Chiều 25-6, các đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về các nội dung cải cách tiền lương; điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội từ ngày 1-7-2024.

Tại tổ TP.HCM, đại biểu Nguyễn Thiện Nhân cho hay từ khi có nghị quyết 27 của trung ương về cơ chế cải cách chính sách tiền lương, trong 5 năm qua chưa có số liệu mức sống tối thiểu của Việt Nam nên chưa có cơ sở xác định mức lương tối thiểu để đảm bảo mức sống tối thiểu.

Ông Nhân đề nghị Chính phủ báo cáo rõ vì sao chưa công bố mức sống tối thiểu.

Cùng với đó làm rõ đề án nâng lương lần này thực sự có đáp ứng được yêu cầu của nghị quyết trung ương là một cải cách tiền lương xuất phát từ mức sống tối thiểu.

"Chúng ta đặt yêu cầu tăng 30% lương, tăng lương tốt cho công chức, rất có ý nghĩa nhưng chưa bám sát được nghị quyết của trung ương là phải xác định mức sống tối thiểu. Vậy khó khăn gì dẫn đến việc không công bố mức sống tối thiểu?", ông Nhân đặt vấn đề.

Theo đại biểu: "Nếu hiểu rõ các khó khăn chúng ta sẵn sàng chia sẻ với Chính phủ. Nhưng cũng phải có mục tiêu lúc nào thì làm đúng yêu cầu này của nghị quyết trung ương về cải cách tiền lương".

Cùng vấn đề này, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) chia sẻ: "Mức sống tối thiểu là việc phải đạt tới. Tuy nhiên con số này tùy vào vùng miền sẽ khác nhau. Cùng một số tiền, với vùng này là đủ, nhưng với những địa phương như TP.HCM, Hà Nội... mức sống rất cao thì lại chưa đủ".

Theo ông Nghĩa, với tình hình kinh tế thị trường hiện nay, mức sống tối thiểu sẽ rất khác so với 5-10 năm trước. Trong khi mức lương hiện nay lương khu vực công quá thấp, không đảm bảo mức sống tối thiểu và so với khu vực tư nhân, khoảng cách lương của khu vực công cách rất xa.

Việc này dẫn đến cán bộ, công chức, người lao động thiếu động lực. Đại biểu đề nghị khi định mức sống tối thiểu cần đẩy lên và lấy đó làm mức phấn đấu. Nếu không lương khu vực tư không thua, nhưng lương của đội ngũ công chức ở Việt Nam so với Campuchia còn thua.

"Khi muốn yêu cầu cán bộ, công chức làm tốt hơn, cực nhọc hơn, tranh thủ đi học nâng cao trình độ nhưng với lương hiện nay khó yêu cầu họ những điều đó", ông Nghĩa nói thêm.

Đại biểu Nguyễn Minh Hoàng (TP.HCM) chia sẻ ý nghĩa của những đợt cải cách lương trước đây rất thấp, không chạy theo được tốc độ tăng giá cả.

Ông Hoàng cho rằng cải cách tiền lương phải đi đôi với lãnh đạo phát triển nền kinh tế bền vững. Ông nói: "Kinh tế bền vững vậy may ra có đủ lực để thực hiện cải cách tiền lương và thực hiện chế độ lương theo mức sống tối thiểu đúng nghị quyết 27".

Ở góc độ chính trị, ông Hoàng cho rằng: "Khi chế độ tiền lương chi trả theo mức sống tối thiểu có thể giảm bớt, thậm chí triệt tiêu được tham nhũng.

Giải quyết vấn đề gốc nguồn cơ vấn nạn hiện nay chúng ta phải đau đầu, buồn phiền, thậm chí lo lắng là không biết ngày mai ông cán bộ bự nào, cán bộ to nào lại vào khám, lại xin từ chức. Cũng vì đồng lương thôi".

Cần 913.000 tỉ đồng để cải cách tiền lương, điều chỉnh lương hưu từ 1-7

Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ cần bổ sung thông tin đầy đủ về 5 nguồn kinh phí thực hiện tiền lương tới hết năm 2026.