Lần đầu tiên một cây bút nam đoạt giải nhất văn học tuổi 20

THU HUỆ

TTO - Sáng nay (5-9), tại lễ trao giải, ban tổ chức cuộc thi Văn học tuổi 20 lần thứ 4 đã công bố giải nhất thuộc về Trương Anh Quốc với cuốn tiểu thuyết Biển.

Phóng to

Trương Anh Quốc và "Biển" - Ảnh TTO

Thế hệ mới của Văn học tuổi 20 Cuộc thi Văn học tuổi 20 lần 4: Gương mặt cuộc sống hôm nay Cuộc thi Văn học tuổi 20: Hi vọng những tiếng nói mới Văn học tuổi 20: 197 bản thảo dự thi Văn học tuổi 20 lần thứ 4 Gương mặt "văn học tuổi 20"

Kết quả Cuộc thi Văn học tuổi 20:

Giải nhất: Tiểu thuyết Biển của Trương Anh QuốcGiải nhì: tập truyện ngắn Cô con gái ngỗ ngược (Võ Diệu Thanh)Giải ba: gồm 2 tác giả Tập truyện ngắn Visa của Hải Miên; tiểu thuyết Giảng đường yêu dấu (Mai Anh Tuấn).Giải tư: gồm 5 tác giả Tiểu thuyết Những chuyển điệu của Nguyễn Thiên Ngân; tập truyện ngắn Tạm trú của Đỗ Duy, truyện vừa Thuê bao quý khách... (Hương Thị); truyện dài Giấc mơ bên gốc vú sữa (Nguyễn Thị Mạnh Hà), tiểu thuyết Những giao diện ẩn (Thiên Di).

Trương Anh Quốc, sinh năm 1976, là kỹ sư điện tàu vận tải biển. Anh không phải là một gương mặt mới trong cuộc thi này. Năm 2005, Trương Anh Quốc từng giành được giải nhì với tập truyện ngắn Sóng biển rì rào của cuộc thi văn học tuổi 20 lần 3.

Đây cũng là lần đầu tiên một cây bút nam giành được giải nhất trong lịch sử cuộc thi Văn học tuổi 20 và cũng là cuốn tiểu thuyết đầu tiên đoạt giải nhất (trước đó những tác giả đoạt giải nhất đều là cây bút nữ: Nguyên Hương với tập truyện ngắn Quà muộn -Văn học tuổi 20 lần 1, năm 1995; Nguyễn Ngọc Tư với tập truyện ngắn Ngọn đèn không tắt - Văn học tuổi 20 lần 2, năm 2000 và Trần Thị Hồng Hạnh với truyện dài Bài học đầu tiên - Văn học tuổi 20 lần 3, năm 2005).

Với cuốn tiểu thuyết Biển, Trương Anh Quốc tiếp tục theo đuổi đề tài về nghề thủy thủ viễn dương - một đề tài đã được anh khai thác trong Sóng biển rì rào - tác phẩm được nhà văn Hồ Anh Thái đánh giá là “hiếm có một nhà văn nào ở nước ta viết được một tác phẩm đậm chất biển, đậm chất “viễn dương”, tươi nguyên và hấp dẫn…”.

Hiện diện trong thế giới của Biển vẫn là những chuyến hải hành trên biển, những thủy thủ, những thuyền trưởng..., tác phẩm đã được nhà văn Nguyên Ngọc - thành viên ban chung khảo đánh giá cao: “Quả tác giả đã rất khéo tự nhốt mình trong cái khoảng không gian cực kỳ hẹp kín và khắc nghiệt này để cho tất cả các nhân vật của anh buộc phải tự bộc lộ hết, từng người, và do vậy mà cũng là một bức tranh rậm rạp và khá đậm nét về nhân quần. Hơn thế nữa, là cái nhân quần rất hôm nay, rất thời sự, của thời con người dù bất cứ ở đâu, bằng cách này hay cách khác, đều buộc phải đi ra thế giới, đối mặt với những thách thức của cái thế giới và thời đại vừa mới mẻ, nhiều hứa hẹn, lại nhiều hiểm họa và nguy cơ này.”

Phóng to

Trương Anh Quốc - Ảnh Thuận Thắng

Trương Anh Quốc: Hiểu biển hơn bờ

Xuất hiện tại lễ trao giải với vẻ ngoài hiền lành, hơi chút rụt rè khác hẳn với những trang viết mạnh mẽ và già dặn trong tiểu thuyết Biển, cây bút Trương Anh Quốc bộc bạch: vốn dĩ theo đuổi đề tài vể biển vì suốt ngày trên biển, không có thời gian trên bờ nên hiểu rõ biển hơn bờ, vì vậy anh viết những gì mình am hiểu chứ không viết về những gì mình...lơ mơ. Tuy nhiên anh cũng chia sẻ thêm anh sẽ tiếp tục theo đuổi đề tài về biển nhưng chỉ dành 70% thôi, 30% còn lại sẽ... mon men lên bờ khám phá cuộc sống trên bờ để đưa vào những tác phẩm của mình sau này.

Khi được hỏi anh có công nhận mình là một trong số nhà văn "hiếm" viết được tác phẩm đậm chất biển, đậm chất “viễn dương" như nhà văn Hồ Anh Thái nhận xét, Trương Anh Quốc cho rằng những nhà văn như Ngô Tự Lập, Bùi Ngọc Tấn cũng đã từng viết về biển rất hay, anh chỉ là một cây bút trẻ "hiếm" khi theo đuổi đề tài này mà thôi...

Giải nhì trong cuộc thi Văn học tuổi 20 lần này là một cây bút đến từ đồng bằng Sông cửu long: Võ Diệu Thanh sinh năm 1975 (An Giang) với tác phẩm đoạt giải là tập truyện ngắn Cô con gái ngỗ ngược. Nhà văn Lê Văn Thảo đã nhìn được khả năng tiến xa của chị khi nhận xét "tác giả Võ Diệu Thanh gần như một tác giả mới, với tập truyện ngắn này chắc rằng sẽ để lại dấu ấn mình vào nền văn học “miền Tây hoang dã” và cả nước. Và với phong cách dung dị nhiều màu sắc như thế này, nhà văn nữ trẻ chắc sẽ còn đi xa.."

Một điều hết sức thú vị tại buổi Lễ trao giải khi tác giả đoạt giải, người công bố giải nhì dành cho chị (một độc giả đã lặn lội đi xe đò từ An Giang lên tham dự - bác Nguyễn Ngọc Đông) và người trao giải là nhà văn Lê Văn Thảo đều là người An Giang.

Phóng to

Võ Diệu Thanh - Ảnh Thuận Thắng

Một gương mặt cũng rất quen thuộc với độc giả chính là cây bút nữ Hải Miên. Độc giả trẻ từng biết đến chị qua những truyện ngắn trên một số tờ báo như Hoa Học Trò, Sinh Viên - thời chị còn là một thành viên trong hội bút Hương đầu mùa.

Tác phẩm Visa đoạt giải ba của chị được nhà văn Phan Thị Vàng Anh nhìn nhận: “…có một cái khác lớn nhất của tuổi trẻ mỗi thời, chính là cái mất mát. Viết lại được cái sôi động, cái buồn vơ vẩn của tuổi 20 đã là hay, nhưng viết được cái mất mát khác biệt của tuổi 20 mỗi thời mới là khó. Hải Miên đã làm được việc này, lại càng giỏi khi cái mất mát của thời này là cái mất mát vô hình, không phải là đạm, là xe, là học phí hữu hình...".

Tác giả Hải Miên đã bộc bạch những nguyên cớ trở lại với văn chương sau nhiều năm vắng bóng trên văn đàn. Chị nói rằng, có lúc chị đã dừng viết vì không có niềm tin vào bản thân và nghĩ mình không đủ tài để tiếp tục những công việc đó. Nhưng rồi chị lại tiếp tục viết vì để được...yên thân.

Chị trăn trở rằng, trong những đêm mất ngủ những câu chữ, những câu chuyện cứ bám riết vào đầu chị, giống như vỏ trứng bị gà con bên trong đòi mổ chui ra, nên chị đành phải viết cho ...yên thân. Hơn nữa chị đang sống trong thời đại đang có những đỗ vỡ, khủng hoảng niềm tin khi những giá trị cũ và chuẩn mực cũ tan rã nhưng những cái mới chưa hình thành...

Tất cả những điều đó dội vào, làm chị cảm thấy không yên tâm về điều gì cả, không còn thấy gì thiêng liêng, không còn gì nguyên vẹn. Chị cảm thấy đau đớn, và những lúc đó chị muốn viết để giải thoát mình, giải thoát nỗi đau đớn của mình.

Phóng to

Hải Miên - Ảnh Thuận Thắng

Phóng to

Mai Anh Tuấn - Ảnh Thuận Thắng

Những điều thú vị nho nhỏ tại lễ trao giải Văn học tuổi 20 lần 3

Lễ trao giải Văn học tuổi 20 đã diễn ra với không khí ấm áp, hồi hộp và rất …hóm hỉnh. Tại buổi lễ đã xuất hiện những gương mặt của những mùa giải Văn học tuổi 20 trước đây như: nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, nhà văn Mường Mán, tác giả Trần Thị Hồng Hạnh, Nguyễn Lê My Hoàn...; những nhà văn như Nguyên Ngọc, Đoàn Thạch Biền, Nguyễn Đông Thức, Lê Văn Thảo… và đông đảo bạn đọc yêu văn chương cũng đã đến tham dự buổi lễ trao giải này.

Nhiều bạn đọc cũng khá bất ngờ khi ngày hôm nay cũng chính là sinh nhật lần thứ 78 của nhà văn Nguyên Ngọc. Và cũng chính tại buổi lễ trao giải, tác giả Trương Anh Quốc với tư cách là lớp tác giả của thế hệ trẻ, thế hệ hôm nay đã tặng hoa chúc mừng sinh nhật cho nhà văn Nguyên Ngọc và Phó tổng biên tập báo Tuổi Trẻ Dương Thành Truyền cũng đã tặng bánh sinh nhật cho nhà văn Nguyên Ngọc.

Tác giả Hương Thị chia sẻ một cách thật thà, chị đã giấu chồng, giấu người thân khi gửi tác phẩm đi dự thi khi cho rằng viết văn đó là một không gian riêng, sản phẩm tinh thần riêng rẽ của mình nên muốn giữ sự riêng tư đó cho riêng mình.

Phóng to

Nhà văn Nguyễn Ngọc Tư chúc mừng tác giả Trương Quốc Anh - Ảnh: Thuận Thắng

Phóng to

Nhà văn Nguyên Ngọc trao giải nhất cho tác giả Trương Quốc Anh - Ảnh: Thuận Thắng

Phóng to

9 tác giả đoạt giải cuộc thi sáng tác văn học tuổi 20 trên bục nhận giải thưởng - Ảnh: Thuận Thắng

Phóng to

Đông đảo phóng viên các báo đài đã tới hội trường báo Tuổi Trẻ để đưa tin về lễ trao giải cuộc thi sáng tác văn học tuổi 20 - Ảnh: Thuận Thắng

Cây bút trẻ nhất trong số tác giả đoạt giải mùa văn học này - Nguyễn Thiên Ngân cũng đã gây ngạc nhiện nho nhỏ cho một số bạn đọc tham dự lễ trao giải sang này vì ngoại hình hơi …mập mạp của mình. Nhà văn Nguyễn Đông Thức hóm hỉnh: khi tôi gặp Ngân năm 2005 lúc Ngân 17 tuổi, đoạt giải nhất cuộc thi viết về chân dung tuổi mới lớn của báo Mực Tím, rất trong sáng, mong manh, giờ gặp lại thấy Ngân đã chững chạc và già dặn hơn rất nhiều - quả là cuộc chơi văn chương thật là…nghiệt ngã. Được biết Nguyễn Thiên Ngân là người đứng mục Văn học của Nhịp sống teen của Tuổi Trẻ online.