Xét xử lại vụ án “vườn mít” ở Bình PhướcĐề nghị tử hình bị cáo trong vụ án “vườn mít”

Vụ án xảy ra tại vườn mít xã An Khương, huyện Bình Long, tỉnh Bình Phước năm 2004 (còn gọi là vụ án “vườn mít”), Lê Bá Mai là bị can được xem là “kỳ án” khi quan điểm truy tố, xét xử của các cơ quan tố tụng trái ngược nhau.

Theo hồ sơ vụ án, ngày 12-11-2004, bé gái Thị Út (11 tuổi) bị xâm hại và bị hung thủ siết cổ đến chết tại vườn mít xã An Khương. Bốn ngày sau, thi thể nạn nhân được phát hiện, cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án. Qua lời khai, nhận dạng của nhân chứng (em Thị Hằng, người đi mót củ sắn cùng với Út) cùng kết quả xác minh khác, cơ quan điều tra đã khởi tố, bắt giam Lê Bá Mai.

Theo tài liệu của cơ quan điều tra Công an Bình Phước, tại cơ quan điều tra, Mai đã thừa nhận mình là hung thủ. Tháng 3-2005, TAND tỉnh Bình Phước xét xử sơ thẩm lần thứ nhất tuyên án tử hình Mai về hai tội danh trên. Lê Bá Mai kháng cáo kêu oan, cho rằng bị cáo không phạm tội, do thiếu hiểu biết và bị mớm cung nên mới khai nhận việc hiếp dâm và giết chết em Út. Tháng 8-2005, tòa phúc thẩm TAND tối cao tại TP.HCM xử phúc thẩm vẫn giữ nguyên bản án tử hình Lê Bá Mai. Bị cáo Mai và gia đình tiếp tục gửi đơn kêu oan thống thiết đến TAND tối cao, Viện KSND tối cao.

Tháng 12-2006, viện trưởng Viện KSND tối cao ra kháng nghị giám đốc thẩm, cho rằng hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm đã tuyên tử hình Lê Bá Mai có nhiều sai sót nghiêm trọng trong quá trình điều tra xác minh, thu thập chứng cứ.

Trên cơ sở kháng nghị này, hội đồng thẩm phán TAND tối cao xử giám đốc thẩm tuyên hủy hai bản án xét xử Lê Bá Mai, giao hồ sơ cho cơ quan điều tra để điều tra lại. Sau khi kết thúc việc điều tra lại, Viện KSND tỉnh Bình Phước ra cáo trạng lần 2, tiếp tục giữ nguyên quan điểm truy tố Lê Bá Mai về hai tội danh. Tuy nhiên, trong phiên tòa sơ thẩm lần thứ hai (ngày 24-5-2011), TAND tỉnh Bình Phước đã tuyên bố không đủ cơ sở buộc tội Lê Bá Mai, tuyên trả tự do cho bị cáo ngay tại phiên tòa. Đây là một phán quyết rất hiếm khi xảy ra trong lịch sử tố tụng.

Theo bản án sơ thẩm, kết quả điều tra lại chưa đầy đủ, việc buộc tội của VKS đối với bị cáo Mai chủ yếu dựa vào lời khai nhận ban đầu của Lê Bá Mai nhưng lời khai này mâu thuẫn với các chứng cứ khác, lời khai của nhân chứng Thị Hằng cũng đầy mâu thuẫn, việc khám nghiệm hiện trường, thu giữ tang vật chưa đầy đủ...

Dù bản án sơ thẩm đã tuyên trắng án cho bị cáo nhưng ngay sau đó, Viện KSND tỉnh Bình Phước ra quyết định kháng nghị bản án, đề nghị tòa phúc thẩm TAND tối cao tại TP.HCM xét xử lại theo hướng chấp nhận quan điểm buộc tội Lê Bá Mai của VKS.

Theo gia đình bị cáo Mai, hồ sơ vụ án đã được chuyển đến tòa phúc thẩm ngay sau khi VKS ra quyết định kháng nghị bản án, đến nay đã hơn 10 tháng mà tòa phúc thẩm vẫn chưa đưa vụ án ra xét xử (trong khi thời hạn chuẩn bị xét xử phúc thẩm chỉ là ba tháng). Theo gia đình bị cáo, việc tòa chậm xét xử vụ án là vi phạm tố tụng, làm tăng thiệt hại cho bị cáo Mai và gia đình. Gia đình Lê Bá Mai đề nghị tòa sớm đưa vụ án ra xét xử để có phán quyết công bằng cho bị cáo.

Một lãnh đạo tòa phúc thẩm TAND tối cao tại TP.HCM cho biết do vụ án phức tạp nên cần có thời gian nghiên cứu, xem xét kỹ lưỡng trước khi mở phiên tòa.