Sáng 18-10, Thành ủy TP.HCM tổ chức Hội nghị tổng kết 50 năm văn học, nghệ thuật TP.HCM sau ngày đất nước thống nhất (30-4-1975 - 30-4-2025) tại Học viện Cán bộ TP.HCM.

Các lãnh đạo tham gia hội nghị gồm có ông Trần Lưu Quang - Bí thư Thành ủy TP.HCM; ông Lê Quốc Phong - Phó bí thư thường trực Thành ủy TP.HCM; ông Trần Thanh Lâm - Phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; ông Tạ Quang Đông - Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch... và nhiều lãnh đạo, nguyên lãnh đạo cùng văn nghệ sĩ tiêu biểu của TP.HCM.

Cải lương giờ sắp chết, cứu như thế nào?

Trong phần tổng kết hội nghị của mình, Bí thư Trần Lưu Quang quyết định không đọc văn bản 9 trang được soạn sẵn cho ông, mà biến phần trao đổi thành cuộc trò chuyện gần gũi, thân tình và lắng nghe các văn nghệ sĩ.

NSND Lệ Thủy đứng dậy và thắc mắc tại sao không có một nghệ sĩ nào đại diện cho ngành cải lương phát biểu tại hội nghị. Nếu được hỏi, bà chắc chắn sẽ có những nghệ sĩ cải lương đăng ký phát biểu. Thay mặt cho họ, Lệ Thủy mong muốn các lãnh đạo hãy quan tâm đến cải lương nhiều hơn nữa vì "Cải lương giờ sắp chết".

Đáp lời NSND Lệ Thủy, Bí thư Trần Lưu Quang nói đáng ra nghệ sĩ Quế Trân sẽ đại diện giới cải lương phát biểu, nhưng hội nghị không có đủ thời gian. Ông nói: "Chị Lệ Thủy nói một điều không cần nói gì thêm nữa: Hãy cứu người sắp chết!". Từ phía quản lý nhà nước, ông cảm thấy điều này gần như đúng.

"Chủ yếu là do khách quan, những thứ thuộc về ngày xưa đang bị những thứ thuộc về ngày nay lấn lướt. 

Ngày xưa tôi là một khán giả trung thành của sân khấu 5B Võ Văn Tần, nhưng sau này tôi có dịp đi ngang thì thấy cũng không được như xưa. Xu thế là vậy. Nhưng bây giờ cứu như thế nào?" - ông đặt câu hỏi.

Ông cho rằng các ngành đó không còn được như xưa, nhưng hãy gìn giữ như một di sản, giữ cho nhà hát sáng đèn. Các nghệ sĩ hãy cố gắng làm nên tác phẩm hấp dẫn, giữ chân được khán giả. Như phim Mưa đỏ, trước đó không ai nghĩ phim chiến tranh có thể đạt doanh thu 700 tỉ đồng.

Nghệ sĩ TP.HCM không bỏ sân khấu

Được khích lệ nhờ sự quan tâm của Bí thư, NSND Mỹ Uyên - Giám đốc Nhà hát Sân khấu kịch 5B - xung phong chia sẻ. Chị nói các sân khấu xã hội hóa tự thu tự chi ở TP.HCM hiện nay đều do các nghệ sĩ làm chủ, sáng lập, quản lý. Họ là những người yêu nghề, thuê các rạp cũ, các trung tâm văn hóa để làm sân khấu.

Mỹ Uyên nói: "Ở mặt tích cực, thành phố đã hỗ trợ về mặt bằng, cơ sở vật chất. Nhưng có sự cạnh tranh quyết liệt nên 5B vẫn cần phân chia lượt người xem. Không phải tôi đổ lỗi nhưng trong công nghiệp văn hóa hiện nay, chúng ta đang tiếp nhận nghệ thuật du nhập từ các nước, đồng thời chúng ta cũng mở rộng ra thế giới.

Các nền tảng giải trí số đã phân chia nguồn khán giả chúng tôi. Nhưng chúng tôi đâu có bỏ sân khấu, sân khấu không chết. Anh chị em chúng tôi bắt tay cạnh tranh lành mạnh, mỗi sân khấu có lượng fan riêng của mình hoặc làm những vở diễn theo xu hướng giải trí, có tiếng cười, có ý nghĩa".

Ở Sân khấu 5B, Mỹ Uyên làm nhiều vở diễn và không nề hà chuyện quảng bá. Nhưng chị mong các nhà quản lý quan tâm đến cơ sở vật chất của các sân khấu. Chị mong có quy chế định hướng để nghệ sĩ dựa vào đó làm việc, tránh tự phát hay làm sai.

Bí thư Trần Lưu Quang khẳng định một lần nữa về xu thế cạnh tranh trong ngành văn hóa hiện nay, nghệ sĩ phải chấp nhận sự cạnh tranh để tồn tại. 

Còn về quy chế, ông cho rằng nó có hai mặt, chúng ta nên có các quy định khung để mọi người cùng hoạt động, nhưng cũng cần sự linh hoạt nhất định để tạo sự cạnh tranh lành mạnh.

Trong 50 năm qua, chặng đường xây dựng và phát triển của văn học nghệ thuật TP.HCM luôn nhận được sự quan tâm của các thế hệ lãnh đạo Trung ương, Thành ủy, UBND thành phố.

50 năm văn học nghệ thuật TP.HCM: Nhiều hoạt động ý nghĩa, chiếu lưu động phim 'Mưa đỏ' ở Côn Đảo

Hội nghị tổng kết 50 năm nền văn học, nghệ thuật TP.HCM sau ngày đất nước thống nhất và "Những ngày văn học - nghệ thuật TP.HCM" sẽ được tổ chức với nhiều chương trình ý nghĩa.