23/05/2024 11:11 GMT+7

Muốn giảm chênh lệch giá, phải cho nhập khẩu vàng

ÁNH HỒNG
và 1 tác giả khác

Đấu thầu vàng chỉ là giải pháp tình thế để giải quyết được câu chuyện vàng miếng SJC, chứ không giải quyết được câu chuyện căn cơ là nguồn nguyên liệu đáp ứng cho nhu cầu của các doanh nghiệp vàng trong nước. Do vậy, cần cho phép được nhập khẩu vàng.

Các chuyên gia kiến nghị đã đến lúc cởi trói cho thị trường vàng - Ảnh: PHƯƠNG QUYÊN

Các chuyên gia kiến nghị đã đến lúc cởi trói cho thị trường vàng - Ảnh: PHƯƠNG QUYÊN

Chuyên gia Trần Duy Phương đã khẳng định như vậy khi trao đổi với Tuổi Trẻ về các giải pháp hạ nhiệt thị trường vàng trong nước.

Ông Trần Duy Phương

Ông Trần Duy Phương

Ông Phương nói: Một trong những mục tiêu của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) khi đấu thầu vàng miếng SJC là kéo giảm chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC và giá vàng thế giới. 

Nhưng sau gần 1 tháng đấu thầu, giá vàng miếng SJC vẫn duy trì mức chênh hơn 16 triệu đồng/lượng so với giá vàng thế giới. 

Do vậy, phương án hiệu quả để hạ nhiệt giá vàng trong nước là cho phép nhập khẩu vàng nguyên liệu dưới sự quản lý của NHNN.

* Theo ông, phương án nhập khẩu vàng nguyên liệu như thế nào sẽ vừa giúp thị trường hạ nhiệt, vừa đảm bảo công bằng và minh bạch thị trường?

- Theo tôi, có hai phương án để tăng nguồn cung vàng nguyên liệu cho thị trường, đó là cấp quota (hạn mức) cho các doanh nghiệp (DN) trực tiếp nhập vàng, hoặc NHNN nhập vàng nguyên liệu về và bán lại cho DN. Với phương án cấp quota cho vàng nhập trực tiếp, các DN phải báo cáo việc nhập khẩu vàng cho NHNN để nơi này quản lý, giám sát.

Việc cho phép nhập khẩu vàng nguyên liệu theo đường chính ngạch sẽ giúp triệt tiêu được vàng lậu và làm cho thị trường vàng thông suốt hơn. 

Từ đó có thể tiến tới xóa bỏ độc quyền vàng miếng SJC và cho các DN vàng đủ điều kiện có thể sản xuất vàng miếng như trước đây. 

Khi đó, NHNN không phải đấu thầu vàng vì hoạt động này chỉ giải quyết được vấn đề tức thời chứ không thể đấu thầu mãi.

* Việc nhập khẩu vàng nguyên liệu sẽ tác động thế nào đến thị trường vàng?

- Cùng với việc xóa bỏ độc quyền vàng miếng SJC, trên thị trường sẽ có thêm nhiều thương hiệu vàng miếng khác nên sẽ có sự cạnh tranh lẫn nhau. Khi nguồn cung nguyên liệu tăng lên, có nhiều sự lựa chọn và không còn cơ chế độc quyền nữa, giá vàng miếng SJC không thể cao vô lý như hiện nay.

Nếu thực hiện đồng loạt các giải pháp trên, Công ty SJC sẽ chủ động nhập khẩu vàng nguyên liệu và sản xuất vàng miếng SJC, tăng nguồn cung vàng miếng cho thị trường. 

Thị trường vàng trong nước và thế giới sẽ liên thông nhiều hơn. Khi đó, chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC và giá vàng thế giới sẽ rút ngắn đáng kể, có thể về mức 3-5 triệu đồng/lượng.

Trước khi nghị định 24 có hiệu lực, có những giai đoạn giá vàng trong nước ngang ngửa, thậm chí thấp hơn giá vàng thế giới và các doanh nghiệp đã xuất khẩu vàng dưới dạng trang sức, mỹ nghệ. 

Như vậy, một khi thị trường vàng trong nước và thế giới liên thông thì sẽ "có vào - có ra". Nếu giá vàng trong nước cao hơn giá vàng thế giới, DN sẽ nhập vàng. Khi giá vàng trong nước thấp hơn, DN sẽ xuất khẩu vàng và thu ngoại tệ về.

* Nhưng có lo tỉ giá căng thẳng nếu cho phép nhập khẩu vàng?

- Theo tôi, cứ để cho các DN được cấp phép nhập khẩu vàng tự cân đối ngoại tệ hoặc NHNN bán cho họ. Giả sử NHNN bán nguồn ngoại tệ cho DN để nhập khẩu vàng cũng không quá nhiều và không ảnh hưởng nhiều đến dự trữ ngoại hối.

Trên thực tế, dù hơn 10 năm qua NHNN không cấp phép cho DN nhập khẩu vàng theo đường chính ngạch nhưng nhu cầu vàng trên thị trường vẫn có và DN vẫn phải tìm nguồn USD trên thị trường tự do. Theo thống kê của Hội đồng Vàng thế giới, mỗi năm Việt Nam tiêu thụ 50 tấn vàng.

Thị trường vàng luôn có hai chiều bán và mua. Giả sử trong số này có 15 tấn bán và 35 tấn mua. 

Hiện 1 tấn vàng tương đương khoảng 70 triệu USD, nếu cho nhập 35 tấn thì tương đương hơn 2 tỉ USD. Với dự trữ ngoại hối hiện tại thì con số hơn 2 tỉ USD không phải quá lớn.

Tình trạng vàng lậu đang rất nhức nhối

Tại họp báo kinh tế - xã hội chiều 16-5, bà Lê Thúy Hằng - tổng giám đốc Công ty TNHH một thành viên Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) - bày tỏ mong muốn Nhà nước, Chính phủ và NHNN cho phép DN được nhập khẩu vàng bởi các DN đang không có nguyên liệu để sản xuất vàng nữ trang.

"Chủ trương Chính phủ sắp tới thanh tra, kiểm tra thị trường vàng rất đúng để thị trường vàng phát triển công bằng, minh bạch. Mua bán vàng phải có hóa đơn.

Nhưng nhiều năm nay các DN không được cấp phép nhập vàng theo đường chính ngạch. Vì vậy, cần cho phép DN nhập vàng để có nguồn nguyên liệu sản xuất vàng nữ trang.

Câu chuyện vàng lậu hiện nay rất nhức nhối", bà Hằng nói.

Cũng theo bà Hằng, từ khi trở thành thương hiệu quốc gia và chịu sự quản lý của NHNN từ năm 2012 đến nay, Công ty SJC không được sản xuất và cũng không được nhập khẩu vàng.

DN này chỉ được gia công các miếng vàng SJC móp méo dưới sự giám sát của NHNN chi nhánh TP.HCM. Qua 12 năm áp dụng nghị định 24, VN đã thành công trong việc chống "vàng hóa", ổn định nền kinh tế vĩ mô.

Tuy nhiên, hơn 12 năm qua, công ty không dập được vàng miếng SJC nên cung không đáp ứng được cầu. "Khi cầu vượt cung quá lớn sẽ dẫn đến chênh lệch lớn.

Trong khi trước năm 2012 chưa bao giờ có việc giá vàng miếng SJC chênh với giá vàng thế giới lớn như vậy", bà Hằng lý giải và đề xuất cần phải sửa đổi nghị định 24 cho phù hợp với tình hình thực tế.

Bà Hằng cũng kiến nghị xóa bỏ độc quyền vàng miếng SJC, bởi độc quyền của SJC không mang lợi cho Công ty SJC hay một cá nhân, tập thể nào.

Ngược lại, Công ty SJC luôn bị mang tiếng độc quyền để trục lợi. Từ thực tế vừa qua cũng cho thấy cần cởi bỏ sự độc quyền này.

"Nên cho phép tất cả các thương hiệu có đủ điều kiện đều có thể sản xuất vàng miếng để cạnh tranh công bằng. Thị trường, người dân sẽ quyết định lựa chọn thương hiệu mong muốn để mua vàng", bà Hằng nói.

Không quá lo nguy cơ "vàng hóa" nền kinh tế

Một phó chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng VN cho biết hiệp hội từng gửi đề xuất nhập vàng lên NHNN nhưng chưa nhận được phản hồi.

Tuy nhiên, nếu chưa sửa nghị định 24 về bỏ độc quyền vàng miếng SJC, việc cho phép nhập khẩu vàng cũng không có ý nghĩa nhiều. Do vậy, phải vừa sửa nghị định 24 để xóa bỏ độc quyền vàng miếng SJC vừa cho phép các DN đủ điều kiện được nhập khẩu vàng.

Cũng theo vị này, không nên quá lo ngại việc cho phép nhập khẩu vàng sẽ khiến "vàng hóa" nền kinh tế. Vì bối cảnh kinh tế VN hiện nay rất khác so với hơn 10 năm trước.

Định hướng điều hành liên tục nhiều năm nay và những năm tới đây là tiếp tục ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo giá trị đồng tiền… nên nguy cơ "vàng hóa" nền kinh tế sẽ không xảy ra.

* Ông Nguyễn Ngọc Trọng (giám đốc Công ty vàng Đối tác mới - NPJ):

Ngân hàng Nhà nước nên nhập vàng về bán cho DN

Do vàng nhẫn đang khan hiếm, Công ty SJC phải giới hạn lượng bán ra với 3 chỉ/người/ngày. Người dân không có lựa chọn nào khác ngoài việc mua vàng miếng SJC. Đó cũng là một trong những nguyên nhân đẩy giá vàng miếng SJC tăng.

Việc tăng nguồn cung cho thị trường, đặc biệt là vàng nhẫn, bằng cách cho nhập khẩu vàng nguyên liệu theo đường chính ngạch chắc chắn sẽ giúp vàng miếng SJC hạ nhiệt.

Tuy nhiên, theo tôi, NHNN nên đứng ra nhập vàng về và bán cho các DN. Khi đó, số lượng DN được tiếp cận sẽ nhiều hơn. Nếu cấp quota nhập khẩu vàng trực tiếp, chỉ có thể cấp cho các công ty vàng lớn.

Dù vậy, để xử lý trong ngắn hạn, có thể cho các DN lớn nhập vàng nguyên liệu để sản xuất vàng trang sức, vàng nhẫn, đồng thời tính bài toán làm sao để cho các DN vàng nhỏ vẫn có cơ hội để họ mua vàng với một giá tương đương, giúp thị trường minh bạch và cạnh tranh lành mạnh hơn.

Nhập vàng nguyên liệu theo đường chính ngạch bao giờ cũng rẻ hơn vàng lậu. Do vậy, nếu được nhập vàng theo kênh chính thức với một lượng đủ lớn, vàng lậu sẽ không còn đất sống.

* Ông Lê Xuân Nghĩa (thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia):

Cho nhập khẩu, giá vàng sẽ lập tức hạ nhiệt

Theo tôi, biện pháp quan trọng nhất để bình ổn thị trường vàng trong nước là cho phép các DN kinh doanh vàng được nhập khẩu và xuất khẩu vàng một cách bình thường. Khi đó, giá vàng trong nước sẽ hạ nhiệt ngay.

Việc nhập khẩu vàng sẽ không tác động quá lớn đến tỉ giá, vì chỉ cần đến vài tỉ USD. Con số này không ảnh hưởng đến ổn định kinh tế vĩ mô.

Mặt khác, việc cho nhập khẩu vàng nguyên liệu về là để sản xuất vàng trang sức, rồi lại dùng chính lượng vàng trang sức đó xuất khẩu đi.

Như vậy, ngoại tệ được về. Hay nói cách khác, lượng ngoại tệ bỏ ra để nhập khẩu vàng nguyên liệu sẽ được bù đắp bằng lượng ngoại tệ thu về từ xuất khẩu vàng trang sức.

Giá vàng miếng SJC bốc hơi nửa triệu đồng/lượngGiá vàng miếng SJC bốc hơi nửa triệu đồng/lượng

Hôm nay, 21-5, giá vàng miếng SJC bốc hơi còn 90,5 triệu đồng/lượng. Trong khi đó doanh nghiệp trúng thầu vàng miếng SJC với giá 89,42 triệu đồng/lượng.

Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0
Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên