Quãng đường học sinh Nhật đi về do nhà trường quy định và có sự tuần tra giám sát nghiêm ngặt của các phụ huynh tình nguyện - Ảnh: JapanToday

Chúng ta xem tin tức về nước Nhật thường thấy hình ảnh các em học sinh tiểu học tự đi bộ một mình từ nhà đến trường và ngược lại. Nhiều người hỏi tại sao các bậc cha mẹ Nhật lại dám để con mình đơn độc trên quãng đường dài như thế?

Câu trả lời là: tất cả đều nằm trong tầm kiểm soát của các bậc phụ huynh và nhà trường. 

Hội tự nguyện, đóng phí hằng tháng

Người Nhật là một dân tộc có đầu óc sáng tạo, làm việc cật lực và biết lo xa nên họ đã dự liệu và triển khai những biện pháp nhằm bảo đảm sự an toàn tối đa cho lũ trẻ.

Các hội phụ huynh Nhật bắt đầu hình thành từ sau Thế chiến 2, giờ đã phát triển rộng khắp trên cả nước. Việc tham gia vào hội là hoàn toàn tự nguyện. 

Các hội của từng trường có cơ cấu tổ chức tương tự nhau, nhưng hình thái hoạt động khác nhau. Các phụ huynh bầu chọn một ban điều hành, có nhiệm kỳ 2 năm, hoạt động dưới sự giám sát và cố vấn của chính quyền địa phương, các ban điều hành sẽ họp thường kỳ mỗi tuần một lần. 

Bản tin nội bộ của hội phụ huynh các trường - Ảnh: JapanToday

Nhà trường cũng sẽ cử một vài giáo viên tham gia vào hội. Hằng tháng, các phụ huynh đóng góp một khoản phí nhỏ khoảng 350 yen để làm kinh phí cho hội, cũng như sẽ tham gia một số hoạt động thường kỳ và một cuộc họp chính hằng năm nhằm giúp các phụ huynh có dịp tiếp xúc và làm quen với nhau.

Mỗi lớp học sẽ có 2 phụ huynh tình nguyện thu thập tên tuổi, số điện thoại, địa chỉ liên lạc của các phụ huynh khác. Đồng thời, mỗi lớp sẽ có một phụ huynh tình nguyện canh chừng bãi gửi xe đạp mỗi khi trường có tổ chức lễ hội cho học sinh hay phụ huynh.

Các phụ huynh cũng sẽ tham gia với học sinh trong các trò chơi trong dịp này nhằm tạo sự gần gũi nhau. Hội phụ huynh cũng sẽ hỗ trợ các khóa hướng dẫn về an toàn giao thông khi chạy xe đạp cho học sinh do lực lượng cảnh sát địa phương tổ chức.

Chia nhau giám sát đường đi học của trẻ

Chuyện một sinh nhí đơn độc đi học không phải điều lạ ở Nhật - Ảnh: JapanToday

Nhà trường ở Nhật chỉ dạy học sinh những phương cách tự bảo vệ mình chứ không tổ chức giám sát an toàn cho học sinh trên đoạn đường đi về. 

Ở Nhật, các trường tiểu học phải chọn lựa một lộ trình đi - về an toàn nhất cho học sinh, gọi là Tsūgaku-ro, các học sinh bắt buộc phải tuân thủ lộ trình này. 

Hội phụ huynh sẽ cắt cử các bậc cha mẹ đi tuần tra giám sát cung đường các học sinh đi về hằng ngày, họ cũng chịu trách nhiệm trong việc bảo dưỡng các địa điểm an toàn dành cho học sinh trú ẩn khi có xảy ra sự cố.

Thêm nữa, các học sinh trong cùng một khu vực cư trú phải tụ tập lại và đi theo nhóm, gọi là Shūdan Tōkō, nhằm tăng cường mức độ an toàn cho trẻ. Các phụ huynh được khuyến cáo phải luôn nhắc nhở con mình tuân thủ theo đúng các quy trình di chuyển an toàn đã nêu.

Các phụ huynh tình nguyện của mỗi lớp cũng sẽ tham gia làm một bản tin nội bộ bao gồm hình ảnh và tin tức về các hoạt động của nhà trường.

Hằng năm, nhà trường sẽ tổ chức 2 lần các hoạt động giáo dục hay giải trí dành cho phụ huynh hoặc cho học sinh, ví dụ như các khóa hướng dẫn về cách dạy con, nấu ăn, các trò chơi vận động. 

Mỗi lớp sẽ có một phụ huynh cùng tham gia tổ chức với nhà trường. Họ cũng phối hợp với địa phương trong việc tổ chức các sự kiện vui chơi cho học sinh có sự tham gia của cộng đồng dân cư tại đó.