Tranh cãi về quản lý vàngLo ngại kinh tế “nằm bẹp dưới đáy”Tăng trưởng kinh tế yếu hơn hẳn các năm trước

Phóng to

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu (bìa phải) trao đổi với các chuyên gia tại diễn đàn - Ảnh: Lê Kiên

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu, điều ông trông đợi tại diễn đàn lần này là các đề xuất, kiến nghị, giải pháp cụ thể từ phía các chuyên gia. Tuy nhiên, trong cả một ngày làm việc đầu tiên thì các đề xuất chính sách xuất hiện rất ít mà chủ yếu là đánh giá tình hình.

Nguồn lực ở đâu?

“Đừng chỉ nhìn vào đầu tư của khu vực nhà nước mà coi nhẹ đầu tư của khu vực tư nhân, bởi hiện tại đầu tư của khu vực tư nhân đang lớn hơn đầu tư của khu vực nhà nước” - chuyên gia Phạm Chi Lan nói. Theo bà Lan, mọi chính sách phải đem lại niềm tin cho cộng đồng doanh nghiệp, giúp họ tháo gỡ khó khăn, đầu tư đổi mới công nghệ, cách thức quản trị. Trong đó, luật nào mà chưa tốt thì phải sửa đổi. Ví dụ “Luật đấu thầu có rồi, nhưng thực tế vẫn chỉ định thầu với tỉ lệ tới 75% và nó làm thất thoát, tham nhũng ở đây. Cứ chỉ định thầu như vậy thì làm mất rất nhiều cơ hội của các doanh nghiệp” - bà Lan khẳng định.

Chủ tịch Phòng Thương mại và công nghiệp VN Vũ Tiến Lộc cũng cho rằng “nguồn lực trong doanh nghiệp khu vực tư nhân còn lớn nhưng do thiếu động lực, thiếu niềm tin nên doanh nghiệp vẫn đang co cụm lại”. Theo TS Lưu Bích Hồ, những nguồn lực có thể lấy ra để đầu tư gồm tài sản của doanh nghiệp nhà nước, dự trữ quốc gia, đất đai, tiết kiệm chi để đầu tư... “Luật pháp, chính sách phải rõ ràng, minh bạch, ổn định, tạo lòng tin cho người dân và doanh nghiệp. Nói phải đi đôi với làm, phải chịu trách nhiệm chứ không thể nói một đằng làm một nẻo” - chuyên gia Lưu Bích Hồ nói.

Không đồng ý tăng bội chi ngân sách để lấy tiền đầu tư, TS Đặng Văn Thanh - chủ tịch Hội Kế toán và kiểm toán VN - chỉ ra một nguồn vốn khả dụng còn rất lớn: “Chúng ta thiếu ngân sách nhưng lại có rất nhiều quỹ, có quỹ hàng trăm tỉ, có quỹ hàng ngàn tỉ, mà có mấy chục cái quỹ như vậy. Giống như tình trạng dòng sông thì cạn kiệt nhưng ao hồ xung quanh thì đầy nước. Cần kiểm kê lại quỹ, đưa vào sử dụng chứ không thể để tiền tồn ở đó. Tiền có tiêu không hết nhưng vẫn phải bội chi, vẫn phải đi vay để tiêu”.

Thiếu các kiến nghị giải pháp

Phát biểu tại diễn đàn, TS Cao Sỹ Kiêm - ủy viên Ủy ban Kinh tế - cho rằng các chuyên gia “chỉ nặng về chỉ trích, thiếu nghiên cứu sâu sắc, nghiêm túc, chính xác để có những giải pháp cụ thể, khả thi”. Còn theo ông Nguyễn Văn Giàu: “Ngay cả bài đề dẫn của TS Trần Đình Thiên tôi cũng rất trông đợi anh Thiên đưa ra các giải pháp cụ thể một, hai, ba, bốn... nhưng phần trình bày đó cũng vẫn nặng về phân tích thực trạng”.

Theo Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, đây là dịp để trao đổi thông tin, phân tích, tranh luận, đánh giá và đưa ra những ý kiến phản biện, đề xuất, kiến nghị về tình hình, dự báo xu hướng cũng như triển vọng phát triển, về những giải pháp và chính sách điều hành nền kinh tế. “Chúng ta đến đây để làm việc chứ không phải chỉ để nói rồi cho qua, nói rồi không ai nghe. Diễn đàn không kết luận ý kiến nào đúng, ý kiến nào không đúng, mà là nơi tập hợp ý kiến nhiều chiều của các chuyên gia, nhà khoa học giúp công tác hoạch định chính sách có thêm những cơ sở, lập luận để làm tốt hơn” - bà Ngân nói.

Về ý kiến của các chuyên gia, bà Ngân cho rằng đánh giá khó khăn thì thống nhất, nhưng đi vào giải pháp thì có nhiều ý kiến khác nhau. Ví dụ TS Trần Du Lịch cho rằng cần nâng trần bội chi lên để có tiền đầu tư, nhưng một số ý kiến khác như của TS Đặng Văn Thanh thì phản đối. “Lẽ ra diễn đàn lần này cần có sự trao đổi hai chiều, nghĩa là chúng ta không chỉ nghe một chiều ý kiến các chuyên gia phản biện mà phải có sự đối thoại trực tiếp của các cơ quan nhà nước. Tuy nhiên, diễn đàn lần này còn chưa có nhiều ý kiến tranh luận, phản hồi của các cơ quan hoạch định chính sách” - bà Ngân nói.

Theo bà Ngân, đây là việc cần phải rút kinh nghiệm cho các diễn đàn lần sau. Việc cung cấp các thông tin, tài liệu chính thức cho các chuyên gia làm cơ sở đánh giá, phân tích cũng còn hạn chế... “Tôi nghĩ rằng là một diễn đàn kinh tế thì chúng ta phải đề cập đến cả điểm sáng và điểm tối, phải có mặt tích cực và tiêu cực. Các cơ quan thông tin đại chúng cũng vậy, chúng ta đưa tin cũng phải thể hiện đầy đủ, có điểm sáng điểm tối, có việc chưa làm được và có việc đang làm, có việc còn cố gắng phải làm, nhưng không thể nói cả một nền kinh tế của chúng ta tê liệt” - bà Ngân nói.