* Ổn định và an ninh hàng hải là quan tâm hàng đầu của Mỹ ở biển Đông

Phóng to

Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton (giữa) cùng Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh (hàng đầu, thứ nhất từ phải sang ) và những người đồng cấp ASEAN chụp hình tại một hội nghị bên lề Diễn đàn Khu vực ASEAN ngày 12-7 - Ảnh: AFP

Bà Clinton cho biết Mỹ muốn các cuộc đàm phán bao gồm tất cả các bên liên quan để giải quyết tranh chấp, một lập trường khiến Trung Quốc phật lòng do Bắc Kinh muốn thương lượng song phương với từng bên liên quan.

“Chúng tôi tin rằng các quốc gia trong vùng nên hợp tác với nhau và giải quyết các tranh chấp bằng ngoại giao mà không đe dọa, khiêu khích và sử dụng vũ lực” - bà Clinton nói tại hội nghị thượng đỉnh Đông Á ở Phnom Penh, Campuchia, theo một văn bản công bố trên trang web của Bộ Ngoại giao Mỹ.

“Những vấn đề như tự do hàng hải và khai thác các nguồn tài nguyên biển một cách hợp pháp thường là vấn đề của cả một khu vực rộng lớn, cách tiếp cận chỉ theo kiểu song phương có thể gây ra rối rắm và thậm chí xung đột” - bà Clinton nói.

Mỹ nhấn mạnh lập trường trung lập của họ trong các cuộc tranh chấp hải phận kéo dài, nhưng cũng đề nghị hỗ trợ quân đội của Philippines. Còn Trung Quốc đã lên tiếng cảnh báo “các lực lượng bên ngoài” không nên dính líu tới tranh cãi ở khu vực.

Trữ lượng dầu mỏ đã và chưa được xác định ở biển Đông ước tính lên tới 213 tỉ thùng, theo Cơ quan Thông tin năng lượng Mỹ trong một báo cáo năm 2008. Trữ lượng này vượt qua trữ lượng của mọi quốc gia trên thế giới, trừ Saudi Arabia và Venezuela, theo thống kê của hãng dầu mỏ BP.

Mỹ nói sự ổn định và an ninh hàng hải là quan tâm hàng đầu của họ ở đây, nơi có những tuyến đường vận tải thương mại trị giá 5 nghìn tỉ USD, chiếm một nửa khối lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường hàng hải của thế giới.

“Mỹ muốn làm rõ quyết tâm của chúng tôi trong việc thấy được những tiến bộ trong bộ quy tắc ứng xử (trên biển Đông) giữa Trung Quốc và ASEAN”, một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ nói với Reuters đầu tuần này.

Trước khi gặp người đồng cấp Trung Quốc Dương Khiết Trì ngày 12-7, bà Clinton nói với các phóng viên rằng hai cường quốc này sẽ hợp tác với nhau để tìm kiếm lập trường chung trong việc giải quyết đúng đắn các vấn đề nhạy cảm ở châu Á.