Nhưng những bằng chứng về “mánh khóe” mà Lance Armstrong cùng đồng đội áp dụng để qua mặt những chuyên gia xét nghiệm doping hàng đầu thế giới đã bị các nhà điều tra công bố.

“Lance Armstrong không hành động một mình mà có sự giúp đỡ của một đội quân những người tiếp tay, từ bác sĩ doping tới buôn lậu thuốc cấm và những người bên trong và ngoài đội đua” - báo cáo của Usada cho biết.

Phóng to

Bác sĩ Michele Ferrari đã được Lance Armstrong trả 1 triệu USD để “đào tạo và đưa ra kế hoạch doping” - Ảnh: SBS

Kỳ 1: Huyền thoại và vinh quangKỳ 2: Và bây giờ là... Liestrong

Lẩn trốn kiểm tra

Usada kết luận những kết quả tìm được đủ tạo thành những bằng chứng quá xác thực về khả năng Lance Armstrong dùng doping máu. Đây là kỹ thuật được sử dụng để tăng lượng tế bào hồng cầu vận chuyển oxy của con người, từ đó tăng cường khả năng của các vận động viên. Loại doping máu được sử dụng phổ biến nhất là liều tiêm erythropoietin (EPO) - mũi tiêm có chứa các chất hóa học tổng hợp mang oxy và qua hình thức truyền máu.

Armstrong và đồng đội thường khai thác những điểm yếu trong hệ thống kiểm tra và xét nghiệm doping (thực tế vẫn còn nhiều lỗ hổng) để lợi dụng.

Kỹ thuật cơ bản nhất Lance Armstrong cùng đồng đội sử dụng, dựa trên lời khai từ một số đồng đội cũ của Armstrong, đơn giản là trốn không xét nghiệm, tránh xa những địa điểm và những người xét nghiệm. Đây là cách làm mang tính “truyền thống” mà các tay đua đội Bưu Điện Mỹ hay làm nhất để tránh những chuyên gia xét nghiệm muốn lấy máu của họ ngoài thời gian thi đấu.

Theo quy định, các tay đua chuyên nghiệp buộc phải thường xuyên, liên tục thông báo với các cơ quan chống doping quốc gia địa điểm họ đang lưu trú. Những tay đua nào nhận ba cảnh báo “quên không báo cáo” trong vòng 18 tháng hoặc không cung cấp nơi ở chính xác, hoặc không điền thông tin đều bị phạt y như là họ bị xét nghiệm cho kết quả dương tính với doping.

Các tay đua áp dụng một chiêu rất đơn giản là “giả vờ không có nhà khi đội kiểm tra đến”. Usada đã so sánh thông tin về địa điểm mà họ nhận từ Lance Armstrong trong ngần ấy năm với thông tin trao đổi giữa Armstrong và bác sĩ đội đua Michele Ferrari (cũng là đối tượng bị điều tra) thì thấy có sự khác nhau rõ rệt. Qua tài liệu nhật ký đội đua thì thấy các kế hoạch đi lại của đội mà Armstrong báo với bác sĩ nhiều tháng trước và tài liệu huấn luyện phải nộp cho Usada

vài tuần sau đó, thì thấy đôi khi đội của Armstrong thay đổi vào giờ chót các kế hoạch di chuyển. Vì thay đổi vào phút chót không vi phạm quy định, nên cơ quan chống doping chẳng biết đâu mà lần, cũng chẳng thể can thiệp được gì. Ngoài ra, bên kiểm tra cũng thấy Armstrong thường chọn ở một khách sạn rất xa xôi ở Tây Ban Nha, nơi hầu như không thể tiếp cận mà kiểm tra được.

Theo báo cáo, có lần Armstrong đã bất ngờ rời khỏi một cuộc đua sau khi đồng đội George Hincapie cảnh báo qua tin nhắn điện thoại là bên kiểm tra doping đang ở khách sạn của đội. Hincapie nói khi đó Armstrong vừa uống doping gồm dầu oliu và testosterone nên đã buộc phải dừng thi đấu.

Những thành viên đội đua cùng với Armstrong cũng theo dõi các chuyên gia y tế từ xa và trao đổi thông tin cho nhau biết từ sớm. Dường như các lãnh đạo của đội tuyển cũng biết khi nào có đợt kiểm tra doping không thông báo trước sẽ diễn ra. Nếu trong trường hợp không thể trốn được, Lance Armstrong và đồng đội sẽ tìm cách che giấu việc mình đã sử dụng doping.

Trong đợt thi vô địch thế giới năm 1998, những người kiểm tra doping đã được đưa tới kiểm tra đội tuyển Mỹ trước khi kiểm tra Armstrong. Trong lúc chuyên gia y tế bận rộn thì một trong các bác sĩ của Armstrong đã tuồn túi dung dịch muối khoáng dưới áo mưa của mình, qua mặt người kiểm tra và tiêm vào Armstrong trước khi Armstrong buộc phải đưa ra mẫu máu. Phần dung dịch đó đã giúp phục hồi giá trị máu của Armstrong ở mức không gây sự chú ý.

Trong chiến thắng đầu tiên của giải Tour de France năm 1999, lựa chọn doping của Armstrong là dùng doping tăng trưởng máu gọi là EPO. Khi đó, kỹ thuật kiểm tra không phát hiện được dấu vết doping EPO vì đây là hormone người được nhân bản chứ không phải là sản phẩm tổng hợp. Bác sĩ Ferrari phát hiện khi dùng những liều EPO nhỏ, thường xuyên tiêm trực tiếp vào ven thay vì dưới da, Lance Armstrong và những người khác không sợ bị cho kết quả dương tính.

Cả Armstrong và đồng đội biết được từ Ferrari rằng các xét nghiệm testosterone không quá nhạy cảm và họ chỉ bị lộ tẩy nếu dùng lượng quá lớn. Xét nghiệm phát hiện doping sử dụng hormone tăng trưởng người chỉ được đưa ra áp dụng vào năm nay ở Olympic London.

Kiểm tra thực tế ít hơn báo cáo

Theo báo cáo của Usada, thuốc mà Armstrong và đồng đội của anh dùng được José Martí cung cấp trong các cuộc họp bí mật. Martí (có biệt danh Pepe) là huấn luyện viên của Armstrong tại đội Bưu Điện Mỹ và các đội thuộc Discovery Channel. Nhưng một số tay đua cho Usada biết việc “huấn luyện” của Martí chủ yếu là lấy thông tin từ Ferrari - vốn là người rất cẩn thận đưa ra lời khuyên nên làm gì - thay vì giám sát hay trực tiếp cung cấp doping. Martí cũng là người truyền máu có chất doping cho đội và đôi khi bán doping cho các đội khác nữa.

Ngược với những gì mà Armstrong hay tuyên bố là anh “chưa bao giờ có kết quả dương tính” với doping, anh có thể đã bị tuyên là dương tính với doping có chất corticosteroid từ mùa thi đấu năm 1999. Usada kết luận trong báo cáo rằng việc kê thuốc và giải thích “bôi giảm đau” của Lance Armstrong khi đó đều là trò giả dối.

Cựu vô địch Olympic và từng là đồng đội của Lance Armstrong là Tyler Hamilton đã kể lại rằng kết quả dương tính với corticosteroid đã khiến cả Lance Armstrong và giám đốc đội tuyển Johan đua nhau thề nguyền là mình trong sạch.

Khi điều tra, Usada cũng có được dữ liệu bổ sung từ nhà chức trách Pháp về các mẫu máu được kiểm tra lại của Armstrong từ cuộc đua năm 1999. Báo cáo cho biết kết quả kiểm tra lại cho thấy có sáu mẫu thử có thể kết luận dương tính với doping rất rõ ràng.

Những lời khai của Armstrong về cách mà anh được thử máu khá đa dạng, Theo báo cáo, các luật sư của anh khẳng định anh đã cung cấp 500-600 mẫu máu trong vòng 14 năm. Nhưng Usada cho biết Usada chỉ xét nghiệm Lance Armstrong có 60 lần và Liên đoàn Đua xe đạp quốc tế xét nghiệm anh 200 lần. Trong số đó nhiều thử nghiệm chỉ là kiểm tra sức khỏe chứ không phải tìm ra chất cấm.

“Số lượng thử nghiệm thật sự với Armstrong trong những năm qua ít hơn nhiều so với những gì mà anh ấy và các luật sư khẳng định” - Usada tuyên bố.

Các luật sư của Armstrong cho rằng báo cáo mà Usada đưa ra chỉ là nửa vời, không công bằng với Armstrong. Nhưng nhiều bằng chứng và nhân chứng đã xác nhận ngược lại. Ví dụ năm 2003, Armstrong có mặt ở nhà tay đua Hincapie ở Tây Ban Nha để lấy máu, rồi đưa chất cấm vào máu, rồi truyền trở lại vào người. Hincapie cho biết Armstrong đã truyền máu kiểu vậy trong thời gian từ năm 2001-2005. Năm 2005, Hincapie từng hai lần hỏi xin EPO từ Armstrong. Chính vợ cũ của Armstrong là Kristin

Armstrong cũng từng đưa các viên thuốc có chứa cortisone gói chặt trong giấy bạc cho đội đua của anh tại cuộc đua vô địch thế giới năm 1998. Những tay đua nhận chai nước chứa EPO như nhận hộp cơm trưa. Tay đua Vaughters từng đến phòng Armstrong mượn laptop, thấy Armstrong tự tiêm EPO cho mình và nói giờ Vaughters cũng đã dùng EPO.

Armstrong đã trả tiền cho bác sĩ người Ý Michele Ferrari để đào tạo và đưa ra kế hoạch doping trong thời gian dài. Dựa vào các tài liệu điều tra của cả bên Ý, Usada khẳng định Lance Armstrong đã trả hơn 1 triệu USD cho Ferrari từ 1996-2006. Ferrari là bậc thầy trong việc giảm thiểu khả năng bị lộ tẩy dùng doping cho các tay đua.