Nhà hàng, siêu thị Đài Loan tẩy chay người PhilippinesPhilippines đợi Đài Loan “hạ hỏa” mới giải quyết vụ bắn ngườiPhilippines phủ nhận cáo buộc cố ý giết người của Đài Loan

Phóng to

Người Đài Loan xuống đường giương biểu ngữ biểu thị tình đoàn kết với cộng đồng người Philippines - Ảnh: Reuters

Đích thân nhà lãnh đạo Đài Loan Mã Anh Cửu đã chỉ thị phải điều tra trên cơ sở “bình đẳng và có qua có lại” nhằm “giải quyết nhanh chóng vấn đề”.

Trước đó ngày 15-5, phủ tổng thống Philippines đã ra thông cáo cho biết “thừa lệnh tổng thống, NBI vừa khởi sự điều tra và cam kết thực hiện một cách kỹ lưỡng, thấu đáo, khách quan và khẩn trương”.

Tất nhiên, trước đó phía Đài Loan đã ban hành một loạt tám biện pháp trừng phạt kinh tế và “dằn mặt” phía Philippines, như điều động tàu chiến đến khu vực xảy ra sự cố cũng như “tống tiễn” trưởng Văn phòng Kinh tế và văn hóa Philippines, đặc phái viên của tổng thống Philippines, về nước do xét thấy thư “chia buồn và xin lỗi...” chưa đáp ứng yêu cầu của Đài Loan.

Ngược lại, phía Philippines sau vụ nổ súng trên biển ngày 9-5 cũng đã cho thấy những giải pháp đấu trí về luật pháp. Một ngày sau sự cố, phía Philippines đưa ra một thông cáo chung do Cục Nghề cá và tài nguyên thủy sản cùng đứng tên với Lực lượng phòng vệ duyên hải Philippines, trong đó nêu rõ: “Chúng tôi nhận được một báo cáo rằng hôm 9-5-2013, tàu tuần duyên MCS 3001 do nhân viên Cục Nghề cá và tài nguyên thủy sản và Lực lượng phòng vệ duyên hải Philippines cùng vận hành đã gặp bốn tàu đánh cá nước ngoài trong vùng biển thuộc quần đảo Philippines...”.

Tại sao “tác giả” của thông cáo này lại gồm trước hết là Cục Nghề cá và tài nguyên thủy sản rồi mới đến Lực lượng phòng vệ duyên hải Philippines? Tại sao thông cáo này lại nêu rõ rằng chiếc tàu kia do nhân viên Cục Nghề cá và tài nguyên thủy sản và Lực lượng phòng vệ duyên hải Philippines cùng vận hành? Sự minh định này chẳng qua nhằm “dân sự hóa” được tới đâu hay tới đó một sự cố, bởi nếu chỉ mỗi Lực lượng phòng vệ duyên hải Philippines liên quan thì... hóa ra Philippines đã vi phạm luật biển khi sử dụng vũ lực giải quyết một vụ va chạm với tàu đánh cá dân sự sao?

Các động thái từ hai phía cho thấy một sự kiên quyết “có chừng mực”, tự kiềm chế, nhất là từ phía Đài Bắc. Cả hai bên tuyệt nhiên không làm cho tình hình xấu hơn nữa, trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên Hiệp Quốc về luật biển năm 1982.

Đài Bắc, khi vạch ra cho thấy phía Philippines bắn vào tàu cá Đài Loan là vi phạm điều 73, đoạn 1 công ước này, đã tự kiềm chế không sử dụng vũ lực trả đũa nhằm tự chứng tỏ mình là một chế độ văn minh, biết tôn trọng luật pháp quốc tế. Đài Bắc tin rằng một cuộc điều tra khách quan sẽ đem lại lời giải cho vụ việc, chứ không phải hở chút hở động binh, để rồi tự đánh rơi mặt nạ là đã lùa tàu cá đến sinh sự để mưu đồ chiến tranh, nên bất chấp những sức ép hiếu chiến từ Bắc Kinh.

Thật vậy, ngay từ khi nội vụ nổ ra, từ Bắc Kinh không ngừng vang lên những hò hét như của thiếu tướng Kim Nhất Nam trên Nhân Dân Nhật Báo: “Dẫu sao thì một ngư dân Đài Loan và cũng là một ngư dân Trung Hoa, đã bị bắn chết”, để rồi đổ dầu vào lửa: “Trung Quốc phải tỏ thái độ không khoan nhượng, bảo vệ quyền lợi của mọi người dân Trung Hoa trên toàn thế giới”.

Bắc Kinh quên rằng dẫu sao Đài Loan cũng khác Bắc Kinh ở một chút “thượng tôn pháp luật” (đã quen) đó. Quan trọng hơn cả là Trung Quốc đã quên mất một thực tế chiến lược to như núi Thái Sơn: Đài Loan và Philippines, cho dù có tranh chấp với nhau, song lại cùng chung một khối mà từ chiến tranh Triều Tiên đã “hãi” Trung Quốc như... cọp, để rồi cùng là đồng minh với Mỹ mà mục đích là phòng chống âm mưu thôn tính, theo như tuyên truyền của “thế giới tự do” ngày nào, nên đời nào chiến tranh với nhau để cỗ bài đôminô tự sụp đổ cho... ngư ông đắc lợi!

Quả là còn hơn một gáo nước lạnh!