Hải quân Mỹ đang chờ lệnh của Nhà Trắng để tuần tra sát các đảo nhân tạo bất hợp pháp của Trung Quốc trên biển Đông - Ảnh: CSIS

Theo Reuters, trong cuộc họp báo tại Boston, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter tuyên bố Mỹ “sẽ hoạt động ở bất kỳ nơi đâu mà luật pháp quốc tế cho phép, và biển Đông không phải là ngoại lệ”.

“Chúng tôi sẽ làm như vậy với thời gian và địa điểm do chúng tôi chọn lựa” - ông Carter nhấn mạnh.

Trước đó hải quân Mỹ xác nhận đã quyết định sẽ triển khai tàu và máy bay tới tuần tra trong vùng 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo Trung Quốc xây trái phép trên biển Đông.

Reuters dẫn lời một quan chức Mỹ cho biết hải quân chỉ chờ lệnh của Nhà Trắng là sẽ lập tức triển khai chiến dịch tuần tra.

Cuộc họp báo của ông Carter diễn ra nhân dịp ông và Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cùng Ngoại trưởng Úc Julie Bishop và Bộ trưởng Quốc phòng Úc Marise Payne họp định kỳ ở Boston.

Bốn bộ trưởng ra tuyên bố chung bày tỏ “sự lo ngại nghiêm trọng về hoạt động bồi lấn và xây dựng của Trung Quốc trên biển Đông”.

Các bộ trưởng yêu cầu Trung Quốc “lập tức dừng hành vi bồi lấn, xây dựng và quân sự hóa”. Ngoại trưởng Úc Bishop khẳng định bà muốn chính quyền Bắc Kinh tuân thủ cam kết của Chủ tịch Tập Cận Bình khi đi thăm Mỹ là Trung Quốc “sẽ không quân sự hóa” các đảo nhân tạo.

Phản ứng lại với lời chỉ trích của các bộ trưởng Mỹ và Úc, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh tuyên bố nước này chưa từng quân sự hóa biển Đông (dù đã xây nhiều cơ sở quân sự trên các đảo nhân tạo bất hợp pháp, bao gồm ba đường băng quân sự dài 3.000m).

Thậm chí bà Hoa còn ngang ngược chỉ trích “một số quốc gia ở ngoài khu vực đã triển khai vũ khí tấn công quy mô lớn và khoe cơ bắp quân sự nhiều lần” ở biển Đông. Bà Hoa lớn tiếng yêu cầu “các nước không thổi phồng vấn đề biển Đông”.