúp họ dùng rựa hoặc xà beng nạy cửa, dỡ ngói đưa người ra", anh Hoàn nhớ lại.

Trong đêm, hai anh Hoàn và Hải thay phiên nhau, người chèo và giữ xuồng, người còn lại sẽ giúp giải cứu. Cứ như vậy con xuồng nhôm nhỏ vật lộn với lũ dữ từ đêm đến sáng.

"Chúng tôi chèo đến tê tay, người lạnh cóng, nhưng nghĩ bà con hàng xóm đang cần nên không ngơi tay chút nào. Có đoạn xuồng va phải trụ điện hay hàng rào sắp lật, nhưng chúng tôi phải cố bình tĩnh để giữ thăng bằng. Vì chèo bằng tay nên việc cứu khá lâu, cứ vòng đi, vòng về, mỗi lần lên ghe chỉ tầm 5 người đổ lại, nhiều nhà ở xa hay nằm giữa đồng thì việc cứu càng khó hơn", anh Hoàn kể.

Đến bây giờ người vẫn mệt nhừ, tay chân đầy vết thương, anh Hải chia sẻ: "Chúng tôi cứu khoảng tầm 70 người. Nhiều trường hợp vô cứu tôi không cầm được nước mắt khi thấy người già ôm cột nhà người lạnh run vì ngâm trong nước, có chị gái đặt con trên chậu rồi đội lên đầu trong khi nước đã tới cổ… chị nói giữ như vậy đã 3, 4 giờ đồng hồ. 

Thấy những trường hợp như vậy chúng tôi càng cố gắng cứu thêm nhiều người, vì chúng tôi hiểu để lâu sẽ có nhiều người chết".

Ôm cô con gái nhỏ, chị Võ Thị Minh Bi (22 tuổi) cảm ơn rối rít hai anh Hoàn và Hải. Kể về trận lũ dữ chị Bi vẫn không thôi ám ảnh: "Tôi có hai đứa con và bà nội đã già yếu ở chung nhà. Lũ lớn, nước lên chấm mái nhà, buộc cả bốn phải trèo lên rầm nhà. 

May có hai anh đến cứu chứ ở lâu thêm một chút không biết sao. Tôi thấy quý nhất là lúc chuyển người lên xuồng, thấy bà nội tôi tuổi cao, hai anh xuống nước bế lên ghe, mấy đứa nhỏ cũng vậy".

Sau đợt lũ này cả hai anh Hải, Hoàn dự định lắp chân vịt vô xuồng để đi cho thuận tiện và ít tốn sức hơn. Thậm chí hai anh tính mua thêm một chiếc thuyền mới để sẵn sàng ứng cứu nếu có lũ dâng cao.

"Mình thanh niên trai tráng giúp được ai thì giúp chứ. Bà con xóm làng phải tự cứu lấy nhau trước", anh Hải nói.

Căn nhà giúp 60 người an toàn trong lũ

Cách đó không xa, căn nhà 2 tầng của chị Nguyễn Thị Bích Trâm (31 tuổi) là nơi trú tránh an toàn của gần 60 người từ già đến trẻ trong thôn suốt những ngày lũ dữ.

Chị Trâm cho hay nước lũ lên nhanh cập đến sát mái che bằng tôn nhà chị. Những người dân sau khi được hai anh Hải và Hoàn đưa đến sẽ đi trên mái tôn để leo vào tầng 2. Vì thấy mưa lớn chị cũng đã chuẩn bị sẵn nước uống và đồ ăn để người dân đến trú có thể cầm cự.

"Lũ kéo dài hơn 2 ngày, nhiều người đưa vô đây lạnh run, nhất là trẻ em và người già, có trường hợp ngất đi tôi phải xoa dầu gió, quấn thêm mền. Nhiều bé sợ quá khóc cả đêm, trong khi điện thì cúp, sóng điện thoại lúc được lúc chăng. 

Tôi cũng chuẩn bị mấy bộ áo quần cũ để mọi người mặc đại, miễn là giữ ấm được cơ thể. Tôi mong sẽ không có trận lũ nào như thế này nữa, người dân đã quá khổ rồi", chị Trâm chia sẻ.

Xã Hòa Thịnh gượng dậy sau lũ, dân quân chung tay dọn dẹp nhà cửa, trường lớp

Ngày 23-11, lũ rút hẳn nhưng những lớp bùn vẫn còn bám đầy những ngôi nhà, trường học tại xã Hòa Thịnh, tỉnh Đắk Lắk (Phú Yên cũ).