Phóng to

Người to lớn, tóc húi cao, áo pull ngắn tay, cười phóng khoáng với chiếc balô gọn nhẹ trên vai và lời giới thiệu: "Tôi sống ở phố Tây balô Đề Thám"... Thế nhưng Bùi Lương Tú (tên tiếng Việt của Bae) lại là tiến sĩ văn học VN đầu tiên của Hàn Quốc.

Thập niên 1980, chàng hạ sĩ quan quân đội Hàn Quốc Bae Yang Soo giải ngũ về thi đại học. Vào khoa tiếng Việt, Bae học chăm chỉ với tinh thần kỷ luật của người lính. Càng học càng thấy thích. Kết quả là Bae tốt nghiệp thủ khoa.

Đó là vào tháng 2-1988, thời điểm mà theo Bae: "Tôi đã kiên nhẫn chờ đợi và thật may, sáu tháng sau VN và Hàn Quốc đã bắt đầu có những trao đổi đầu tiên". Bae được một công ty Hàn Quốc mời sang làm đại diện tại TP.HCM.

"Tôi tới VN ngày 9-10-1988. Sân bay Tân Sơn Nhứt (chưa phải là Tân Sơn Nhất đâu nhé) lúc ấy rất cũ kỹ, không có dây chuyền hành lý, chỉ có cái cửa nhỏ như ô tò vò, người ta phải vác từng vali đưa qua cái ô ấy. Phục vụ chỉ 100 khách mà mất hơn một tiếng đồng hồ".

Nhưng nghề đại diện chỉ giữ chân Bae được hai năm. Anh khăn gói ra Hà Nội học thạc sĩ tiếng Việt. Vì đam mê và cũng vì cảm giác trách nhiệm.

"Tôi là người Hàn Quốc đầu tiên tốt nghiệp khoa tiếng Việt sau chiến tranh. Đã sang VN, thế nhưng tôi lại cảm thấy mình chẳng biết gì về VN". Giờ đây Bae Yang Soo đã là tiến sĩ văn học VN (bằng luận án "So sánh Kiều với truyện Xuân Hương của Hàn Quốc"), giảng dạy tại khoa tiếng Việt của Đại học Busan.

Bae góp công lớn trong việc giới thiệu văn học VN cho người Hàn. Hằng năm ông đều dịch thơ, truyện ngắn VN đăng trên các tạp chí văn học của Hàn Quốc. Dày công nhất trong số đó là bản dịch Chinh phụ ngâm. Còn hiện nay ông đang theo đuổi công trình "Bi kịch kinh tế thị trường VN qua các truyện ngắn" mà ông tuyển chọn.

Nếu chỉ nói về hoạt động văn học thì sẽ là một câu chuyện không đầy đủ về Bae. Ông còn là một thành viên sáng lập của Hội Những người Hàn yêu VN (VESAMO), một tổ chức hữu nghị qui tụ nhiều trí thức, doanh nhân Hàn Quốc mà tiêu chí để làm thành viên của hội chỉ cần là "có cảm tình với VN".

VESAMO có nhiều hoạt động nhân đạo, hỗ trợ VN và du học sinh VN tại Hàn Quốc. Năm nay VESAMO dự tính cử tình nguyện viên giúp các công dân VN tham dự Hội nghị APEC tại Busan vào tháng 11-2005, mời đại biểu Quốc hội VN tới giới thiệu cho SV Hàn Quốc về VN.

Bae còn là người thiết kế trang web của VESAMO bằng tiếng Việt để người VN có thể truy cập tìm hiểu thêm về hội (http://vesamo.org).

VESAMO không phải là trang web duy nhất liên quan tới VN của Bae. Ông còn có trang web bằng tiếng Hàn giới thiệu các tác phẩm văn học VN mà ông dịch sang tiếng Hàn, những trang web có lúc biến Bae trở thành ông mai bất đắc dĩ.

Một người đàn ông Hàn Quốc mày mò trên Internet biết Bae là chuyên gia tiếng Việt, đã nhờ ông giúp để điện đàm với vị hôn thê người Việt. Đến khi cưới nhau rồi, bất đồng ngôn ngữ cũng khiến họ tìm tới ông.

"Một lần anh ấy gọi điện cho tôi nhờ nói giúp vợ anh ta đừng ăn mì gói nữa để ăn cơm", Bae cười hiền lành kể. Nhưng phiền toái đó không làm Bae bực mình, thậm chí ông còn nói nếu cần ông sẵn sàng đứng ra giới thiệu các tổ chức môi giới uy tín của Hàn Quốc để tránh tình trạng hôn nhân - mua bán, mà các cô dâu - chú rể trở thành nạn nhân của những kẻ môi giới bất hợp pháp.

Những ngày này Bae lại đang có mặt trong đoàn đại biểu VESAMO tới chung vui 30-4 với người dân TP.HCM. Tối 27-4, trong cuộc giao lưu Việt - Hàn kỷ niệm 30 năm thống nhất đất nước tại TP.HCM, chủ tịch VESAMO Lee Sang Min đã nhắc lại quá khứ lỗi lầm khi Hàn Quốc tham gia cuộc chiến ở VN những năm 1960.

Ông nói: "Đã tới lúc dạy cho con cháu mình rằng làm hại người vô tội là có tội lớn và đã tới lúc hành động để người Việt hiểu và cảm nhận được tình cảm của người Hàn. Phải bắt đầu từ những việc nhỏ nhất".

Với Bae, những "việc nhỏ" ông làm còn xuất phát từ tình yêu VN và sự gần gũi giữa hai nền văn hóa. Những cảm xúc chân thành đã khiến ông đi cùng VN qua ngần ấy tháng năm.

Phóng to Đoàn đại biểu VESAMO trong cuộc giao lưu với sinh viên khoa tiếng Hàn, Đại học Khoa học xã hội và nhân văn (ĐHQG TP.HCM) sáng 28-4. Hàng ngồi từ trái sang: Bae Yang Soo (đầu tiên), chủ tịch VESAMO Lee Sang Min (thứ ba) - Ảnh: Thế Anh “Thân thể Hàn Quốc, tâm hồn VN” “Chúng tôi là những người bạn của VN, dù thân thể chúng tôi là Hàn Quốc nhưng tâm hồn đã là tâm hồn Việt rồi!” - chủ tịch Hội Những người Hàn yêu VN (VESAMO), giáo sư tiến sĩ Lee Sang Min, mở đầu một cách chân thành trong cuộc giao lưu với sinh viên khoa Hàn tại Trường ĐHKHXH&NV TP.HCM sáng hôm qua. Đi cùng ông là những thành viên của hội VESAMO, nhật báo Busan, Đài truyền hình KBS... Một sinh viên đặt câu hỏi: “Giáo sư đang ở VN và trực tiếp nhìn thấy cuộc sống VN. Vậy giáo sư suy nghĩ gì khi có người nói Hàn Quốc đi trước VN 30 năm?”. GS Lee Sang Min trả lời không đắn đo: “Về khoảng cách thì phải xét trên từng lĩnh vực. Có những lĩnh vực như công nghệ thông tin thì các bạn chỉ sau Hàn Quốc độ vài ba năm. Nhưng theo tôi, nhìn tổng quát thì các bạn sau Hàn Quốc khoảng 15 năm. Các bạn trẻ hãy tự tin lên, tôi tin ở thế hệ trẻ VN!”. Mọi người trong đoàn hoàn toàn ngạc nhiên trước những câu hỏi của sinh viên. “Tôi không ngờ sinh viên VN quan tâm đến vận mệnh đất nước nhiều như thế!” - tiến sĩ Bae Yang Soo nhận xét. Thân mật, thẳng thắn và không moi móc quá khứ là điều làm nên những tiếng cười trong cuộc giao lưu. Như một lời nhắn nhủ, GS Lee nói với các bạn trẻ khi chia tay: "Tôi mong các bạn cũng yêu Hàn Quốc như chính chúng tôi yêu VN vậy. Nhưng nên nhớ đã yêu thì phải yêu thật lòng và chung thủy hết mình! (cười)".