Trong cuộc phỏng vấn trên Đài Fox News ngày 3-3 (giờ Mỹ), Phó tổng thống Mỹ JD Vance kêu gọi Ukraine chấp thuận thỏa thuận khoáng sản, nêu rằng lợi ích kinh tế của Mỹ tại Ukraine sẽ là một đảm bảo an ninh cho Kiev.

"Nếu bạn muốn có sự đảm bảo an ninh thực sự, nếu bạn thực sự muốn đảm bảo rằng (tổng thống Nga) Vladimir Putin không xâm lược Ukraine một lần nữa, thì sự đảm bảo an ninh tốt nhất là mang lại cho người Mỹ lợi ích kinh tế tại Ukraine", Hãng tin Reuters dẫn lời ông Vance.

Theo ông Vance, thỏa thuận khoáng sản cho lợi ích kinh tế của Mỹ tại Ukraine sẽ là một đảm bảo an ninh tốt hơn việc 20.000 quân đến từ một quốc gia nào đó đã chưa từng tham chiến trong 30-40 năm.

Ông Vance đưa ra bình luận trên trong bối cảnh Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa qua có cuộc đấu khẩu gay gắt tại Nhà Trắng, với kết quả là không có thỏa thuận nào được ký và ông Zelensky phải rời đi.

Đến sáng 4-3 (giờ Việt Nam), ông Trump tuyên bố Mỹ tạm dừng viện trợ quân sự cho Ukraine cho đến khi Washington xác định các nhà lãnh đạo Ukraine 'thể hiện cam kết thiện chí đối với hòa bình'.

"Điều mà Tổng thống Trump đã nói rõ ràng và nhất quán là tất nhiên cánh cửa sẽ luôn mở, miễn là ông Zelensky sẵn sàng đàm phán hòa bình một cách nghiêm túc. Anh không thể vào Phòng Bầu dục hay bất kỳ nơi nào khác, nhưng từ chối thảo luận về các chi tiết của một thỏa thuận hòa bình", phó tổng thống Mỹ phát biểu trên Fox News.

Theo Ủy ban phi đảng phái Ngân sách Liên bang có trách nhiệm của Mỹ, kể từ khi chiến sự Ukraine bùng nổ vào năm 2022, Quốc hội Mỹ đã phê duyệt tổng cộng 175 tỉ USD viện trợ cho Kiev.

Trong đó chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp nhận và có quyền trên 3,85 tỉ USD đã được Quốc hội Mỹ phê duyệt để mua vũ khí Mỹ cho Ukraine. Tuy vậy trong bối cảnh căng thẳng gần đây giữa Washington và Kiev, khoản viện trợ này có thể sẽ không được sử dụng.

Cùng với tuyên bố ngưng viện trợ cho Kiev, ông Trump đưa ra gợi ý rằng thỏa thuận khoáng sản của Ukraine vẫn có thể được chấp thuận bất chấp sự thất vọng của ông đối với chính quyền ông Zelensky.

"Không, tôi không nghĩ vậy", ông Trump trả lời khi được hỏi liệu thỏa thuận này 'đã chết' vào ngày 3-3 (giờ Mỹ).

Theo Reuters, chính quyền Trump 2.0 xem xét thỏa thuận khoáng sản là cách mà Washington kiếm lại một phần trong số hàng chục tỉ USD mà Mỹ đã viện trợ cho Ukraine trong cuộc chiến với Nga.

Ông Trump mô tả "đây là một thỏa thuận tốt đối với chúng ta", và cho biết ông sẽ cập nhật tình hình vào tối 4-3 trong phiên họp chung của Quốc hội Mỹ.

Châu Âu có thể bảo đảm an ninh cho Ukraine nếu Mỹ rút?

Nếu không có Mỹ, ước tính châu Âu sẽ cần phải thành lập 50 lữ đoàn mới, với mỗi lữ đoàn gồm hàng ngàn binh sĩ, để lấp đầy khoảng trống.