Bộ Xây dựng khẳng định nghị định 30 của Chính phủ đang gỡ vướng cho hàng loạt dự án nhà ở - Ảnh: D.N.H.

Văn phòng Chính phủ vừa chuyển tới Bộ Xây dựng văn bản kiến nghị của Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) gửi Thủ tướng Phạm Minh Chính đề xuất các giải pháp tháo gỡ "ách tắc, vướng mắc" để thị trường bất động sản phục hồi và phát triển minh bạch, lành mạnh, ổn định và bền vững.

Theo HoREA, những quy định của nghị định 30/2021/NĐ-CP (NĐ30) sửa đổi, bổ sung một số điều của nghị định số 99/2015/NĐ-CP của Chính phủ về hướng dẫn thi hành một số điều của Luật nhà ở, có hiệu lực từ 1-4-2021 là nguyên nhân gây "ách tắc" các dự án nhà ở thương mại, nhà ở xã hội hiện nay, cần được tháo gỡ.

Liên quan tới kiến nghị của HoREA, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết bộ đã có văn bản trả lời hiệp hội, giải thích rõ những quy định trong nghị định 30 tháo gỡ nhiều vướng mắc trong thực tế khi phát triển nhà ở thương mại, đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật.

Cùng quan điểm này, ông Nguyễn Mạnh Khởi - phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản - cũng khẳng định nghị định 30 hoàn toàn không gây khó khăn hay cản trở doanh nghiệp.

Hơn nữa, nghị định 30 tháo gỡ nhiều vướng mắc trong thực tế khi phát triển nhà ở thương mại. Cụ thể, nghị định 30 gỡ vướng cho hàng loạt dự án nhà ở thương mại có đất xen kẹt, cho phép chuyển đổi các loại đất khác trong dự án nhà ở thương mại sang đất ở.

Về lý do ban hành nghị định 30, ông Nguyễn Mạnh Khởi giải thích Luật đầu tư và Luật xây dựng đã được sửa đổi năm 2020 nên cũng phải sửa và thay thế nghị định 99 bằng nghị định 30.

Theo đó, có 4 điểm mới được sửa đổi đáng ghi nhận trong nghị định 30, đó là các vấn đề liên quan đến phát triển nhà ở; quản lý nhà ở mà nổi bật là phí bảo trì; quản lý việc bán nhà thuộc sở hữu của Nhà nước và thủ tục hành chính.

Ông Nguyễn Mạnh Khởi cũng cho biết nghị định 30 đã làm rõ khái niệm nhà đầu tư và chủ đầu tư để đảm bảo sự quản lý minh bạch, chặt chẽ của cơ quan quản lý nhà nước. Theo đó, nhà đầu tư trúng đấu thầu hoặc trúng đấu giá quyền sử dụng đất để xây dựng nhà ở nếu đáp ứng đủ điều kiện, năng lực xây dựng sẽ được làm chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại.

Cùng đó, nhà đầu tư phải có quyền sử dụng đất ở hợp pháp; có quyền sử dụng đất ở hợp pháp và các loại đất khác được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển sang làm đất ở; nhận chuyển quyền sử dụng đất ở theo quy định của pháp luật về đất đai để xây dựng nhà ở thương mại thì mới đủ điều kiện làm chủ đầu tư dự án theo quy định của Luật nhà ở 2014, pháp luật kinh doanh bất động sản.

Tuy nhiên, HoREA lại cho rằng cần bổ sung thêm trường hợp nhà đầu tư có quyền sử dụng loại đất khác không phải là đất ở cũng được chấp thuận công nhận làm chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại.

Về đề xuất này, ông Nguyễn Mạnh Khởi cho hay theo quy định của Luật nhà ở 2014, việc lựa chọn chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại được thực hiện thông qua 3 hình thức: đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai; đấu thầu dự án có sử dụng đất; chỉ định chủ đầu tư trong trường hợp nhà đầu tư có đủ điều kiện theo Luật nhà ở.

Kiến nghị bổ sung thêm trường hợp nhà đầu tư chỉ cần có quyền sử dụng đất không phải là đất ở cũng được chấp thuận làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại là không phù hợp với quy định của Luật nhà ở 2014 và Luật đầu tư 2020, Luật đất đai 2013. Việc bổ sung quy định này có nguy cơ gây thất thoát tài nguyên lực đất đai, ông Khởi nhấn mạnh.