Hạm đội Biển Đen của Nga ở Sevastopol, Crimea - Ảnh: ukrainetrek.com

Sau khi Liên Xô tan rã năm 1991, Nga và Ukraine đã trải qua nhiều cuộc tranh luận căng thẳng về việc phân chia hạm đội Biển Đen đóng ở đây. Hiện Nga thuê lại căn cứ hải quân ở Sevastopol từ Ukraine.

Theo giáo sư Mark Galeotti của Đại học New York, tác giả cuốn sách “Các lực lượng an ninh và bán quân sự Nga từ năm 1991”, hạm đội Biển Đen thật ra không phải là lực lượng mạnh nhất của Nga.

“Trong bối cảnh xảy ra chiến tranh, (hạm đội) không thật sự ấn tượng - ông nói với báo Washington Post - Tàu chính của hạm đội này chủ yếu được chế tạo để chống lại các tàu chiến khác và chỉ hữu hiệu trong các trận hải chiến. Hạm đội bao gồm tàu Matxcơva, một tàu tuần dương có trang bị tên lửa hành trình đã cũ, một tàu tuần dương chống tàu ngầm lớn cũng đã rất cũ, một tàu khu trục và hai tàu khu trục nhỏ, có thể hoạt động đa năng hơn, các tàu đổ bộ và một tàu ngầm tấn công chạy bằng diesel. Đó không phải là một lực lượng thật sự hùng mạnh”.

Căn cứ chính là trụ sở hạm đội và trụ sở lữ đoàn bộ binh ở Sevastopol. Ngoài ra, còn có bốn trung đoàn tên lửa đặt ở bờ biển, tại bốn căn cứ khác nhau; ít nhất một chục căn cứ đang hoạt động ở Crimea. Một số chỉ là các tháp thông tin liên lạc, những vị trí khác là căn cứ thật sự, bao gồm một số căn cứ không quân, theo ông Galeotti.

Trong đó, lực lượng tại chỗ của Nga bao gồm lữ đoàn bộ binh hải quân 810 có 2.500 lính thủy đánh bộ, không phải là tinh nhuệ, nhưng mạnh hơn các đơn vị bộ binh thông thường. Họ từng chiến đấu hiệu quả ở Gruzia và chống cướp biển Somalia. Cũng có một số lực lượng đặc nhiệm hải quân mà Galeotti ước khoảng 200-300 lính.

So sánh lực lượng Nga - Ukraine

Nếu chiến tranh nổ ra, Ukraine hoàn toàn thất thế so với nước láng giềng. Năm 2012, lực lượng quân đội tại ngũ của Nga là 845.000 người so với 130.000 của Ukraine, theo Europa World, một nguồn tham khảo.

Ngân sách quốc phòng của Nga năm 2012 là 78 tỉ USD, so với 1,6 tỉ USD của Ukraine, theo Jane’s Defence Weekly.

Theo Valentin Badrak, giám đốcTrung tâm nghiên cứu quân sự và giải trừ quân bị Ukraine, nói trên báo Nezavisimaya Gazeta, với mức đầu tư như hiện nay Ukraine sẽ rơi vào tình trạng “trống rỗng về quốc phòng” trong một thập kỷ nữa.

Chính phủ Ukraine, theo một nghiên cứu năm 2010, nói họ không cần một quân đội lớn vì những đe dọa chính với nước này không phải từ bên ngoài mà từ bất ổn chính trị bên trong.

Tuy nhiên, về hạm đội Biển Đen, chuyên gia Christian Le Miere của Viện nghiên cứu chiến lược quốc tế cho rằng tầm quan trọng của hạm đội này có thể đã bị thổi phồng.

Hạm đội Biển Đen thật ra là hạm đội hải quân nhỏ nhất trong bốn hạm đội của Nga, và Nga cũng có phần bờ biển Đen của riêng họ. Matxcơva trước đó đã mở rộng cảng Novorossiysk của họ trên bờ biển Đen và chuyển một số tàu quân sự tới đó.

Nhưng cũng theo chính Le Miere, Nga vẫn rất coi trọng quân cảng Sevastopol và hạm đội Biển Đen. Ngoài các tàu chính như Galeotti đã đề cập, hạm đội còn có khoảng 18 tàu ngầm nhỏ, 30 tàu chiến các loại và khoảng 100 tàu chiến nhỏ dùng cho mục đích giáp lá cà khi thủy chiến. Nhiều tàu đã cũ và cần bảo trì.

Hải quân Nga đã có căn cứ ở Sevastopol hơn hai thế kỷ và mọi đời lãnh đạo nước này đều rất coi trọng căn cứ chiến lược này, từ đó các tàu và tàu ngầm đậu ở ngay phía bắc Thổ Nhĩ Kỳ có thể vươn ngay ra Địa Trung Hải.

Theo thỏa thuận năm 2010, Nga thuê Sevastopol tới năm 2042. Đổi lại, Ukraine được giảm giá 30% khi mua khí đốt từ Nga, theo ước tính giúp Kiev tiết kiệm 40 tỉ USD trong một giai đoạn 10 năm.

-------------------

Đọc thêm

Tổng thống Nga Putin chấp nhận đối thoại về UkraineUkraine: Vì sao Crimea đẹp như tranh thành điểm nóng?Kinh tế thế giới ảnh hưởng do khủng hoảng UkraineNga - Trung đạt thỏa thuận về Ukraine