Sáng 19-2, với 455/459 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, 3 đại biểu không tán thành, 1 đại biểu không biểu quyết, Quốc hội đã thông qua nghị quyết về chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Phấn đấu hoàn thành dự án chậm nhất vào năm 2030

Theo nghị quyết được thông qua, dự án có điểm đầu tại vị trí nối ray qua biên giới (tỉnh Lào Cai), điểm cuối tại ga Lạch Huyện (Hải Phòng).

Chiều dài tuyến chính khoảng 390,9km; chiều dài các tuyến nhánh khoảng 27,9km; đi qua địa phận 9 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương gồm Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng.

Quy mô đầu tư mới toàn tuyến đường đơn, khổ 1.435mm; vận chuyển chung hành khách, hàng hóa.

Tốc độ thiết kế 160km/h đối với tuyến chính đoạn từ ga Lào Cai mới đến ga Nam Hải Phòng.

Tốc độ thiết kế 120km/h đối với đoạn qua khu vực đầu mối Hà Nội, tốc độ thiết kế 80km/h đối với các đoạn tuyến còn lại.

Hình thức đầu tư đầu tư công. Sơ bộ tổng nhu cầu sử dụng đất khoảng 2.632ha, gồm đất trồng lúa khoảng 716ha (trong đó đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên khoảng 709ha), đất lâm nghiệp khoảng 878ha, các loại đất khác theo quy định của pháp luật về đất đai khoảng 1.038ha.

Sơ bộ số dân tái định cư khoảng 19.136 người. Sơ bộ tổng mức đầu tư của dự án là 203.231 tỉ đồng (hơn 8 tỉ USD).

Nguồn vốn ngân sách nhà nước bố trí trong các kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn và nguồn vốn hợp pháp khác.

Tiến độ thực hiện theo nghị quyết là lập báo cáo nghiên cứu khả thi từ năm 2025, phấn đấu hoàn thành dự án chậm nhất vào năm 2030.

Không quy định miễn trừ, giảm nhẹ trách nhiệm

Trước đó, trình bày báo cáo tiếp thu, chỉnh lý, giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tổng thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng cho biết nhiều ý kiến không tán thành với quy định tại dự thảo nghị quyết về việc miễn, giảm nhẹ trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị khi xảy ra tác động tiêu cực, lợi ích nhóm, và lãng phí.

Do sẽ phá vỡ các nguyên tắc, quy định của pháp luật và không thống nhất, công bằng đối với các cán bộ, công chức thực hiện các dự án tương tự. Có ý kiến tán thành với đề xuất của Chính phủ, tuy nhiên cần quy định cụ thể các trường hợp áp dụng.

Ông Tùng nêu rõ Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội.

Đối với trường hợp cần có quy định này để bảo vệ cán bộ, công chức dám nghĩ, dám làm, đề nghị Chính phủ nghiên cứu kỹ lưỡng để có quy định mang tính phổ quát chung và báo cáo cấp có thẩm quyền trước khi trình Quốc hội xem xét, quyết định.

Do đó xin không quy định nội dung này tại dự thảo nghị quyết.

Về sơ bộ tổng mức đầu tư và nguồn vốn, ông Tùng nêu có ý kiến đề nghị làm rõ suất đầu tư dự án và so sánh với tuyến đường sắt Viêng Chăn - Boten.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu rõ theo báo cáo Chính phủ, sơ bộ tổng mức đầu tư được tính toán theo quy định của pháp luật về xây dựng.

Suất đầu tư công bố hiện nay của các nước được tính cho phần xây dựng và thiết bị, không tính chi phí thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và các chi phí có tính chất đặc thù khác (chi phí cầu Tân Vũ - Lạch Huyện, chi phí cải tạo khổ 1.000mm khu vực ga Lào Cai, chi phí đường 1.000mm đoạn qua khu vực đầu mối Hà Nội).

So sánh với suất đầu tư tuyến đường sắt Viêng Chăn - Boten dài 418km có chi phí đầu tư 5,96 tỉ USD, suất đầu tư quy đổi 16,77 triệu USD/km.

Tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng với suất đầu tư khoảng 15,96 triệu USD/km, tương đồng với suất đầu tư một số dự án tham khảo trong khu vực.

Bên cạnh đó việc so sánh suất đầu tư giữa các dự án chỉ mang tính tham khảo do phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thời điểm triển khai, công nghệ, điều kiện địa hình, địa chất, thủy văn, tiêu chuẩn kỹ thuật, công nghệ áp dụng, khả năng nội địa hóa.

Đề xuất miễn trừ, giảm nhẹ trách nhiệm với cán bộ thực hiện dự án đường sắt hơn 8 tỉ USD

Chính phủ đề xuất về loại trừ, miễn hoặc giảm nhẹ trách nhiệm với người đứng đầu cơ quan, đơn vị, cán bộ, công chức, viên chức tham gia, thực hiện dự án đường sắt hơn 8 tỉ USD.