Vui lòng nhập Email
Email Không đúng định dạng
Vui lòng nhập Họ & Tên.
Đại dương chiếm 3/4 diện tích Trái đất, còn bầu khí quyển bao phủ khắp hành tinh. Nhiệt độ bề mặt biển, nơi trời bể giao hòa, là một chỉ dấu quan trọng liên quan đến biến đổi khí hậu. Mặt biển nóng thì con người cũng toát mồ hôi vì các mối lo liên quan đến môi trường, thời tiết.
Theo Cơ quan Quản lý đại dương và khí quyển quốc gia Hoa Kỳ (NOAA), bề mặt biển là nơi diễn ra quá trình chuyển giao năng lượng giữa khí quyển và đại dương.
Khi các đại dương hấp thụ nhiều nhiệt hơn từ khí quyển, nhiệt độ bề mặt biển sẽ tăng lên, và "biển nóng" cũng sẽ truyền năng lượng trở lại khí quyển, ảnh hưởng đến hệ sinh thái trong đại dương và khí hậu toàn cầu.
Trong nhiều năm, Eliot Jacobson, giáo sư toán về hưu, đã miệt mài dùng dữ liệu từ NOAA để lập bảng thể hiện sự thay đổi nhiệt độ bề mặt Bắc Đại Tây Dương.
Năm nay, lần đầu tiên ông phải kéo dài trục tung của biểu đồ mới đủ chỗ cho đường biểu diễn nhiệt độ. Cụ thể, theo cập nhật mới nhất (12-6), chỉ số này đã cao hơn 1,09OC so với mức trung bình tính từ năm 1982 (năm sớm nhất có dữ liệu so sánh).
Và không chỉ có Đại Tây Dương; bề mặt Thái Bình Dương cũng đang nóng lên khi bước vào giai đoạn El Nino. Trên quy mô toàn cầu, theo dữ liệu của NOAA, nhiệt độ của bề mặt đại dương trên thế giới đã đạt mức cao nhất mọi thời đại kể từ khi các dữ liệu vệ tinh bắt đầu, dẫn đến các đợt nắng nóng trên biển khắp hành tinh.
Cụ thể, nhiệt độ trung bình trên bề mặt đại dương ở mức 21,1OC kể từ đầu tháng 4, vượt qua mức cao nhất trước đó là 21OC vào năm 2016.
Nhiệt độ mặt nước biển tăng sẽ khiến các hiện tượng thời tiết cực đoan khắc nghiệt hơn - các trận bão và cuồng phong mạnh hơn, mưa dữ dội hơn và lũ nghiêm trọng hơn.
Nhiệt độ cao cũng đẩy mực nước biển lên và gây nguy hiểm cho các thành phố ven biển. Cuối cùng, mặt biển nóng sẽ góp phần "đẩy nhiệt độ của hành tinh lên mức cao mới", theo Vox.
Nhiệt độ đại dương đang tăng cùng lúc với các tai ương khí hậu khác, bao gồm cháy rừng kỷ lục ở Canada, băng biển giảm nhanh ở Nam Cực và nhiệt độ ấm bất thường ở nhiều nơi trên thế giới.
Sự xuất hiện của El Nino từ tháng này có thể là một phần nguyên nhân, nhưng cũng có ý kiến cho rằng còn những yếu tố khác.
"El Nino không hoàn toàn giải thích được sự leo thang đột ngột của nhiệt độ đại dương" - Swain nói. Ông cho rằng sự thay đổi khí hậu do con người gây ra, cùng một số hiện tượng như vụ phun trào gần đây của một ngọn núi lửa dưới biển ở Tonga, một quốc gia châu Đại Dương, mới là thủ phạm.
Swain và Jacobson cùng có giả thuyết về một nguyên nhân tiềm ẩn khác: thay đổi lớn trong các quy định về hàm lượng lưu huỳnh trong nhiên liệu vận chuyển, nhằm giảm ô nhiễm không khí gây ra bởi vận tải hàng hải, nhưng hóa ra lại ảnh hưởng đến khả năng phản nhiệt, làm mát cho hành tinh của các đám mây.
Từ ngày 1-1-2020, Tổ chức Hàng hải quốc tế quy định tàu biển chỉ được dùng nhiên liệu có hàm lượng lưu huỳnh không quá 0,5% (so với mức cũ 3,5%) khi hoạt động tại một số khu vực có kiểm soát khí thải.
Tuy tốt cho sức khỏe con người, quy định mới lại có hệ quả không ngờ với sức khỏe hành tinh. Phát thải SO2 tạo ra aerosol sunfat trong khí quyển, và sol khí này có thể phản chiếu ánh sáng mặt trời, làm mát Trái đất. Hiệu ứng làm mát này sẽ mất đi khi phát thải lưu huỳnh giảm.
"Vì việc làm sạch nhiên liệu vận chuyển mà các khu vực rộng lớn của các đại dương trên thế giới, vốn được bảo vệ khỏi sự nóng lên nhờ aerosol sunfat từ tàu biển, giờ lại đang nóng lên nhanh chóng" - Jacobson viết trên web cá nhân. Swain cũng đồng tình với giả thuyết này.
Trong khi đó, Michael Mann, giáo sư khoa học Trái đất và môi trường tại Đại học Pennsylvania, cho rằng nguyên nhân thật ra nằm ở một "chất làm mát" khác trong khí quyển: bụi sa mạc. Theo giới khoa học, bụi cũng có thể phản chiếu ánh nắng mặt trời khỏi bề mặt Trái đất giống như một tấm chắn; vì thế có ít bụi hơn trong không khí đồng nghĩa là nhiều ánh sáng mặt trời và nhiệt đến đại dương hơn.
Theo Mann, những đám mây bụi thổi qua đại dương từ sa mạc Sahara thường có tác dụng làm mát Bắc Đại Tây Dương trong thời gian này của năm, nhưng năm nay El Nino khiến gió mậu dịch thổi bụi yếu hơn bình thường, làm hiệu ứng làm mát giảm đáng kể.
Bất kể nguyên nhân là gì, sự ấm lên kỷ lục ở Bắc Đại Tây Dương đang khiến cộng đồng khoa học xôn xao vì các nguy cơ của nó.
Trước tiên nhất, đây không phải là tin tốt cho mùa bão năm nay. Theo trang Vox, nhiệt độ bề mặt Đại Tây Dương ảnh hưởng đến lượng mưa và bão ở Brazil, Ấn Độ, vùng Sahel của châu Phi và tây nam Hoa Kỳ.
Các cơn bão cần nhiệt độ mặt biển ít nhất là 26oC để hình thành, và nhiệt độ cao hơn làm tăng "chỉ số octan" của loại "nhiên liệu" này, dẫn đến những cơn bão mạnh hơn.
Ngoài ra, nhiệt độ đại dương nóng cũng có thể làm giảm nguồn cá, vốn nuôi sống 3 tỉ người. Khi nước nóng lên, nó giữ ít oxy hơn và có thể làm cá chết ngạt. Nước nóng là một yếu tố khiến hàng nghìn con cá Menhaden chết dạt vào một bãi biển ở Texas hồi đầu tháng này.
Một hậu quả khác của nhiệt độ cao hơn là nó làm cho nước có tính axit hơn, đẩy nhanh quá trình axit hóa đại dương đang diễn ra khi biển hấp thụ nhiều CO2 hơn.
Và cùng với hiện tượng rửa trôi phân bón, nhiệt độ nóng hơn ở Đại Tây Dương đang góp phần vào sự sinh sôi nhiều kỷ lục của sargassum, một loại rong biển có mùi, độc hại hiện đang làm ô nhiễm các bãi biển ở Florida và Caribe.
Tất cả những điều này có thể góp thêm vào những thống khổ mà con người đã gây ra cho đại dương - đánh bắt quá mức, ô nhiễm và phá hủy môi trường sống. La Nina hay El Nino cũng chỉ là chu kỳ, đến rồi đi.
Thứ duy nhất cứ tiếp tục tăng là nồng độ khí nhà kính trong khí quyển, đó mới là gốc rễ của vấn đề và điều thực sự đáng quan tâm.
Vui lòng nhập Tên hiển thị
Vui lòng nhập Email
Email Không đúng định dạng
Vui lòng nhập Email
Email Không đúng định dạng
Mật khẩu không đúng.
Thông tin đăng nhập không đúng.
Tài khoản bị khóa, vui lòng liên hệ quản trị viên.
Có lỗi phát sinh. Vui lòng thử lại sau.
Nhập mã xác nhận
Đóng lạiVui lòng nhập thông tin và ý kiến của bạn
XThêm chuyên mục, tăng trải nghiệm với Tuổi Trẻ Sao
Từ ngày 1-1-2023, Tuổi Trẻ Online giới thiệu Tuổi Trẻ Sao - phiên bản đặc biệt dành riêng cho các thành viên với nhiều chuyên mục và trải nghiệm thú vị, bao gồm: Tư vấn pháp luật, Hỏi chuyện sức khỏe; Xem nhật báo sắc nét trên mạng (E-paper), Tuổi Trẻ Live (trực tiếp các sự kiện thời sự nóng bỏng, hấp dẫn).
Tuổi Trẻ Sao được thiết kế thông thoáng với tất cả các trang, chuyên mục và video đều không có quảng cáo hiển thị, không làm ngắt quãng sự tập trung của bạn đọc.
Bằng cách đóng góp Sao, thành viên Tuổi Trẻ Sao có thể tham gia các hoạt động và tương tác trên nền tảng Tuổi Trẻ Online như tặng Sao cho tác giả và các bài viết yêu thích, đổi quà lưu niệm trong chương trình, đăng ký quảng cáo, mua sắm trực tuyến.
Báo Tuổi Trẻ phát triển Tuổi Trẻ Sao nhằm từng bước nâng cao chất lượng nội dung, tăng khả năng kết nối, tương tác và thực hiện các nội dung mới theo nhu cầu của số đông công chúng.
Chúng tôi hy vọng Tuổi Trẻ Sao sẽ góp phần chăm sóc, phục vụ và mang lại những trải nghiệm mới mẻ, tích cực hơn cho cộng đồng độc giả của Tuổi Trẻ Online.
TTO
Tuổi Trẻ Sao
Thông tin tài khoản ngày
Tài khoản được sử dụng đến ngày | Bạn đang có 0 trong tài khoản
1 sao = 1000đ. Mua thêm sao để tham gia hoạt động tương tác trên Tuổi Trẻ như: Đổi quà lưu niệm, Tặng sao cho tác giả, Shopping
Tổng số tiền thanh toán: 0đ
Thanh toán
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận