Kỳ 1: Huyền thoại và vinh quangKỳ 2: Và bây giờ là... LiestrongKỳ 3: Qua mặt

Phóng to

Từ đỉnh vinh quang, Lance Armstrong trở nên thân thiết với nhiều chính khách như tổng thống G.Bush - Ảnh: En.wikipedia

“Tôi có thể nói gì nữa về sự liêm chính?”

Jeremy rất thích đi xe đạp và đã tham gia cuộc thi dành cho tay đua nghiệp dư vào tháng 4-2011. Anh từng bị ung thư giai đoạn cuối, và sau khi biết câu chuyện vượt qua ung thư của Lance Armstrong, anh không bao giờ rời xa chiếc vòng vàng có dòng chữ “Livestrong” trên tay nữa.

“Việc tôi quan tâm tới cơ thể mình là nhờ Lance Amstrong và câu chuyện vượt qua ung thư của anh ấy. Dù anh ấy có làm gì, đúng hay sai, thì sự tận tâm của anh ấy trong việc giúp các bệnh nhân ung thư hiểu cần phải làm gì để tiếp tục sống vui, khỏe là điều không thể bàn cãi, và có giá trị lớn lao. Không có gì giống như Livestrong trên đời cả” - anh từng nói như vậy. Nhưng cuối cùng anh cũng đã gỡ chiếc vòng ra.

“Tôi vẫn hi vọng là sẽ có điều gì đó khiến tôi sẽ vẫn tiếp tục ủng hộ Lance Armstrong. Nhưng tôi thấy làm sao có thể đứng trước lớp và nói với học trò về đạo đức và tính liêm chính, và những kỹ năng cần thiết đối với một giám đốc doanh nghiệp, mà vẫn đeo chiếc vòng tay thể hiện sự dối trá” - anh nói.

Chỉ qua câu chuyện của Jeremy Treister, người ta có thể hình dung được sự thất vọng của thế giới ra sao khi Lance Amstrong tuyên bố sẽ không kháng cáo nữa, đồng nghĩa với việc chấp nhận án phạt bị tước bảy danh hiệu vô địch Tour de France và bị cấm tham gia thi đấu thể thao suốt đời. Người ta thấy rất nhiều chiếc vòng màu vàng bị cắt vụn, vứt vào thùng rác.

Lance Armstrong đã đầu hàng trước những cáo buộc dù luôn khẳng định mình vô tội. Anh từ chức chủ tịch Quỹ phòng chống ung thư Livestrong mà anh sáng lập năm 1997. Ít lâu sau, những nhà tài trợ hàng đầu cũng từ bỏ anh, thậm chí còn kiện ngược lại anh vì đã lừa đảo họ. Trước tiên là đế chế sản xuất mặt hàng thể thao Nike Inc. - hãng đứng đằng sau việc tạo ra chiếc vòng tay màu vàng đầy biểu tượng của quỹ và quyên góp được hơn 100 triệu USD cho các hoạt động hỗ trợ chống ung thư.

“Do những bằng chứng dường như không thể chối cãi được cho thấy Lance Armstrong đã sử dụng doping, và lừa dối Nike trong hơn một thập kỷ - tuyên bố của Nike nêu rõ - Chúng tôi buộc phải kết thúc hợp đồng với anh”. Tiếp đó, Hãng xe Trek Bicycles và Anheuser-Busch cũng theo gót Nike. Ngoài ra, hãng làm mũ và xích xe Easton Bell, CLB gym 24-Hour Fitness, Công ty bánh năng lượng Honey Stinger, Hãng giải khát tăng lực FRS, Radio Shack đều dừng các chương trình tài trợ với Armstrong. Tổng giá trị tài trợ cá nhân lên tới 18 triệu USD/năm cho Armstrong.

Armstrong “chết”, Livestrong vẫn sống

Nhưng Livestrong - một thương hiệu và mục tiêu đấu tranh chống căn bệnh ung thư - có thể sẽ không bị ảnh hưởng. Quỹ từ thiện này sẽ tiếp tục phát triển.

Mike Barahona, kỹ sư, 27 tuổi, người rất thích môn việt dã, đã rất tự hào khi liên tục đoạt được chiếc vòng nhựa vàng từ tháng 2-2012, khi anh nhập đội Chicago Marathon, thành viên của đội Team Livestrong. Armstrong thất thế không khiến cho Barahona nghĩ xấu về huyền thoại đua xe đạp này. “Quỹ từ thiện giúp tăng nhận thức của mọi người về ung thư. Quan điểm của tôi là nó sẽ không thay đổi gì hết”.

Tính tới nay Livestrong (Hãy sống mạnh mẽ) đã phục vụ hơn 2,5 triệu người thông qua các chương trình khác nhau, và quyên được 470 triệu USD. Quỹ Imerman Angels có trụ sở tại Chicago, hỗ trợ ung thư cho các bệnh nhân, và kết nối các bệnh nhân ung thư với nhau để họ chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau, hằng năm nhận khoảng 600.000 USD từ Quỹ Livestrong.

Theo nhà sáng lập Jonny Imerman, Livestrong là tổ chức tuyệt vời, mỗi ngày có ít nhất một người tới với Quỹ Imerman Angels thông qua họ. Bản thân mình bị chẩn đoán ung thư tiền liệt tuyến năm 2001, đến nay Imerman vẫn tiếp tục đeo vòng tay Livestrong ở cổ tay phải.

“Tôi đang đeo nó một cách đầy tự hào và sẽ không có gì thay đổi được. Tôi sẽ còn đeo nếu còn bệnh ung thư quanh mình”. Giám đốc Tổ chức Charity Navigator cho biết Quỹ Livestrong sẽ còn tồn tại, kể cả khi Armstrong ra đi, và đây là trường hợp “cực kỳ bất thường”. “Chín trên 10 quỹ từ thiện sẽ chịu tổn thất nặng nề khi có gì đó không hay xảy ra với người nổi tiếng liên quan tới quỹ. Nhưng Quỹ Livestrong là trường hợp đặc biệt không tuân theo nguyên tắc này”.

Trong hơn 10 năm qua, Lance Armstrong đã chạm đến trái tim của thế giới theo nhiều cách, đem lại cho con người niềm hi vọng và nguồn cảm hứng sống, cống hiến, yêu đời một cách lớn lao. Anh đã khiến người ta nhìn lại mình, tìm ra sức mạnh, lòng dũng cảm để vượt qua những thử thách khó khăn nhất. Trong 16 năm, Lance Armstrong đã xây dựng một tổ chức làm được rất nhiều việc, cả trực tiếp và gián tiếp, cho hàng triệu người khắp thế giới.

Có người lập luận rằng mọi người bị lừa khi ủng hộ Quỹ Livestrong, vì bản thân Armstrong đã lừa đảo để có được thành công không xứng đáng và từ đó tạo thanh thế xây dựng quỹ từ thiện. Tuy nhiên, thực tế dường như người ta không còn quan tâm nhiều tới việc ai là người sáng lập quỹ từ thiện nữa nếu việc làm của quỹ là đầy ý nghĩa. Quỹ từ thiện đã thu được 33,8 triệu USD từ đầu năm tới nay, tăng 2,1% so với năm 2011.

Ngay cả khi Cơ quan Chống doping Mỹ tuyên bố sẽ cấm Armstrong thi đấu suốt đời và lột sạch các giải thưởng Tour de France từng trao cho anh, số người ủng hộ tài chính và dịch vụ thực tế cho Quỹ Livestrong vẫn không giảm.

Người hùng chưa từng tồn tại!

Chủ tịch Liên đoàn Xe đạp thế giới (UCI) Pat McQuaid đã tự tay xóa đi những dòng ghi dấu chiến thắng của Armstrong trong cuốn sách kỷ lục thế giới. “Anh ta xứng đáng bị lãng quên trong môn đua xe đạp”. Thời điểm đặc biệt đó chính thức đánh dấu cú ngã nhào của người hùng huyền thoại Lance Armstrong.

“Đó là thời điểm lịch sử của môn đua xe đạp. Lance Armstrong không có chỗ trong bộ môn này” - ông nói. Giám đốc Tour de France Christian Prudhomme nói thêm: “Lance Armstrong không còn là người chiến thắng của giải Tour de France từ 1999-2005”.

“Tôi đã làm quá nhiều điều tốt cho quá nhiều người” - Armstrong từng nói như vậy để bào chữa cho mình năm 2010. Danh tiếng mà Armstrong có được từ những danh hiệu đỉnh cao huyền thoại giúp anh giàu có, nổi tiếng, làm bạn với tổng thống, ngôi sao nhạc pop, và quyên hàng triệu USd cho quỹ. Nó cũng giúp anh tạo ảnh hưởng và có được “tư cách đạo đức” để bịt miệng những người chỉ trích luôn đặt nghi ngờ về khả năng anh sử dụng doping, và câu chuyện chiến thắng của anh “là quá ngoạn mục nên không thể là sự thật được”.

Nhưng nay những khoản tiền thưởng cho cá nhân của Lance Armstrong sẽ phải trả lại cho chủ cũ. Lance Armstrong sẽ phải trả lại tiền thưởng mà các nhà tổ chức Tour de France đã tặng anh, tức gần 4 triệu USD. Anh cũng bị Công ty Bảo hiểm SCA Promotions ở Texas đòi lại tiền thưởng 7,5 triệu USD.

Armstrong cũng đã thay đổi tiểu sử trên trang Twitter của mình, trong đó anh dỡ bỏ phần đề cập tới các danh hiệu vô địch Tour de France.

Lance Armstrong từng nói “Điều gây nguy cơ lớn nhất bạn có thể làm là để lòng tham lấn lướt”. Đúng vậy. Thế giới trở nên hỗn loạn bởi con người mong muốn và giành giật những điều họ không xứng đáng được hưởng.

---------------------------------

Kỳ tới: Lột xác