
Người dùng Zalo và yêu cầu cập nhật điều khoản dịch vụ mới - Ảnh: HỮU HẠNH
Theo thông báo mới đây từ Zalo (thuộc VNG Corporation), có điều khoản mở rộng phạm vi thu thập dữ liệu người dùng, bao gồm các thông tin cơ bản như: số điện thoại, họ tên, giới tính, quan hệ gia đình và cả dữ liệu nhạy cảm như CMND/CCCD, vị trí địa lý, hành vi sử dụng, nội dung tương tác.
Phải đồng ý hoặc bị xóa tài khoản
Điều đáng nói, nếu muốn tiếp tục sử dụng, người dùng chỉ có lựa chọn "Đồng ý tất cả" mà không thể chọn lọc từng phần. Nếu từ chối, tài khoản sẽ bị xóa sau 45 ngày. Động thái này đang làm dấy lên làn sóng bình luận mạnh mẽ trên mạng xã hội và các diễn đàn mạng.
Nhiều người dùng lo ngại về việc thu thập dữ liệu cá nhân "quá mức" và có thể xung đột với quy định pháp luật sắp tới. Anh Đức Vũ (TP.HCM) bức xúc cho rằng: "Zalo muốn mở rộng quyền truy cập kể cả việc khai thác thông tin cá nhân như CCCD, giới tính, độ tuổi và nhiều vấn đề riêng tư khác của người dùng nhưng lại ép buộc họ phải đồng ý hoặc ngưng sử dụng. Thật quá đáng!".
Còn theo anh Mạnh Trinh (TP.HCM): "Zalo chủ động cho mình quyền thu thập dữ liệu rộng, kiểm duyệt nội dung mà không cần giải thích, và miễn trừ trách nhiệm nếu dữ liệu bị lộ. Họ muốn nắm đằng cán và đưa lưỡi dao về phía người dùng?".
Đặc biệt, điều khoản mới cho phép Zalo tiếp nhận và chia sẻ, chuyển giao thông tin tài khoản với các công ty thuộc VNG bao gồm công ty con, công ty thành viên, công ty liên kết.
"Điều này cũng là một vấn đề khi người dùng chỉ sử dụng dịch vụ Zalo nhưng VNG lại có quyền sử dụng dữ liệu cá nhân cho các công ty trực thuộc mặc dù họ có sử dụng dịch vụ các công ty đó hay không", một chuyên gia nêu thắc mắc. Phản ứng với động thái này, nhiều người dùng đã tuyên bố xóa tài khoản Zalo để bày tỏ sự phản đối.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, một số chuyên gia cũng cho rằng việc Zalo chỉ cho phép "đồng ý tất cả" có thể mang tính áp đặt, đi ngược lại nguyên tắc đồng ý tự nguyện trong Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân sắp có hiệu lực.
Ông Nguyễn Phú Dũng - Tổng giám đốc Công ty cổ phần tập đoàn Pila - cho rằng phản ứng lo ngại của người dùng trước việc Zalo cập nhật điều khoản dịch vụ là dễ hiểu. Vấn đề cốt lõi không nằm ở việc nền tảng thu thập dữ liệu, mà ở cách thu thập, mục đích sử dụng và quyền kiểm soát của người dùng. Khi người dùng chỉ có lựa chọn "đồng ý tất cả", sự chấp thuận đó mang tính bắt buộc và niềm tin rất dễ bị xói mòn.
Để luật đi vào thực tiễn, người dân cần các công cụ quản trị cho phép họ mã hóa, lưu giữ, quản lý và kiểm soát toàn bộ thông tin, giấy tờ cá nhân quan trọng trên thiết bị của mình, chỉ chia sẻ những dữ liệu cần thiết trong từng ngữ cảnh cụ thể.
Đây là hướng tiếp cận căn bản mà nhiều quốc gia trên thế giới đang thực thi để giảm rủi ro lạm dụng dữ liệu cá nhân, cân bằng lợi ích giữa nền tảng và người dùng, đồng thời chuyển các nền tảng số từ tư duy "thu thập tối đa" sang "quản trị có trách nhiệm".
Ông Trần Viết Quân, nhà sáng lập kiêm chủ tịch Skillify thì nhận định Zalo không dại gì vi phạm quy định nào trong nước. Do đó, việc đồng ý với cập nhật điều khoản mới hay không là lựa chọn của người dùng.
Trong khi đó, nhiều người dù lo ngại và thắc mắc nhưng vẫn nhấn đồng ý bởi "Nhiều liên lạc công việc, cuộc sống của tôi đã quen dùng Zalo"; "Tôi buôn bán qua Zalo, đành phải chấp nhận theo yêu cầu họ thôi"...
Ai đứng sau Zalo, ứng dụng kiếm tiền ra sao?
Ra mắt từ năm 2012, Zalo là ứng dụng nhắn tin và gọi điện miễn phí do Tập đoàn VNG phát triển. Sau hơn chục năm, Zalo hiện là ứng dụng nhắn tin được sử dụng phổ biến nhất Việt Nam, theo Frost & Sullivan. Báo cáo từ VNG, quý 3-2025 ghi nhận số người dùng hằng tháng Zalo lên tới 79,2 triệu người. Số tin nhắn gửi đi mỗi ngày 2,1 tỉ.
Đáng chú ý, tính đến cuối năm 2024, Zalo còn có 17.273 Zalo OA (tài khoản Zalo chính thức) thuộc các cơ quan nhà nước và khối tiện ích công (y tế, giáo dục...), phục vụ hơn 40 triệu lượt theo dõi, phủ sóng 63 tỉnh thành, hỗ trợ người dân tra cứu thông tin, thực hiện thủ tục hành chính và tương tác với chính quyền. Sự phổ biến giúp Zalo vượt qua các đối thủ quốc tế như Messenger và Facebook ở Việt Nam.
Năm 2024, Zalo cung cấp các dịch vụ giá trị gia tăng chất lượng cao để tạo ra nguồn thu cho ứng dụng. Một báo cáo của VNG cho thấy tỉ trọng doanh thu mới từ các dịch vụ giá trị gia tăng chất lượng cao và Business Services trên tổng doanh thu đã tăng gấp đôi so với năm 2023. Do đó, đến đầu năm 2025, VNG thành lập Công ty TNHH Zalo Platforms chuyên cung cấp giải pháp doanh nghiệp trên Zalo.
Theo nguồn tin của Tuổi Trẻ, từ khi được thành lập tháng 2-2025 đến nay, Zalo Platforms liên tục điều chỉnh tăng vốn điều lệ. Gần nhất, ngày 26-12-2025, doanh nghiệp tăng vốn điều lệ từ 30 tỉ đồng lên 50 tỉ đồng. Trước đó khoảng một tháng, Zalo Platforms cũng tăng vốn từ 10 tỉ đồng lên 30 tỉ đồng. Zalo Platforms cũng có chủ sở hữu là VNG.
Khi đề cập tới Zalo, nhà sáng lập & CEO VNG, ông Lê Hồng Minh, từng chia sẻ với Bloomberg: "Chúng tôi tự hào về việc đã cạnh tranh công khai với những người giỏi nhất thế giới. Chúng tôi có thể xây dựng một sản phẩm vượt trội nhờ sức mạnh sản phẩm và khả năng thấu hiểu người dùng".
Người dùng nghi ngờ về tính hợp pháp
Bên cạnh việc bày tỏ sự không đồng ý, nhiều người dùng đặt nhiều nghi vấn tính hợp pháp của việc thu thập và bảo vệ dữ liệu cá nhân trong điều khoản mới của Zalo. Có thể hãng căn cứ vào điều khoản nào đó trong Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân (có hiệu lực từ 1-1-2026).
Tuy nhiên, anh Lê M.(TP.HCM) cho rằng việc Zalo thu thập tất cả dữ liệu người dùng kể cả mối quan hệ gia đình, thông tin cá nhân như CMND/CCCD/Hộ chiếu, anh cho rằng không phù hợp với luật ở quy định mạng xã hội và dịch vụ trực tuyến không được yêu cầu cung cấp ảnh chụp CCCD và giấy tờ tùy thân có thông tin tương tự để xác thực tài khoản (nhằm bảo vệ quyền riêng tư và ngăn chặn thu thập dữ liệu trái phép).
Thực tế nghị định 147 quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng cũng quy định mạng xã hội chỉ dùng số điện thoại để xác thực chứ không phải CCCD, chỉ xác thực bằng CCCD khi không có số điện thoại.
Zalo nói gì?
Trong thông báo về việc cập nhật điều khoản sử dụng, Zalo cho biết đây là "một hoạt động phổ biến đối với tất cả ứng dụng và nền tảng công nghệ trên thế giới, nhằm đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật và cung cấp thông tin rõ ràng cho người dùng về những thay đổi trong quá trình cung cấp dịch vụ...
Trong trường hợp người dùng chưa rõ nội dung cập nhật hoặc cần được hỗ trợ thêm, Zalo luôn sẵn sàng giải đáp thông qua các kênh hỗ trợ chính thức. Người dùng có thể liên hệ tổng đài chăm sóc khách hàng 1900 633 155 để được hướng dẫn chi tiết".
Tuổi Trẻ đã gửi nghi vấn và thắc mắc của nhiều người dùng đến đại diện truyền thông Zalo và sẽ cập nhật cho bạn đọc ngay khi có trả lời từ nền tảng này.
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận