Nghiêm túc nhìn nhận phòng chống tham nhũng chưa đạt yêu cầuThảo luận phương hướng phòng chống tham nhũngLãng phí có khi nguy hại hơn tham nhũng

Phóng to

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trao đổi với các đại biểu tham dự hội nghị - Ảnh: V.V.Thành

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng thẳng thắn cho rằng công tác phòng ngừa, phát hiện và xử lý tham nhũng thời gian qua vẫn còn nhiều hạn chế so với yêu cầu và kỳ vọng của nhân dân. Tình trạng tham nhũng vặt, biểu hiện qua nạn hối lộ trong lĩnh vực hành chính, dịch vụ công, nạn lót tay, chạy chọt để được việc khi giao dịch với các cơ quan công quyền vẫn còn nhức nhối.

Phải đạt hiệu quả trong thực tế

Cho rằng cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng là cuộc đấu tranh ngay trong mỗi cơ quan, tổ chức, đơn vị, đấu tranh ngay trong chính bản thân mỗi con người, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh các cấp ủy, tổ chức Đảng và người đứng đầu phải có quyết tâm chính trị cao, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, liên tục, tạo sự phối hợp chặt chẽ, huy động sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị và toàn xã hội trong công tác phòng, chống tham nhũng, coi đây là nhân tố hàng đầu bảo đảm việc thực thi có hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng.

Tổng bí thư nêu rõ quyết tâm chính trị ở đây là sự cam kết tuyên chiến với tham nhũng, phải được thể hiện bằng những hành động cụ thể và được công khai để nhân dân biết, nhân dân giúp sức và giám sát. Một mặt, phải tự mình gương mẫu thực hiện, tuân thủ nghiêm các quy định về liêm khiết và kỷ luật, thực hành tiết kiệm, không xa hoa, lãng phí, không đặc quyền đặc lợi, tự giác chấp hành các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quan hệ gần gũi với quần chúng. Mặt khác, phải có trách nhiệm thể hiện với xã hội, với công chúng một thái độ rõ ràng, dứt khoát kiên quyết chống tham nhũng, tiêu cực, không chỉ bằng lời nói, trên giấy tờ, hô hào chung chung mà phải bằng những việc làm hết sức cụ thể, thiết thực, hiệu quả, nhìn thấy được trong thực tế.

Phóng to

Dương Chí Dũng (nguyên chủ tịch HĐQT Vinalines) là bị cáo trong mười đại án đã đưa ra xét xử - Ảnh: T.Thắng - TTXVN

Cán bộ có giao dịch giá trị lớn phải qua ngân hàng

Trong số các nhiệm vụ thời gian tới, Tổng bí thư đề cập đến việc chú trọng các quy định về kiểm soát tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức, nhất là những người ở những vị trí và lĩnh vực công tác có nguy cơ tham nhũng cao. Quy định các giao dịch có giá trị lớn của cán bộ, công chức, viên chức, người có chức vụ, quyền hạn phải được thực hiện qua ngân hàng để kiểm soát, ngăn ngừa giao dịch bất hợp pháp, rửa tiền, tham nhũng.

Theo tài liệu tại hội nghị, các cơ quan chức năng sẽ nghiên cứu để sớm sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành về minh bạch tài sản, thu nhập theo hướng quy định việc mua, bán tài sản có giá trị lớn phải thanh toán qua tài khoản, giao cho một cơ quan ở trung ương làm đầu mối quản lý, theo dõi, giám sát, kiểm soát, tiếp nhận, xử lý thông tin, xác minh về tài sản, thu nhập. Đồng thời xây dựng dữ liệu quốc gia về tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn. Bổ sung quy định về việc xử lý đối với các khoản thu nhập không kê khai hoặc kê khai không chính xác. Bổ sung quy định về việc người có nghĩa vụ kê khai tài sản có tài sản tăng lên đáng kể so với thu nhập hợp pháp của người đó, mà không giải trình được một cách hợp lý thì tài sản đó bị coi là bất hợp pháp, phải bị tịch thu và người sở hữu tài sản đó có thể bị xử lý kỷ luật, xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Thế Thảo kiến nghị từng bước nghiên cứu việc quản lý tài sản cá nhân thông qua cơ chế nộp thuế cho Nhà nước, từ đó có điều kiện để xác định tài sản bất minh.

Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Dầu khí Phùng Đình Thực cho rằng chính sách về tiền lương không theo cơ chế thị trường và quá thấp như hiện nay không đủ để ăn, sinh hoạt chứ đừng nghĩ đến việc tích lũy để mua nhà, cho con ăn học, đây cũng là một nguyên nhân quan trọng dẫn đến tham nhũng. Ông Thực cho rằng cần cải cách chế độ chính sách tiền lương, thu nhập cho người lao động để đảm bảo nhu cầu tối thiểu cho họ, đồng thời quản lý thu nhập, chi tiêu của người có chức vụ thông qua tài khoản ngân hàng.

Phóng to

Vũ Quốc Hảo (nguyên tổng giám đốc Công ty Cho thuê tài chính 2) là bị cáo trong mười đại án đã đưa ra xét xử :Ảnh: T.Thắng - TTXVN

Chế tài đối với hành vi “làm giàu bất hợp pháp”

Trình bày tham luận của Đảng ủy Công an trung ương, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương nêu đề xuất nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung các quy định có liên quan theo hướng cho phép cơ quan điều tra được tiến hành các biện pháp ngăn chặn cần thiết và các biện pháp nghiệp vụ đặc biệt khi có tài liệu đối tượng tham nhũng, trước khi khởi tố bị can như trong đấu tranh với các tội xâm phạm an ninh quốc gia và tội phạm về ma túy...

Phó bí thư Ban cán sự Đảng Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Sơn đề nghị tăng cường tính minh bạch trong điều tra (thiết kế phòng hỏi cung bằng kính trong, có luật sư tham gia chứng kiến việc hỏi cung).

Từ thực tế tỉ lệ thu hồi tài sản tham nhũng rất thấp (không quá 10%), trưởng Ban Nội chính trung ương Nguyễn Bá Thanh (phó trưởng Ban thường trực Ban chỉ đạo) cho biết trong số các nội dung của công tác phòng, chống tham nhũng cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thời gian tới có việc sớm nghiên cứu, bổ sung chế định thu hồi tài sản tham nhũng vào Luật phòng, chống tham nhũng để kịp thời xác minh, truy tìm tài sản bị chiếm đoạt, nâng cao tỉ lệ thu hồi tiền, tài sản tham nhũng. Tăng cường hợp tác quốc tế trong việc phát hiện và xử lý hành vi tham nhũng thông qua việc thực hiện ủy thác điều tra hoặc yêu cầu cơ quan có thẩm quyền nước ngoài xác minh, phong tỏa, tịch thu tài sản tham nhũng có nguồn gốc từ nước ngoài. Ông Nguyễn Bá Thanh cũng nói cần nghiên cứu khả năng áp dụng chế tài đối với hành vi “làm giàu bất hợp pháp” theo tinh thần Công ước của Liên Hiệp Quốc về chống tham nhũng.

Không có vùng cấm

Phát biểu kết luận hội nghị, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng muốn chống tham nhũng có hiệu quả thì trước hết phải chống tham nhũng ngay trong các cơ quan chống tham nhũng. Bố trí những cán bộ có phẩm chất, đạo đức tốt, trong sạch, liêm khiết, tận tụy, có năng lực chuyên môn, có dũng khí và có bản lĩnh, dám đương đầu để làm công tác chống tham nhũng.

Tổng bí thư chỉ đạo một khi đã xảy ra tham nhũng thì phải xử lý kiên quyết, xử lý thật nghiêm, đúng quy định của luật pháp, không có vùng cấm. Chúng ta phải nghiêm túc tuân thủ sự bình đẳng trước pháp luật, không có đặc quyền, không có ngoại lệ. “Quán triệt và thực hiện nghiêm nguyên tắc: có vụ việc thì phải được xác minh làm rõ; có dấu hiệu phạm tội là phải được tiến hành điều tra; có kết luận điều tra thì phải xem xét truy tố; có cáo trạng thì phải được nghiên cứu đưa ra xét xử nghiêm minh, kịp thời” - Tổng bí thư nói.

Tổng bí thư cũng nhấn mạnh thiết lập bằng được một cơ chế giám sát, kiểm soát quyền lực thật sự có hiệu lực, hiệu quả, tránh để quyền lực quá lớn, tập trung và không được giám sát, dẫn đến quan liêu, lạm quyền, phạm các sai lầm nghiêm trọng. Nếu không dựa vào dân thì cuộc chiến chống tham nhũng khó có thể thành công.