Phóng to

Cơ thể rắn không có chi không phải vì thủy tổ chủa chúng sống dưới nước, mà do lối sống chui nhủi của chúng

TTO - Các nhà khoa học tại đại học bang Pennsylvania vừa hoàn thành một nghiên cứu quan trọng kết thúc cuộc tranh luận kéo dài về nguồn gốc của loài rắn. Dữ liệu di truyền mà họ tổng hợp từ 19 họ thằn lằn và 25 họ rắn cho thấy thủy tổ của rắn là các loài thằn lằn sống trên cạn.

Giáo sư Blair Hedge và nghiên cứu sinh Nicolas Vidal, thuộc đại học Pennsylvania, đã thu thập bộ gene của 64 loài bò sát thuộc tất cả các họ thằn lằn và rắn còn tồn tại trên trái đất, nhằm đảm bảo họ không bỏ sót bất kỳ dữ liệu quan trọng nào.

"Các gene đều có cùng chức năng ở các loài bò sát - tức là chúng giống nhau trên lý thuyết. Nhưng bộ gene của mỗi loài sẽ có những khác biệt nhỏ do biến dị trong quá trình phát triển", Vidal cho biết. Thông qua quá trình so sánh gene, Vidal và Hedge đã hoàn thành cây phả hệ của rắn và thằn lằn.

Thế nhưng vướng mắc lớn nhất là loài thằn lằn duy nhất sống dưới nước - thằn lằn mosasaur, đã tuyệt chủng. Vidal và Hedge đành thực hiện sự so sánh gene giữa rắn với họ hàng gần nhất của thằn lằn mosasaur - rồng komodo.

"Kết quả cho thấy rõ rằng rắn không hề có quan hệ gần gũi với rồng komodo. Và vì tất cả thằn lằn sống vào lúc rắn bắt đầu xuất hiện đều sống trên cạn, nghiên cứu cung cấp một bằng chứng quan trọng về việc rắn tiến hóa từ động vật trên cạn.", Vidal cho biết.

Nghiên cứu cũng trả lời câu hỏi vì sao rắn mất hết các chi. Lối sống dưới lòng đất của rắn đòi hỏi chúng phải chen vào những khe rất nhỏ, trong khi xương vai và xương chậu đỡ cho các chi lại khiến cơ thể rất cồng kềnh. Các loài bò sát có thói quen sống chui nhủi dưới lòng đất như thằn lằn không chân đã bắt đầu mất hết chi hoặc có chi rất nhỏ.