Ngày 11-9, phiên tòa xét xử ông Phạm Thái Hà (cựu phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội kiêm trợ lý của cựu Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ) và 28 người trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Thuận An tiếp tục phần tranh tụng. Đại diện viện kiểm sát đưa ra quan điểm đối đáp với phần bào chữa của các luật sư.

Luật sư: ông chủ Thuận An không có mục đích trục lợi cá nhân

Trong phần luận tội, đánh giá ông Nguyễn Duy Hưng, chủ tịch Tập đoàn Thuận An, có vai trò cao nhất, xuyên suốt vụ án. Hành vi của ông bị cho là "có tính chất thao túng, làm suy thoái đạo đức của cán bộ, đảng viên, làm nhiều cán bộ cấp cao của Đảng, Nhà nước bị xử lý".

Do đó ông Hưng phải chịu trách nhiệm chính, cần mức án nghiêm khắc và bị viện kiểm sát đề nghị 10-11 năm tù.

Nêu quan điểm bào chữa, luật sư cho rằng mức án mà đại diện viện kiểm sát đề nghị với ông Hưng "có phần nghiêm khắc".

Theo luật sư, doanh nghiệp làm nhiều dự án, việc chậm trễ trong thanh toán, quyết toán cùng với biến động giá nguyên vật liệu đã tạo áp lực về tài chính kéo dài cho doanh nghiệp.

"Trong bối cảnh khó khăn chồng chất ấy, bị cáo Nguyễn Duy Hưng buộc phải dồn toàn lực để duy trì hoạt động, tìm cách thực hiện thêm nhiều dự án với hy vọng bù đắp thua lỗ và bảo đảm việc làm cho hàng ngàn lao động.

Chính điều đó đã dẫn đến những sai sót đáng tiếc trong việc tuân thủ quy định về đấu thầu", luật sư trình bày.

Luật sư còn đưa ra quan điểm rằng hành vi của ông Hưng không nhằm trục lợi cá nhân, "mà là sự lựa chọn trong tình thế khó khăn, vì sự sống còn của cả tập thể doanh nghiệp".

"Câu kết cán bộ, lãnh đạo dọn đường tham gia đấu thầu"

Nêu quan điểm đối đáp, viện kiểm sát đánh giá vụ án liên quan Tập đoàn Thuận An "là điển hình vi phạm về đấu thầu", sai phạm xảy ra tại 5 dự án và có tới 29 bị cáo bị đưa ra xét xử.

Theo Viện kiểm sát, thủ đoạn thâu tóm các gói thầu của chủ tịch Tập đoàn Thuận An là câu kết với lãnh đạo, cán bộ địa phương để được "dọn đường" tham gia đấu thầu.

Tiếp đó, các cán bộ ở ban quản lý dự án sẽ thông đồng, cung cấp hồ sơ dự toán, thiết kế, hồ sơ mời thầu trước, để tạo lợi thế cho Thuận An trúng thầu.

Các bị cáo và luật sư đều đưa ra ý kiến rằng Tập đoàn Thuận An có năng lực nên mới đồng ý cho tham gia thầu và chất lượng công trình bây giờ vẫn đang tốt.

Đối đáp lại, đại diện viện kiểm sát phân tích rằng không nói công trình không có chất lượng, tuy nhiên các bị cáo đã vi phạm hoạt động đấu thầu để Tập đoàn Thuận An trúng thầu, gây thiệt hại cho Nhà nước.

"Nếu các bị cáo làm đúng, làm đủ chức trách nhiệm vụ, không sai phạm thì đấu thầu vốn là hoạt động lựa chọn nhà thầu công khai minh bạch, nhà thầu nào có năng lực, đủ điều kiện tham gia, trúng thầu thì làm dự án.

Khi chọn được nhà thầu có năng lực, có trình độ với mức giá tốt thì chúng ta còn làm lợi cho Nhà nước, cho nhân dân, có khi còn được tặng bằng khen, lại không gây thiệt hại 120 tỉ đồng. Số tiền này có thể dùng vào các dự án an sinh sẽ tốt hơn nhiều” - đại diện viện kiểm sát phân tích.

Thiệt hại không chỉ là tiền, còn có 22 cán bộ, đảng viên bị xử lý

Viện kiểm sát khẳng định đã cân nhắc, xem xét đến vị trí, vai trò của từng người, mối quan hệ trong từng cơ quan, đơn vị để phân hóa trách nhiệm hình sự.

"Trường hợp lãnh đạo giao nhiệm vụ không đúng thì các công chức có quyền từ chối, không thực hiện nhiệm vụ", đại diện phân tích và khẳng định trong vụ án không ai thực hiện hành vi phạm tội "mờ nhạt, không đáng kể".

Trong phần bào chữa, luật sư đưa ra so sánh cho rằng trong vụ Phúc Sơn, ông Nguyễn Văn Hậu vi phạm đấu thầu gây thiệt hại 450 tỉ nhưng mức án thấp hơn mức mà viện kiểm sát đề nghị với ông Hưng.

Đối đáp lại, kiểm sát viên cho rằng luật sư đã đưa ra những thông tin so sánh không chính xác.

Bởi trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn, ban đầu viện kiểm sát đề nghị mức án đối với ông Hậu 15 - 16 năm tù về tội vi phạm quy định về đấu thầu. Sau đó ông Hậu nộp khắc phục 768 tỉ đồng, nên viện kiểm sát thay đổi mức án đề nghị xuống 11 - 12 năm tù, cuối cùng tòa tuyên phạt 9 năm tù về tội danh này.

Còn trong vụ án này, ông Hưng bị truy tố với khung hình phạt 10 - 20 năm tù. Hành vi sai phạm của chủ tịch Tập đoàn Thuận An xảy ra ở 5 dự án, tại 5 địa phương và bộ, ngành.

Viện kiểm sát cáo buộc ông Hưng đã trực tiếp hoặc chỉ đạo cấp dưới đưa 56 tỉ đồng vụ lợi cho các cựu lãnh đạo, cán bộ bị đưa ra xét xử.

"Vụ án này có 22 bị cáo là lãnh đạo, cán bộ tại các ban quản lý dự án, đảng viên bị xử lý hình sự. Ngoài hậu quả vật chất mà bị cáo Hưng được xác định chủ mưu, cầm đầu gây ra thì còn những hậu quả khác mà tất cả chúng ta đã nhìn thấy", kiểm sát viên nhấn mạnh.

Luật sư: Ông Phạm Thái Hà ‘đã khiếp đến già’

Trong phần bào chữa, luật sư xin tòa xem xét giảm án cho ông Phạm Thái Hà để giáo dục với người có trình độ cao như ông Hà. Vì “có lẽ lúc bị khởi tố là ông Hà đã ngấm, đã khiếp đến già rồi”.