Phóng to

Vết nứt trên đê chắn của bể chứa bùn đỏ gần Nhà máy Ajka và làng Kolontar - Ảnh: AFP

“Không thể tránh được một đợt tràn bùn đỏ mới” - đó là khẳng định của quốc vụ khanh phụ trách môi trường Hungary, ông Illés Zoltán.

Phóng to

Xây con đê mới ngăn bùn đỏ tràn ra môi trường - Ảnh: Reuters

Ngày chủ nhật 10-10, những vết nứt có bề ngang chừng 50cm, dài 25m tại đê chắn phía bắc của bể chứa số 10 chưa có dấu hiệu nứt rộng thêm. Những vết rạn của nó cũng đã khiến chính quyền Hungary lo ngại và buộc phải di dời cư dân làng Kolontár vào rạng sáng 9-10.

Theo ông Illés Zoltán, đê chắn này chắc chắn sẽ vỡ, vấn đề chỉ là thời gian. Nhưng ông cũng trấn an đợt tràn bùn mới, nếu xảy ra, bùn đỏ cô đặc sẽ không trở thành một dòng lũ di chuyển với tốc độ nhanh và lan rộng như cách đây một tuần. Theo tính toán của các chuyên gia, nó sẽ chỉ lan xa được 500-1.000m, nghĩa là không vượt quá làng Kolontár. Do vậy, việc di dân tại làng Devecser cách đó 4km trước mắt chưa cần thiết.

Để tránh cơn lũ bùn đỏ mới, người ta đang gấp rút dựng lên một đê cứu hộ ngăn đôi làng Kolontár với tổng chi phí 73 triệu euro do Tập đoàn Nhôm Hungary (MAL Zrt.) chi trả.

Đê cứu hộ này được cho biết có chiều dài tổng cộng 1.550m, rộng 30m, cao 4-5m và đã được hoàn tất chừng 70% trong đêm 10-10, để ngăn bùn đỏ không xâm nhập được vào khu vực chưa bị tàn phá tại làng Kolontár.

Do không muốn tới khu nhà được chuẩn bị cho họ tản cư ở TP Ajka, đa số dân làng Kolontár đều tới ở nhờ gia đình bạn bè, thân nhân. Chỉ khoảng 90 người (trong tổng số hơn 700 dân làng) tới nơi tạm cư tại Ajka. Ông Illés Zoltán cho rằng chậm lắm đến sáng 12-10, đê phòng hộ sẽ được hoàn tất và người dân có thể trở về.

Với con đê cắt ngang làng Kolontár, 32 ngôi nhà bị bùn đỏ hủy hoại dọc con suối Trona trong làng hoàn toàn bị khai tử. Người đứng đầu chính quyền địa phương, ông Tili Károly, cho hay ngôi nhà đầu tiên đã bị phá trong ngày thứ bảy nằm đúng vị trí của con đê được xây dựng.

Chưa có thông tin cụ thể bao nhiêu cư dân muốn rời khỏi làng, cũng như bao nhiêu người chấp nhận ở lại làng tại khu vực không bị bùn đỏ hủy hoại, trong một khu dân cư mới sẽ được xây dựng trong tương lai gần.

Một tuần sau khi thảm họa sinh thái xảy ra, hôm qua lần đầu tiên các nhà báo Hungary và nước ngoài có dịp lên bờ đê chắn của bể chứa số 10. Quốc vụ khanh Illlés Zoltán cho hay: hiện tại vẫn còn chừng 2,5 triệu m3 bùn đỏ trong bể nên việc xây lại đê chắn bằng bêtông cốt thép tại nơi đã bị vỡ - và khả năng là tại nơi hiện đang rạn nứt - là cần thiết.

Cùng ngày, lần đầu tiên MAL Zrt. ra thông cáo xin lỗi vì trong những ngày đầu sau thảm họa đã không thể hiện được sự đồng cảm thích hợp với các nạn nhân và gia đình họ. Thông cáo nêu rõ: MAL Zrt. hoàn toàn đồng tình với thủ tướng Hungary rằng phải tìm cho bằng được những thủ phạm thật sự trong vụ việc này và tập đoàn sẽ có trách nhiệm bồi hoàn thích đáng mọi thiệt hại.

Ban lãnh đạo MAL Zrt. tuyên bố sẽ nỗ lực tối đa để khắc phục thiệt hại. Mới đây cảnh sát đã bắt giữ giám đốc điều hành MAL Zrt. là Zoltan Bakonyi để hỏi cung. Thủ tướng Viktor Orban tuyên bố MAL Zrt. sẽ bị công hữu hóa.

Cũng từ ngày 11-10, tất cả những ai có mặt tại khu vực xảy ra thảm họa buộc phải dùng mặt nạ chống bụi và đeo kính bảo vệ mắt. Các cơ quan y tế Hungary báo động hàm lượng bụi bẩn trong không khí tại đây đã vượt mức cho phép.

Theo thông báo của Viện hàn lâm Khoa học Hungary, tác dụng phụ nguy hiểm nhất của lũ bùn đỏ chính là bụi đỏ nhiễm chất kiềm có thể xâm nhập đường hô hấp của con người.

------------------------------------

* Tin bài liên quan:

Không thể chủ quan với bùn đỏHungary vội vã xây đập ngăn bùn đỏLũ bùn đỏ ở Hungary: Thảm họa được báo trướcNgười dân Hungary đòi đền bù vụ tràn bùn đỏLũ bùn đỏ kinh hoàng ở HungaryMột cảnh báo rất nghiêm túc cho Việt Nam