Phóng to

Tiến sĩ tâm lý Đinh Phương Duy - chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục TP.HCM - Ảnh: Minh Đức

* Tiến sĩ vui lòng chia sẻ vài suy nghĩ trước con số gần 40% nam sinh viên đã quan hệ tình dục, từ khảo sát tại một trường đại học ở TP.HCM?

- Trước hết, tôi ngạc nhiên vì con số hơi lớn này. Bởi vì đã là sinh viên thì nên dồn thời gian cho học tập, nghiên cứu, vậy mà một số bạn dành thời gian cho những hoạt động quan hệ tình dục. Quan hệ tình dục không phải là việc hễ muốn là được mà yêu cầu nhiều điều kiện, nhiều yếu tố, trong đó có yếu tố thời gian.

Thứ hai, tôi có cảm giác lo ngại. Hiện nay, phải xem xét việc sinh viên quan hệ tình dục trên nhiều khía cạnh khác nhau, phải phân ra nhiều cấp độ, hình thức. Ví dụ tình dục bên trong, bên ngoài, ôm hôn nhau cũng là tình dục... Nếu chỉ xem con số 40% nam sinh viên đã quan hệ tình dục trong khảo sát trên theo dạng "ăn ngủ" với nhau thì quả thật đáng lo lắng.

Con số trên cũng nói lên rằng giá trị về quan hệ tình dục có sự thay đổi mà những nhà giáo dục chưa kịp nghĩ đến phải có định hướng giá trị cho người trẻ về quan hệ tình dục thế nào cho an toàn, hợp lý, vừa phải...

* Khảo sát này cũng đưa ra những con số khác như 19,6% nữ sinh viên đã quan hệ tình dục, trong đó quan hệ tình dục trước 18 tuổi là hơn 14% ở nữ và hơn 23% ở nam. Theo tiến sĩ, những con số này có đặt ra vấn đề gì đáng lo ngại?

- Thật ra, rất có khó có một chuẩn rằng bao nhiêu tuổi thì có thể quan hệ tình dục vì điều này phụ thuộc vào đặc điểm về tâm sinh lý. Khi các bạn dậy thì, bắt đầu có rung cảm về giới tính, thì nhu cầu được ôm, hôn.. là chuyện bình thường. Nhưng điều đáng lo lắng là nhu cầu đó vượt quá giới hạn bình thường về quan hệ tình dục ở những người chưa đến 18 tuổi.

Thông thường, nữ từ 18 tuổi trở lên thì mới được phép kết hôn, sau đó mới có điều kiện quan hệ tình dục một cách thông thường. Khi nữ trước 18 tuổi thì là vị thành niên, mà đã quan hệ tình dục thì có thể sẽ có những ảnh hưởng không tích cực đến quá trình phát triển bình thường của bạn trẻ.

Bạn trẻ Việt Nam trước 18 tuổi nếu quan hệ tình dục, sau đó thường rơi vào tâm trạng bứt rứt: quan hệ tình dục vậy có tội lỗi không, có nên không, để lại hậu quả gì không, người lớn biết thì có bị chê trách không, mình có dễ dãi quá không, người yêu mình có đánh giá thấp mình không...

Các em sẽ tự lý giải, biện minh cho hành động ấy. Khi không thật sự thỏa mãn, thoải mái với những lý giải, biện minh đó, các em đâm ra mặc cảm, tự ái... với những điều mình đã làm. Chính những điều này làm các bạn không thể tập trung vào nhiệm vụ chính của các bạn (ví dụ như học tập), ảnh hưởng không tốt đến quá trình phát trình phát triển của bạn trẻ.

Thẳm sâu trong suy nghĩ, các bạn trẻ tự biết rằng đó là hành vi không được phép. Xét về tâm lý, một người để được gọi là trưởng thành khi có hai yếu tố: phải có trách nhiệm hình sự và đủ bản lĩnh của một người trưởng thành. Trước 18 tuổi mà quan hệ tình dục thì có lẽ là không phù hợp lắm với cái nhìn, với văn hóa của Việt Nam.

Xin kể một ví dụ: một sinh viên của tôi từng khóc và nói với tôi rằng cô ấy muốn chết vì người yêu của cô có người khác, cô ấy cũng day dứt rằng mình có quá dại không khi dâng hết hết cho anh ta để rồi đau khổ vì mất anh ấy và mất cả niềm tin về anh ấy.

* Báo Tuổi TrẻOnline đang có diễn đàn Quan hệ tình dục tuổi sinh viên: sớm không?, có bạn cho rằng sinh viên quan hệ tình dục không sớm so với độ tuổi nhưng sớm so với các dự định học tập, phát triển nghề nghiệp tương lai nếu để lại những kết quả như mang thai, mắc bệnh thế kỷ... Tiến sĩ có sẻ chia gì với quan điểm này?

- Tôi có theo dõi thường xuyên diễn đàn và thấy rõ sự "bất phân thắng bại" giữa quan điểm nên và không nên ủng hộ sinh viên quan hệ tình dục, sinh viên quan hệ tình dục là sớm hay không sớm. Những bạn yêu nhau tuổi này sẽ có những biểu hiện như ôm nhau, hôn nhau... và nếu không kiềm chế thì các bạn sẽ đi đến quan hệ tình dục sâu đậm hơn.

Đúng là khi trở thành sinh viên, tức là khoảng 18 tuổi trở đi, chuyện quan hệ tình dục là không sớm vì các bạn cũng đã trưởng thành về tâm lý, nhưng sẽ sớm so với quãng đời trải nghiệm phía sau. Đã có lần quan hệ tình dục thứ nhất, sẽ dễ "nghiện" dẫn tới lần thứ hai, thứ ba... Đơn giản vì đó là cảm xúc mới, đặc biệt.

Nếu đã kết hôn, bạn quan hệ tình dục với bạn đời của mình với tâm lý thoải mái, bình thường. Nhưng khi chưa kết hôn, khi quan hệ tình dục bạn sẽ ức chế, lén lút, tận dụng mọi cơ hội có thể... Chính những yếu tố này làm cho cảm xúc của bạn càng thêm mạnh mẽ, dẫn đến mất đi khả năng tự vệ, kiềm chế cảm xúc.

Các bạn có thể có hiểu biết về các biện pháp bảo vệ bản thân khi quan hệ tình dục nhưng nhiều khi, cảm xúc đến quá nhanh làm bạn mất kiềm chế. Ví dụ như các bạn yêu nhau, hẹn hò nhau nhưng chưa nghĩ đến quan hệ tình dục, đến khi gặp nhau rồi, cảm xúc dâng tràn thì các bạn "nhắm mắt tiến lên" mà không có sẵn phương tiện bên cạnh đã bảo vệ bản thân.

Khi nữ sinh viên mang thai ngoài ý muốn, quyết định phá thai chỉ càng làm mặc cảm chồng chất thêm và ảnh hưởng đến sức khỏe. Còn việc làm mẹ sớm sẽ ảnh hưởng rất lớn đến chặng đường tương lai. Khi còn chưa lo được thật tốt cho bản thân, các bạn đã phải cáng đáng thêm cả một gia đình. Các bạn phải thật sự trưởng thành, làm chủ cuộc sống của mình thì mới có thể chăm lo tốt cho người khác.

* Nhưng quan điểm sinh viên quan hệ tình dục là sớm so với các dự định học tập, phát triển nghề nghiệp tương lai nếu để lại những kết quả ngoài ý muốn có thể dễ dàng bị phản bác nếu người trong cuộc biết và thực hiện các biện pháp "tự vệ"...

- Có thể là như vậy nhưng không ít sinh viên hiện nay rất chủ quan trong việc tự bảo vệ mình khi quan hệ tình dục. Có vẻ đây chỉ là ý kiến mang tính lý thuyết, để các bạn an lòng, chứ trong thực tế, sinh viên khó thực hiện điều đó tuyệt đối. Thiếu kinh nghiệm sống, các bạn chưa hề nghĩ đến việc quan hệ tình dục, nhưng yếu tố hoàn cảnh tác động, những cử chỉ âu yếm càng lúc càng đi xa thì làm sao các bạn còn đủ tỉnh táo để "tự vệ"?.

* Có ý kiến cho rằng nên nghĩ thoáng về tình dục, không nên gắn kết tình dục, sự trong trắng với đức hạnh vì điều đó không còn đúng nghĩa với bối cảnh xã hội hiện nay. Tiến sĩ ủng hộ hay không ủng hộ ý kiến này?

- Tôi phần nào ủng hộ quan điểm trên. Tình dục không phải là đức hạnh mà là một nhu cầu thông thường. Khi đến tuổi trưởng thành, có cảm xúc, có ham muốn tình dục là chuyện bình thường. Tôi nghĩ, lâu nay, không phải mọi người đánh đồng tình dục với đạo đức mà thật ra, mọi người nghĩ tình dục liên quan đến đạo đức tùy thuộc hành vi đó được thể hiện thế nào.

Nếu hành vi tình dục đó không phù hợp với các chuẩn đạo đức, các chuẩn mực xã hội thì hành vi đó được xem là lệch chuẩn, và lệch chuẩn đạo đức thì được xem là hành vi không có đạo đức. Ví dụ như một người đàn ông thỏa mãn nhu cầu tình dục với một đứa bé, một người chồng có quan hệ tình dục không chỉ với vợ mình... đều sai luật, không được xã hội đồng ý.

Hành vi tình dục lệch chuẩn xã hội là điều nên được xem xét. Một số người tách bạch tình dục với trinh tiết thì vấn đề lại khác. Giá trị đạo đức phải dựa trên những phạm trù về đạo đức.

Nhưng trong thực tế, dù người đàn ông có tiến bộ, hiện đại thế nào thì khi biết vợ mình không còn trinh trắng khi đến với mình thì cũng sẽ thấy "lăn tăn", thấy có gì đó không thoải mái. Vì tình yêu là tình cảm có xu hướng độc chiếm. Điều đó có thể làm cho chính những người yêu nhau khó chịu khi "một nửa" của mình không còn trinh trắng khi đến với mình. Nhưng tôi vẫn cho rằng gắn điều đó với đạo đức thì quá khắt khe.

Cách đây vài chục năm, nếu kêu gọi nghĩ thoáng về quan hệ tình dục thì chắc không mấy người chịu, nhưng hiện nay đã có một số người tán đồng. Điều đó cũng bình thường, vì khi xã hội phát triển thì tâm lý, nhận thức của con người cũng thay đổi. Bùng nổ thông tin, giao lưu văn hóa... là những kênh thể hiện sự phát triển ở một cộng đồng nào đó, cũng là nguyên nhân dẫn đến nhận thức về quan hệ tình dục. Tôi nghĩ rằng, sau này, nhận thức của con người về quan hệ tình dục sẽ còn thay đổi hơn nữa.

Có bạn thường so sánh về quan niệm quan hệ tình dục của phương Tây và cho đó là những quan niệm rất thoáng. Nhưng các bạn đừng quên rằng, thoáng nhưng người ta vẫn có nguyên tắc chứ không phải là tự do vô tổ chức. Nghĩ thoáng về quan hệ tình dục tức là không nghiêm trọng hóa, là đối diện với nó như những nhu cầu bình thường khác.

* Những kiến thức cơ bản về tình dục như cách trách thai hiệu quả đã được nói rất nhiều, được mang đến các trường đại học, nhưng vẫn có nhiều bạn sinh viên ân hận vì mang thai không mong muốn. Theo tiến sĩ, nguyên nhân do đâu?

- Điều cần làm nhất là định hướng cho sinh viên thế nào là hành vi tình dục phù hợp, những ứng xử về mặt giới tính phù hợp... Yêu người ta 3 năm mà bạn không hôn một lần thì cũng kỳ, nhưng yêu mới ba mới ba ngày mà đã hôn 30 lần thì cũng bất ổn... Mức độ yêu thế nào là phù hợp, làm sao để không quá bi lụy trong tình cảm... cũng là điều bạn trẻ cần lưu ý.

Nhiều tổ chức đã làm công tác giáo dục về tình dục cho sinh viên nhưng chưa thật sự thu hút được sự quan tâm đặc biệt của sinh viên. Nhiều bạn nghe chỉ để cho vui, có bạn muốn nghe nhưng không dám nghe, thắc mắc không dám hỏi...

Vẫn có những sinh viên vẫn chủ quan, tưởng rằng có thể kiểm soát được tình hình khi quan hệ tình dục nhưng thật ra đã để bản năng lất át lí trí, không sẵn sàng thực hành nhưng điều đã biết, nghĩ về bản thân nhiều hơn nghĩ về người khác.

Tôi nhấn mạnh vai trò của người nam trong vấn đề này. Người nam khi yêu thường muốn chiếm đoạt. Nếu người nam không "tấn công", "xin xỏ, năn nỉ thì chưa chắc phái nữ đã nghĩ đến việc quan hệ tình dục. Nữ sinh viên cần có bản lĩnh nói không trong tình huống ấy. Điều này khó nhưng nhất định cần phải biết và dám làm. Ví dụ người yêu rủ mình đến nơi có khả năng xảy ra quan hệ tình dục thì người nữ phải biết "lái" sang nơi khác. Biết từ chối ở đây là hợp tác để giữ được tình yêu đẹp.

Lâu nay, tình dục vẫn còn là vấn đề ít nhiều cấm kỵ. Cấm kỵ nên người ta thường lén quan hệ, lén thì thường dễ xảy ra hậu quả. Một nguyên nhân khác là những người yêu nhau không dám "thẳng thắn" với nhau về việc sử dụng biện pháp bảo vệ nhau, cứ im lặng và để sự việc trôi đến đâu thì trôi.

Tình yêu đẹp là tình yêu có quan hệ chín muồi, tình dục chín muồi, đảm bảo an toàn cho hạnh phúc về sau của lứa đôi.

Chúng ta cũng cần có những cuộc khảo sát qui mô hơn, nhiều thông tin hơn về việc sinh viên quan hệ tình dục để xã hội quan tâm nhiều hơn, cụ thể hơn về vấn đề này.

Những bài viết cùng chủ đề:

Sinh viên đã đủ tuổi trải nghiệm tình dục I Tình dục tuổi sinh viên: tự do lựa chọn, vì đã lớn rồi I Đừng bảo yêu là phải dâng hiến I Tôi đã dại I Khi đã tỏ đường đi lối về... I Tình dục tuổi sinh viên: "sốc"? I Sinh viên: Mọi thứ cần trải nghiệm, tình dục cũng vậy? I Hậu... tình yêu sinh viên I Quan hệ tình dục cũng là cách chứng tỏ tình yêu? I Gần 40% nam sinh viên đã quan hệ tình dục I Tình dục tuổi sinh viên: Nên nghĩ thoáng và rộng lượng?Tình dục tuổi sinh viên: an toàn = không có gì to tát!

Mời bạn đọc tiếp tục tham gia ý kiến, chia sẻ với diễn đàn. Ý kiến gửi về tto@tuoitre.com.vn với tiêu đề Quan hệ tình dục tuổi sinh viên: sớm không? (vui lòng gõ font chữ có dấu tiếng Việt). Email, thông tin cá nhân của bạn sẽ được bảo mật nếu bạn có yêu cầu.

Chân thành cảm ơn.