Phóng to

Chú Trần Bá Ngữ, 60 tuổi, ngụ tại đường Phạm Văn Hai, P.3, Q. Tân Bình đang gạn nước từ thau này sang thau khác - Ảnh: Yến Trinh

TT - Huy động hết thau, xô, thùng, chậu... lớn nhỏ để hứng gạn nước. Chưa “ép phê”, nhiều người còn lấy bông gòn, gạc buộc vào đầu vòi nước làm đầu lọc. Không an tâm, một số hộ trang bị thêm máy lọc nước giá hàng trăm USD.

Còn không chịu xiết tình trạng nước bẩn nữa thì xả bỏ hoặc dùng tưới đường cho đỡ bụi... Đó là những chuyện đã và đang diễn ra nhiều nơi ở TP.HCM.

Gạn, lọc… và bỏ

Chỉ cần một người gợi chuyện nước bẩn là y như rằng cả xóm nhảy nhổm vào bàn chuyện. Nhiều người chỉ chờ để kéo nhà báo về xem cái vòi nước nhà mình…

Trước sân nhà ở đường Phạm Văn Hai, P.3, Q.Tân Bình, bác Trần Bá Vinh ngồi giữa lổn ngổn thau nhựa. Giữa trưa nắng, ông già không ngủ mà lụm cụm hứng từng thau nước giếng.

Ông than: “Nước máy vàng như nước trà, không xài được. Tháng vừa rồi xả bỏ nhiều quá, vượt định mức, người ta phạt, đành phải xài xen kẽ nước giếng, biết rõ nước giếng không tốt nhưng phải xài. Dù sao cũng đỡ hơn nước máy”.

Con trai ông cũng phụ họa: “Nước nhờ nhờ đen như bùn không xài được phải xả bỏ. Do nhà nhiều người và nấu bán thức ăn sáng nên từ 3 giờ nhà tui đã thay phiên nhau thức dậy canh nước.

Từ hơn tháng nay sắm thêm gần chục thau, khi nào nước có vẻ bớt vàng thì tranh thủ hứng. Hứng xong chờ một buổi cho lắng cặn rồi gạn qua gạn lại nhiều lần mới dùng đỡ được. Tuy bị vàng nhưng có nước để gạn đã còn may…”.

Phóng to Chị Lê Thị Lý - một thân nhân bệnh nhân tại Trung tâm Y tế quận 11 - phải dùng nước vàng đục này để tắm giặt - Ảnh: Quang Khải Chiều 30-8, chúng tôi gặp chị Lê Thị Lý là thân nhân của một bệnh nhân đang nằm tại phòng lưu mổ Trung tâm Y tế Q.11. Vừa với tay múc những gàu nước vàng khè, đục ngầu trong thùng để giặt đồ, chị cho biết: “Tôi ở đây bốn ngày, không cách nào khác là phải tắm giặt nước này. Tắm xong bị ngứa dữ lắm! Nghe nói đây là nước giếng cho thân nhân bệnh nhân dùng”. BS Nguyễn Duy Tính - giám đốc trung tâm - cho biết: “Nguồn nước tại phòng lưu mổ là nước giếng. Nguồn nước này phục vụ sinh hoạt của thân nhân người bệnh. Tuy nhiên, nước máy tại trung tâm cũng hay bị bẩn thất thường. Đối với những phòng cần nước sạch: mổ, sinh, tắm em bé… trung tâm phải trang bị thêm hệ thống lọc thanh trùng để đảm bảo nguồn nước hợp vệ sinh. Ngoài ra còn có thêm hồ lớn để chứa và lắng nước”.

Nghe vậy, vợ bác Vinh thêm vào: “Nhiều khi nấu cơm không có nước phải đi xin hàng xóm. Khổ lắm!”.

Cùng chung bức xúc của nhiều hộ dân ở khu Bàu Cát 2, P.12, Q.Tân Bình, anh Huỳnh Quang Trung “cầu cứu” đường dây nóng: “Xuống khu chúng tôi mà chụp ảnh mấy miếng bông gòn đi!”.

Hóa ra ngoài băng vết thương, bông gòn, gạc còn được dùng để “băng” đầu vòi để lọc nước! Tháo miếng gạc đen thui được cột bằng sợi dây thun từ vòi nước, anh Trung giải thích: “Mới lọc một buổi mà miếng gạc từ màu trắng chuyển đen. Còn đầu lọc của bình lọc thì ôi thôi…”.

Anh lắc đầu rồi kéo bình lọc chứa thứ nước sánh vàng màu trà đậm: “Nhà đông người, mua nước lọc loại bình nhựa 21 lít không chịu nổi, đành tự lọc nước máy mà uống. Cô xem bình lọc tôi mới rửa đúng một tuần đây nè!”.

Nói rồi anh nghiêng bình, một lớp cặn đen sóng sánh dưới đáy. Anh quệt vào cần lọc đen sì, một vệt đen như bùn dính vào ngón tay. Anh thở dài: “Tình trạng này kéo dài một tuần nữa, tôi kêu thợ tới hút nước giếng lại, bỏ nước máy luôn!”.

“Sang” hơn, chị Nguyễn Thị Kim Thanh - ngụ tại đường Dạ Nam, P.2, Q.8 - dùng một lúc cả hai đồng hồ nước.

Chị kể: “Hồi trước mình gắn đồng hồ đường nước phía sau nhà. Nhưng nước này thỉnh thoảng bị vàng, có khi nổi váng như gỉ sét. Thế nên mấy tháng trước mình vô thêm đường nước ở trước nhà, nghĩ đường này không bị.

Không ngờ hơn một tháng nay nước đường này dơ còn khốc liệt hơn. Có lần nước từ vòi xả ra đen, thối, có bọt như xà bông. Hoảng quá, mình đành mua bình lọc giá 300 USD để có nước nấu ăn”.

Khi hỏi bây giờ chị xài nước đường trước hay sau nhà thì chị cười: “Xài thay phiên, khi nước đường này bị vàng thì chuyển qua xài nước đường kia!”.

“Sang” hơn nữa, anh Nguyễn Mạnh Hiếu, nhà ở đường Đỗ Bí, P. Phú Thạnh, Q. Tân Phú, chua chát: “Nước máy hả? Nhà tui chỉ dùng tượng trưng vào việc vớ vẩn thôi!”.

Nói rồi anh chỉ ra đường: “Trời nắng thế này dùng nước tưới đường cũng đỡ bụi lắm! Thỉnh thoảng buổi sáng tui xả nước tưới cây. Có lần lỡ bơm phải nước máy bẩn vô bồn phải rửa bồn. Sợ quá! Tháng tám vừa rồi cả nhà tui xài có 4m³ nước. Xài cho vui! Không lẽ gắn đồng hồ nước rồi không xài thì kỳ. Nhưng nói thật, dùng nước giặt đồ nhiều khi còn ngại”.

Để khắc phục tình trạng nước máy bẩn, không cách nào khác, anh Hiếu và nhiều hộ dân ở đây chỉ có nước… xài nước giếng. Mà theo anh Hiếu: “dù biết nước giếng cũng chẳng sạch sẽ gì. Bơm nước giếng là cầu may!”…

Chúng ta cùng bẩn!

Nghe hỏi về nước bẩn, chủ một quán ăn trên đường Đặng Chất, P.2, Q.8 nghiêng thau nước màu cháo lòng có ngâm tô chén: “Nước đen sì vầy nè. Hết cách phải rửa thôi”.

Nói rồi chị e ngại nhìn chúng tôi: “Chỉ rửa chén là dùng nước này thôi. Còn nấu thức ăn cho khách không dùng nước này đâu nghe”.

Phóng to

Người dân phải lấy gạc và bông gòn để lọc nước - Ảnh: Yến Trinh

Chị chỉ tay vào thùng nước loại 60 lít nói: “Chúng tôi phải đi xin nước giếng ở cầu Chữ Y, cách nhà hơn một cây số. Thường chở bằng can 20 lít bằng xe máy. Nước giếng cũng tanh tanh nhưng bắt buộc phải dùng. Ngày nào cũng vậy. Ấm ức lắm!”.

Rất nhiều điểm giặt ủi ở Q.8 đều cho biết họ không giặt tại chỗ mà đem về Q.4 hoặc đem đến nơi khác giặt nước giếng chứ không dùng nước máy.

Họ giải thích: có hai lý do là nước máy đắt hơn và nước máy nhiều khi dơ hơn nước giếng! Một nhân viên giặt ủi còn đưa chúng tôi xem mẫu áo giặt bằng nước máy dù tẩy nhiều lần vẫn còn những vệt ố vàng trên vạt áo.

Những doanh nghiệp kinh doanh nước lọc bình thì khốn khổ hơn. Cô P.T.L. - chủ cơ sở lọc nước trên đường 24B, P. Bình Trị Đông, Q. Bình Tân - khẩn khoản mời chúng tôi về xem hồ nước có “cục bùn to như quả bóng” ở nhà cô.

“Không có nguồn nước nào khác để lọc, bán cho dân. Cơ sở thì không thể đóng cửa. Nhưng nước cứ đen kiểu này thì chúng tôi chết. Chi phí tiền nước, nước thải cứ tăng vọt. Từ bốn tháng nay, chúng tôi chỉ biết khắc phục bằng cách xả bỏ nước và thuê thợ đến rửa hồ, lõi lọc thường xuyên.

Trước kia xả nước ít, bây giờ hầu như ngày nào nước cũng vàng, ngày phải xả hai lần, có hôm xả bỏ nửa hồ. Trước kia một tháng rửa lõi lọc nước một lần, bây giờ ba ngày thay một lần. Có khi cặn còn làm nghẹt ống máy lọc”.

Tại Trường tiểu học Bình Giã, P.12, Q. Tân Bình, nhiều học sinh vẫn vặn bình nước lọc uống vô tư. Cách đó vài chục bước, chúng tôi vặn vòi nước máy xem thử, nước vẫn còn ngả màu vàng sậm.

Một giáo viên cho biết trường có năm lớp bán trú khoảng 200 học sinh. Ăn thì có suất ăn công nghiệp bên ngoài đem vào nhưng nước uống thì dùng nước máy của trường.

Thường nhân viên của trường đợi khi nào nước ít vàng, bơm vào lu sành, để khoảng một buổi cho lắng cặn rồi mới múc ra nấu. Nấu xong nước này được đổ vào bình inox lọc cho các em uống.