Theo báo New York Times, cả Nga và phương Tây đều nhận định hội nghị thượng đỉnh ngày 15-8 với Tổng thống Mỹ Donald Trump là chiến thắng ngoại giao to lớn dành cho Tổng thống Nga Vladimir Putin, bất luận diễn biến cuộc gặp.

Ông Putin phá vỡ thế cô lập ngoại giao

Điều này dựa trên nhận định việc ông Trump gặp trực tiếp ông Putin sẽ phá vỡ tình trạng cô lập mà phương Tây áp lên Nga và nhà lãnh đạo nước này trong những năm qua.

Ngay sau khi thông tin về cuộc gặp được công bố, truyền hình quốc gia Nga đã không giấu sự phấn khởi, và ca ngợi sự kiện này là "sự sụp đổ hoàn toàn của toàn bộ học thuyết cô lập Nga".

Nhà khoa học chính trị Sergei Mikheyev, gương mặt thường xuyên xuất hiện trên truyền thông Nga, khẳng định: "Đây là một bước đột phá ngay cả nếu hai bên không đạt được nhiều đồng thuận".

Kể cả các nhà phân tích với quan điểm thân phương Tây cũng đồng tình rằng Matxcơva có thể được nhiều hơn mất từ hội nghị sắp tới tại Alaska.

Cuộc gặp thượng đỉnh được lên lịch ngay khi hạn chót mà ông Trump dành cho Matxcơva để đạt thỏa thuận ngừng bắn với Kiev kết thúc. 

Tuy nhiên, dù thời hạn này trôi qua mà không có lệnh ngừng bắn nào, phía Mỹ cũng không thông báo biện pháp trừng phạt kinh tế mới nào nhắm vào Nga.

Ông Ryhor Nizhnikau, chuyên gia về Nga tại Viện Các vấn đề quốc tế Phần Lan, nhận định: "Thay vì bị trừng phạt, ông Putin đã có được một hội nghị thượng đỉnh. Đây là chiến thắng to lớn cho ông Putin, bất kể kết quả của hội nghị thượng đỉnh ra sao".

Ngoài ra, hội nghị còn tạo ra những rạn nứt trong nội bộ Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), một mục tiêu lâu dài mà Nga theo đuổi.

Phía Washington kiên định với lập trường chỉ tổ chức hội nghị song phương. Mặt khác, các nước châu Âu và Ukraine liên tục kêu gọi được tham gia vào hội nghị này và cảnh báo bất kỳ thỏa thuận nào về Ukraine mà không có sự hiện diện của Kiev đều không có giá trị. Tuy nhiên những lời kêu gọi này đã không khiến ông Trump đổi ý.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cay đắng thừa nhận: "Ông Putin sẽ thắng qua việc này. Bởi vì tất cả những gì ông ấy cần là một bức ảnh từ cuộc gặp với ông Trump".

Toan tính hai bên chưa rõ

Đến nay vẫn chưa rõ mục tiêu chính mà Nhà Trắng và Điện Kremlin thực chất nhắm đến trong hội nghị này là gì.

Trong những ngày trước hội nghị, ông Trump đã nói có thể bao gồm "một số hoán đổi lãnh thổ" giữa Nga và Ukraine. Ông tự tin khẳng định mình đủ để đàm phán vấn đề này với tư cách một tỉ phú giàu lên nhờ kinh doanh bất động sản ở New York.

Trong khi đó, ông Putin được cho là đến Alaska chủ yếu để vận động sự ủng hộ của ông Trump.

Chuyên gia cấp cao của Trung tâm nghiên cứu Á - Âu Carnegie, bà Tatiana Stanovaya, nhận định: "Mục tiêu của ông (Putin) là đảm bảo sự ủng hộ của ông Trump trong việc thúc đẩy các đề xuất của Nga".

Bà Stanovaya mô tả cuộc gặp là một "động thái chiến thuật để xoay chuyển tình hình theo hướng có lợi" cho Matxcơva và xoa dịu cơn giận ngày càng tăng của Nhà Trắng trước việc Điện Kremlin chưa chấp nhận ngừng bắn.

Về phía Ukraine, ông Zelensky bác bỏ mọi nhượng bộ lãnh thổ, khẳng định rằng ông không có thẩm quyền theo Hiến pháp Ukraine để đưa lãnh thổ đất nước lên bàn đàm phán.

"Kịch bản tồi tệ nhất cho Ukraine là ông Putin đưa ra một đề nghị nào đó Mỹ có thể chấp nhận, nhưng ông Zelensky thì không thể nuốt trôi", nhà khoa học chính trị Samuel Charap, đồng tác giả một cuốn sách về Ukraine và khu vực hậu Xô viết Á - Âu, nhận định.

Ông Charap cảnh báo viễn cảnh này có thể đẩy ông Trump trở lại lập trường đối nghịch công khai mà ông đã thể hiện với Ukraine hồi tháng 2.

Khi ấy, Tổng thống Mỹ đã công khai mắng ông Zelensky ngay giữa Nhà Trắng, trước ống kính báo chí và "đuổi" ông về.

Nhà Trắng bác tin Mỹ - Nga có 'thỏa thuận ngầm' biến Ukraine thành vùng chiếm đóng

Theo tờ The Times, Mỹ và Nga được cho là đang xem xét một thỏa thuận cho phép Nga duy trì kiểm soát các vùng chiếm đóng ở Ukraine, trong khi Kiev vẫn giữ chủ quyền về mặt pháp lý. Tuy nhiên, Nhà Trắng đã lên tiếng bác bỏ thông tin này.