* Ukraine bắt chủ tịch tập đoàn khí đốt

* Nhật Bản tuyên bố gói viện trợ 1,1 tỉ USD cho Ukraine

Phóng to

Thủ tướng chính quyền lâm thời Ukraine Arseniy Yatseniuk - Nguồn kyivpost

Nga không muốn trả đũa phương TâyMỹ, EU trừng phạt thêm, Nga tuyên bố "có qua có lại"Hạ viện Nga phê chuẩn hiệp ước sáp nhập Crimea

Ông Medvedev, trong một cuộc họp với Tổng thống Nga Vladimir Putin và Hội đồng an ninh quốc gia Nga, cũng nói Ukraine còn nợ công ty nhà nước Nga Gazprom 2 tỉ USD và một khoản vay 3 tỉ USD nữa, phần đã được giải ngân trong khoản viện trợ 15 tỉ USD của Nga cho Ukraine năm 2013.

“Đúng, tất cả là 16 tỉ USD”, đài truyền hình Nga RT dẫn lời ông Medvedev nói với ông Putin. “Tôi cho rằng chúng ta không thể để mất khoản tiền lớn thế trong tình hình ngân sách hiện tại”.

Phát biểu sau khi ký một hiệp định thương mại với Liên minh châu Âu (EU) trong hội nghị thượng đỉnh ở Brussels, thủ tướng chính quyền lâm thời Ukraine Arseniy Yatseniuk, cáo buộc Nga trả đũa quyết định ký hiệp ước này.

“Tăng giá, gấp đôi giá khí đốt hiện giờ, là cách Nga trừng phạt Ukraine vì lựa chọn hội nhập với châu Âu”, ông Yatseniuk nói ở hội nghị. Ông cũng cáo buộc Nga sử dụng nhiên liệu như “một vũ khí hạt nhân mới”.

Tuyên bố đòi lại 11 tỉ USD tiền bán khí đốt mà Ukrine còn nợ Nga của ông Medvedev liên quan tới hiệp ước Nga-Ukraine cho hạm đội biển Đen của Nga tiếp tục đồn trú tại cảng Sevastopol thuộc Crimea. Hiệp ước ban đầu, được biết đến với tên gọi các thỏa thuận Kharkiv, giảm giá 100 USD mỗi một nghìn mét khối khí đốt Nga bán cho Ukraine đổi lấy việc hạm đội của Nga sẽ đóng ở Crimea tới năm 2042.

Phóng to

Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev - Ảnh: AFP

“Xét những thay đổi đang diễn ra và việc Crimea hiện giờ là một phần của Liên bang Nga, không còn cơ sở để tiếp tục thỏa thuận này”, RT dẫn lời ông Medvedev. Ngày 20-3, Nga đã hoàn tất các thủ tục sáp nhập Crimea, bao gồm Sevastopol, sau khi quốc hội thông qua một hiệp ước công nhận Sevastopol và phần còn lại của Crimea là hai thực thể mới trong Liên bang Nga.

Ông Dmitry Peskov, người phát ngôn của ông Putin, nói khoản giảm giá 100 USD như thế không còn hiệu lực, khiến giá khí đốt Nga bán Ukraine sẽ tăng lên mức 480 USD một nghìn mét khối.

“Cơ sở cho việc giảm giá khí đốt cho Ukraine đổi lấy việc đóng hạm đội biển Đen không còn tồn tại, cả trên thực tế lẫn về mặt pháp lý”, ông Peskov nói với nhạt báo kinh doanh Vedomosti.

Trong khi đó thỏa thuận hội nhập với EU của Ukraine, được ông Yatseniuk và 28 nguyên thủ EU ký kết, bao gồm một hiệp định thương mại tự do và hàng loạt các thỏa thuận hội nhập chính trị sâu rộng khác.

Tuyên bố của thủ tướng Nga được đưa ra vào thời điểm nền kinh tế Ukraine đang gặp nhiều khó khăn, nhất là trong ngân quỹ tiền mặt. Ngân sách của Kiev giờ gần như trống rỗng, khi các khoản nợ của Ukraine ở mức khoảng 66 tỉ USD vào năm 2012, chiếm 37,42% GDP.

Phát biểu trước các phóng viên ở Kiev sau khi ký những hiệp định, ông Yatseniuk nói việc Nga sáp nhập Crimea đã khiến Ukraine tổn thất “không phải hàng tỉ, mà hàng trăm tỉ USD”. Ông cũng đe dọa sẽ kiện Nga ra các tòa án quốc tế trong tương lai gần.

* Hôm 21-3, cảnh sát Ukraine cũng đã bắt giữ Yevhen Bakulin, chủ tịch công ty khí đốt nhà nước Naftogaz Ukrainy, theo hãng tin Nga RT.

Quyền bộ trưởng nội vụ Arsene Avakov nói vụ bắt giữ là một phần của cuộc điều tra tham nhũng trong ngành khí đốt. Ukraine tố Yevhen Bakulin biển thủ ít nhất 4 tỉ USD trong khoảng thời gian ông Viktor Yanukovych làm tổng thống.

* Trong một diễn biến khác, Thủ tướng Nhật Bản Shinzko Abe tuyên bố sẽ viện trợ tương đương 1,1 tỉ USD cho Ukraine trong cuộc gặp của các nhà lãnh đạo G7 ở Hà Lan bên lề một hội nghị thượng đỉnh về an ninh hạt nhân tuần tới, theo đài truyền hình nhà nước Nhật Bản NHK.

Các khoản viện trợ của Tokyo sẽ bao gồm các khoản vay và những hỗ trợ tài chính khác cho hạ tầng và các dự án công ở Ukraine, trong khuôn khổ hợp tác với Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), theo NHK.