Phóng to

C.H.T.N. Thị Lợi (23 lần HMTN) với công việc ngày thường

TT - Đại gia đình ấy đang ở trong một ngôi nhà khá chật hẹp ở xóm Bờ Hồ, đường Trần Huy Liệu, TP Huế. Trong tôi hoặc trong bạn đã từng hoặc có thể sẽ được cứu bằng chính những thành viên trong gia đình này. Họ cứu bằng những giọt máu của họ...

Người trở về từ... cõi chết

Ngôi nhà số 141 Trần Huy Liệu có lẽ có số người đông nhất xóm Bờ Hồ, thuộc phường Phú Hòa, Huế. Nhà có một gác lửng nhưng ẩm thấp, chật chội. Ban ngày bóng đèn neon vẫn bật nhưng ánh sáng cứ tù mù.

Ông Nguyễn Phước Bửu Thanh, vị chủ nhà ở tuổi 73, thấy tôi tần ngần liền cả cười niềm nở: “Nhà tôi tuy đông người rứa nhưng đầm ấm lắm, đừng ngại. Gần 30 người từ ông bà đến cháu chắt ở trong ngôi nhà này. Cháo rau nhưng không khi mô lục đục...”.

Tôi đi thẳng vào chuyện truyền thống hiến máu tình nguyện (HMTN) của gia đình. Ông Thanh bật nụ cười hiền hậu: “Thì cứ uống nước đã...!”, nói rồi ông vén bụng lên chỉ vào vết sẹo mổ dọc từ giáp ngực xuống quá rốn khoảng bảy mũi kim khâu: “Chuyện là chỗ này đây!”...

Phóng to

Người phụ thợ nề mải ngắm huy chương...

Sau giải phóng năm 1975, gia đình ông Thanh chia đôi số người, một nửa ở lại xóm Bờ Hồ, một nửa do ông Thanh “cầm quân” đi “chinh phục” miền đất Bình Thành (huyện Hương Trà, Thừa Thiên - Huế) theo phong trào kinh tế mới.

Ở tuổi 54, một cơn bạo bệnh xảy ra với ông ngay trên đất Bình Thành. Về Bệnh viện T.Ư Huế điều trị. Mổ. Còi cọc, khô khốc, thiếu máu... đủ điều khiến ông đứng trước một sống mười chết.

“Tôi không đủ máu mổ và gần như đợi chết. Trong cơn tuyệt vọng, một người bạn cũ của tôi tình cờ xuất hiện. Anh tên Quý, ở cửa Thuận (Thuận An bây giờ - NV). Anh ấy hỏi tôi nhóm máu chi, rồi đến bác sĩ xin tình nguyện tiếp máu cho tôi. Tôi được tiếp máu và lên bàn mổ... Chừ tôi sống được là có phần máu của anh ấy đó!” - ông Thanh nhớ lại.

Phóng to

C.H.T.N.Thanh Tâm, cô thợ may 36 lần HMTN

Cho đến bây giờ đại gia đình mang dòng họ hoàng tộc này cũng chẳng giàu sang gì. 12 người con mỗi người một công việc, từ buôn thúng bán mẹt đến “thợ giẻ” thợ hồ... Riêng ông Thanh sau khi qua được cơn bạo bệnh đã “rút quân” trở về hẳn ở thành phố, xóm Bờ Hồ.

Cùng lúc ông tham gia sinh hoạt tại chùa Thuận Hòa, Huế và bắt đầu những năm tháng làm từ thiện. Công việc của ông là cùng các phật tử ngày ngày đạp xe đi khắp phố phường thu nhận, quyên góp gạo, tiền để giúp những gia đình nghèo khổ, neo đơn ở Huế.

“Nói thiệt, nhà tôi không giàu tiền của nhưng được cái ai cũng coi trọng việc thiện. Chín đứa con trong nhà hiến máu cứu người và các cháu tôi cũng đang nối tiếp. Âu đó cũng là cách đền đáp công ơn người bạn tốt của tôi. Ăn quả nhớ người trồng cây mà!” - ông Thanh tâm sự.

130 lần... cứu người

Công Huyền Tôn Nữ Thanh Tâm, 29 tuổi, người thợ may đến nay đã 36 lần HMTN, và chính chị đi tiên phong trong đại gia đình Nguyễn Phước để bây giờ cả nhà có đến chín người con chuyên làm cái việc mà họ gọi là việc thiện này. Tâm kể rằng năm 1990 vào TP.HCM làm ăn, một lần tình cờ đi ngang một địa điểm HMTN tại TP, Tâm ghé vào xin được hiến máu. “Đấy là lần đầu, Tâm hơi sợ nhưng nghĩ đến ba Tâm khi tê cũng nhờ giọt máu người ta mà sống nên...!” - Tâm kể.

Lần thứ nhất hiến máu qua với Tâm khá nhẹ nhàng nên cách vài tháng sau Tâm lại tiếp tục. Riết rồi thành quen. Tâm quyết định viết thư về nhà ở Huế vận động anh chị em. Tâm tiếp tục bám trụ sinh cơ bằng nghề may trên đất Sài Gòn và vẫn đi hiến máu thường xuyên. Đến lần thứ 10 HMTN, Tâm được nhận huy chương bạc của Hội Chữ thập đỏ TP và lần thứ 15 thì nhận được huy chương vàng. Tâm trở về Huế sau gần chín năm “lăn lộn” với nghề may. Hành trang ngày trở về của Tâm có cả hai tấm huy chương này.

Tâm nói: “Với Tâm, chúng rất quí, mình là thợ may mà...”. Tiếp tục nghề may tại 141 Trần Huy Liệu và Tâm vẫn tiếp tục cứu người. Số nhà 141 Trần Huy Liệu từ ngày Tâm về càng trở thành địa chỉ quen thuộc hơn đối với Trung tâm Huyết học - truyền máu khu vực Huế (Bệnh viện T.Ư Huế), cả đối với những người cần tiếp máu khẩn cấp.

Tâm kể: “Có lần người nhà của một bệnh nhân đang nguy cấp quê ở Quảng Trị tìm đến nhà Tâm xin máu... Sang tới bệnh viện Tâm rất mừng bởi mình cùng nhóm máu, rứa là bệnh nhân được cứu sống!”. “Tâm còn nhớ họ tên gì, địa chỉ cụ thể?” - tôi ngắt lời. Như không hài lòng với câu hỏi, Tâm vuốt lại đường kẽ chỉ, kẹp tấm vải vào chân vịt máy may, nhấn chân đạp: “Tâm cũng không kịp hỏi, mà biết cặn kẽ để làm chi!”.

Cách nay chừng một tháng, ngày 12-3, Ban chỉ đạo vận động HMTN tỉnh Thừa Thiên - Huế tổ chức tổng kết 10 năm phong trào HMTN của tỉnh. Bảy chị em Tâm, bốn nữ ba nam, chiếm những hai hàng ghế ngồi tại hội trường Thành ủy TP Huế - với tư cách là những khách mời đặc biệt. Cộng lại số lần hiến máu của chị em họ, tôi hơi choáng trước con số 130 lần, tức là chị em họ đã ngần ấy lần... cứu người!

Ngay cả người con út gia đình này - Nguyễn Phước Vĩnh Tùng, 26 tuổi, hiện đang bán mì gói “ăn huê hồng” cho một đại lý, cũng đã 13 lần hiến máu. Còn Tâm, sau khi trở về Huế thêm 21 lần hiến máu cứu người, nâng số lần hiến máu lên 36 lần! “Cứ mỗi lần lại lấy đi 250cc máu, Tâm không ngán à?” - tôi trố mắt. “Không, Tâm thấy cũng bình thường, cái chính là tư tưởng mình đã thông và sức khỏe ổn là được!”...

Cũng tại dịp tổng kết này, ngoài số được tặng bằng khen, toàn tỉnh Thừa Thiên - Huế có bảy người được nhận huy chương “Người tốt việc tốt” của UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế trao tặng. Đây cũng là số người gần như được chắt lọc sau 10 năm phong trào HMTN của tỉnh, thế nhưng trong số những người nhận vinh dự hiếm hoi này đã có đến... năm chị em ruột của gia đình Nguyễn Phước!

Khác với Tâm vốn người mảnh mai, tại hội trường Thành ủy Huế hôm 12-3 còn có ba người “Công Huyền Tôn Nữ” khác đứng tuổi. Họ mập mạp, to khỏe và rắn chắc. Đấy là Công Huyền Tôn Nữ (C.H.T.N.) Thị Lợi, C.H.T.N.Thị Hậu và C.H.T.N.Thị Bé - những người chị của Tâm - cũng điển hình phong trào HMTN toàn tỉnh. Tôi khá bất ngờ khi biết C.H.T.N. Thị Lợi - người đến nay 23 lần HMTN - cùng C.H.T.N. Thị Bé 22 lần, C.H.T.N. Thị Hậu 13 lần HMTN đều đã ngấp nghé trên dưới 40 tuổi và “cõng” những hoàn cảnh khá éo le.

Họ vốn là những “gánh hàng vỉa hè” tại chợ Đông Ba. Sau khi chợ Đông Ba chỉnh trang và lập lại trật tự thì họ phải giải nghệ. Lợi và Hậu chuyển sang phụ thợ nề, còn Bé hiện đang “buôn chạy” những mặt hàng lẻ tẻ. Cả Hậu và Lợi thường đi phụ từ sáng sớm, ở lại buổi trưa tại công trình với đĩa “cơm bụi” không quá 3.000 đồng...

“Đi hiến nhiều rứa nhưng được cái là trời cho chị em tui cái sức, vẫn khỏe đụi đụi, không thì răng mà phụ thợ nề được!” - chị Hậu, người chia tay chồng cách đây không lâu, tâm sự. “Nhưng răng các chị đều cực khổ mà cứ đi hiến miết?” - tôi hỏi. Thoạt nghe, chị Lợi liền “phang đòn”: “Em nói lạ? Bệnh nhân họ thiếu máu thì chết, hiến càng nhiều, càng nhiều người hiến thì tốt chứ răng!”.

Tâm nghe chị mình hơi “thẳng” bèn đỡ lời: “Tâm nghĩ ai cũng nên làm việc thiện, người có tiền của họ làm kiểu khác, nhà Tâm khó thì dùng máu cứu người. Cứu một người hơn xây chín bậc phù đồ mà... Tâm cũng đã nói với Trung tâm Truyền máu rồi, hễ ai cần gấp thì liên hệ nhà Tâm. Cả nhà có đến cả ba nhóm máu lận đó!”.