Mô hình nâng cấp tên lửa đạn đạo đang được triển khai tại Trung Quốc - Ảnh: Lockerdome

Theo New York Times (NYT), động thái này được giới cầm quyền Mỹ và các chuyên gia phân tích nhìn nhận như một cách phản ứng của Trung Quốc trước việc Mỹ chuẩn bị điều thêm hệ thống phòng thủ tên lửa hiện đại tới khu vực Thái Bình Dương.

Điều khiến Mỹ đặc biệt quan tâm trong việc này là công nghệ thu nhỏ kích thước đầu đạn để có thể đặt ba hoặc nhiều hơn đầu đạn trong một tên lửa đã nằm trong tay Trung Quốc suốt nhiều thập kỷ.

Tuy nhiên hàng loạt nhà lãnh đạo Trung Quốc cố tình không sử dụng công nghệ đó. Họ không quan tâm đến việc tham gia cuộc đua vũ trang mà điển hình là cuộc cạnh tranh hạt nhân thời Chiến tranh lạnh giữa Mỹ và Liên bang Xô viết (cũ).

Tuy nhiên hiện tại có vẻ Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thay đổi quan điểm. Sự thay đổi diễn ra cùng lúc với một loạt động thái khác như: Trung Quốc đang xây dựng sân bay quân sự trên các vùng đảo, quần đảo tranh chấp ở biển Đông, tuyên bố “các vùng nhận dạng phòng không” độc quyền của Trung Quốc, lần đầu tiên điều tàu ngầm tới vịnh Ba Tư và xây dựng một pháo đài công nghệ cao mới.

Theo NYT, rất nhiều động thái đó khiến giới cầm quyền Mỹ bất ngờ và trở thành thách thức chính quyền ông Obama phải giải quyết. Nhất là sau khi cơ quan tình báo Mỹ cảnh báo ông Tập Cận Bình sẽ tập trung phát triển kinh tế và đi theo đường lối người tiền nhiệm của ông, người cổ súy cho đường lối “trỗi dậy hòa bình” của Trung Quốc.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (trái) đang ở Bắc Kinh - Ảnh: Reuters.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tới Bắc Kinh ngày 16-5 để bàn bạc về các vấn đề kinh tế, quốc phòng khác nhau. Chưa rõ việc phát triển các tên lửa nhiều đầu đạn có nằm trong chương trình nghị sự của ông Kerry không.

Theo các quan chức Mỹ, tới nay Trung Quốc vẫn không đồng ý tham gia các cuộc trao đổi chính thức về việc nước này đã bắt đầu triển khai chế tạo các loại tên lửa đạn đạo mang nhiều đầu đạn hạt nhân.

Ông Phillip C. Saunders, giám đốc Trung tâm nghiên cứu quân sự Trung Quốc thuộc Đại học Quốc phòng Mỹ - cho biết: “Mỹ muốn trao đổi về các vấn đề liên quan tới chương trình hiện đại hóa hạt nhân và phòng thủ tên lửa đạn đạo với Trung Quốc. Tuy nhiên Trung Quốc vẫn luôn chần chừ công khai sự trao đổi đó trên các kênh chính thức”.

Cũng theo ông Saunders, ông và các chuyên gia khác tham dự những cuộc trao đổi không chính thức với các đối tác Trung Quốc về vấn đề này.

Thông tin về chương trình hạt nhân mới của Bắc Kinh được cung cấp trong báo cáo thường niên của Lầu Năm Góc gửi lên Quốc hội Mỹ cho biết năng lực quân đội Trung Quốc. Điều đó cho thấy một diễn biến gây bối rối với chính quyền ông Obama vì họ chưa bao giờ đề cập công khai trước dư luận về các tiến bộ hạt nhân này của Trung Quốc.