Một ảnh chụp từ máy bay quân sự cho thấy hoạt động tôn tạo trái phép của Trung Quốc trên đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam cách đây 4 năm. Đến nay, Trung Quốc đã xây dựng trái phép cả một đường băng dài trên bãi đá này - Ảnh: AP

Các chuyên gia Philippines ngày 3-7 cảnh báo đội tàu đánh bắt cá khổng lồ cùng các hoạt động cải tạo phi pháp của Trung Quốc đang gây thiệt hại nặng nề cho các rạn san hô ở Biển Đông. 

Chỉ riêng hệ sinh thái rạn san hô của Philippines, thiệt hại này được ước tính ít nhất 33 tỉ peso (645 triệu USD) mỗi năm, theo báo Straits Times.

"Giá trị được tính ra dựa trên tất cả dịch vụ chúng tôi có được từ các rạn san hô, chẳng hạn ứng dụng về thời tiết, và những lợi ích chúng tôi thừa hường từ hệ sinh thái này" - tiến sĩ Deo Florence Onda, một nhà khoa học đến từ Viện Khoa học biển thuộc Đại học Philippines, giải thích.

Ông Onda cho biết con số trên có thể vẫn còn được ước tính thấp hơn so với thực tế. Đánh giá được đưa ra sau khi tiến sĩ Onda cùng 73 nhà nghiên cứu sinh vật biển và các chuyên gia khác có chuyến thám hiểm kéo dài 2 tuần tại Biển Đông để kiểm tra hệ sinh thái biển trong vùng biển mà Philippines xem là thuộc "vùng đặc quyền kinh tế" (EEZ) của nước này.

Các hình ảnh vệ tinh cho thấy ít nhất 1.850ha san hô đã bị hư hại xung quanh đảo Thị Tứ thuộc chủ quyền của Việt Nam, nhưng hiện bị Philippines kiểm soát, cùng các địa điểm khác ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

Chuyên gia luật hàng hải Jay Batongbacal - giám đốc Viện các vụ hàng hải và luật biển thuộc Đại học Philippines - cho biết: số thiệt hại ước tính trên vẫn chưa bao gồm những khu vực không nhìn thấy được trong các hình ảnh vệ tinh.

Ông cho biết không chỉ những kẻ đánh bắt trộm, mà hoạt động khai thác sò tai tượng, san hô và việc xây đảo nhân tạo trái phép của Trung Quốc đang gây ra thiệt hại nặng nề cho Biển Đông.

Các tàu khai thác sò tai tượng ở phần rìa tây nam của bãi cạn Scarborough hồi tháng 12-2018 - Ảnh: CSIS

Thời gian qua, Trung Quốc đã ráo riết cải tạo trái phép 7 bãi đá thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Nước này còn xây các đường băng dài hàng ngàn mét và triển khai tên lửa cùng các hệ thống vũ khí khác lên các đảo nhân tạo này.

Để thực hiện hành động phi pháp này, Trung Quốc đã nạo vét một số lượng lớn cát và rặn san hô để bồi đắp thêm 1.300ha cho các đảo nhân tạo.

"Nếu chúng tôi không ngăn chặn các ngư dân Trung Quốc đến vùng biển chúng tôi, họ có thể sẽ lấy sạch tài nguyên biển của chúng tôi chỉ trong 1 vài năm nữa. Chúng tôi không nói đùa đâu!" - giáo sư Batongbacal cảnh báo.

Vị giáo sư cho biết thêm: "Ở bãi cạn Scarborough (hiện do Trung Quốc chiếm đóng), họ thậm chí tự tay phá hoại các rạn san hô. Nếu tiếp tục như vậy, chúng sẽ hoàn toàn bị xóa sạch trong 5 năm nữa".

Theo báo Straits Times, chính sách của Chính phủ Philippines đối với việc đánh bắt trong vùng biển Philippines đã trở nên mơ hồ, khi Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tìm cách xây dựng quan hệ hữu hảo với Trung Quốc.

Trong một cuộc họp báo hôm 3-7, người phát ngôn của Tổng thống Philippines, ông Salvador Panelo còn nói rằng: ông Duterte và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có một "thỏa thuận miệng" để cho phép tàu cá Trung Quốc đi vào vùng biển Philippines - một thỏa thuận mà Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin cho rằng không thể thực thi vì không có giấy trắng mực đen.

Tháng trước, người dân Philippines đã vô cùng nổi giận sau khi một tàu Trung Quốc đâm chìm và bỏ mặc các thuyền viên trên một tàu cá Philippines. May mắn các thuyền viên này đã được tàu cá Việt Nam gần đó cứu giúp.

Dân Philippines 'la làng' vì đội tàu bắt sò tai tượng của Trung Quốc

TTO - Ngư dân Philippines bày tỏ lo ngại khi Trung Quốc phớt lờ lời phản đối của nước này về vấn đề các tàu Trung Quốc tràn xuống Biển Đông bắt sò tai tượng, phá hủy môi trường biển nghiêm trọng.