Nguyễn Thị Thanh (thứ năm từ trái sang) và đồng nghiệp tại Công ty Datacom Malaysia - Ảnh: NVCC

Số lượng những người này đang sinh sống và làm việc ở Malaysia ngày càng tăng theo làn sóng di chuyển lao động tự do chất lượng cao trong các nước ASEAN.

Môi trường làm việc tốt

Anh Bùi Ngọc Duy (31 tuổi, quê Phú Thọ), đang làm chuyên viên phân tích nội dung cho công ty đa quốc gia Accenture Malaysia, cho biết người trẻ Việt góp mặt ở rất nhiều công ty và tập đoàn lớn có liên quan đến thị trường Việt Nam như các dự án của Google, Facebook, Dell, Uber...

Ngoài ra, họ còn có mặt trong các công ty bảo hiểm, tài chính, các tập đoàn xây dựng có vốn đầu tư tại Việt Nam. Duy cho biết thêm rất nhiều bạn trẻ Việt Nam học đại học và thạc sĩ tại Malaysia rồi ở lại làm việc.

Cách đây bảy năm, Duy ra trường và được nhận vào làm kỹ sư dự án của Công ty cơ điện Union Việt Nam - một chi nhánh của Công ty PJ Union Malaysia tại Việt Nam - chuyên thi công các hệ thống cơ điện, điều hòa không khí, phòng cháy chữa cháy... làm việc tại khu đô thị mới Thạch Bàn, Hà Nội - nơi mà chủ đầu tư cũng là một tập đoàn lớn của Malaysia tên Berjaya liên doanh với một công ty của Việt Nam.

Vào năm 2012, công ty rút về Malaysia, mang theo những người được chọn qua Malaysia làm việc để tạo hạt nhân cho các dự án tiếp theo. Anh Duy là một trong ba kỹ sư được chọn cùng chín anh em công nhân khác.

Duy cho biết mình bị choáng ngợp bởi hai thứ khi làm việc ở Malaysia. Thứ nhất là về cơ sở hạ tầng, người Malaysia quy hoạch rất thông thoáng, cây xanh phủ khắp nơi, sạch sẽ, hệ thống đường sá, cầu cống chắc chắn, khoa học, thuận lợi.

Kế đến là môi trường làm việc. Anh Duy cho biết người Malaysia có cách làm việc rất rành mạch và rõ ràng, cái gì cũng phải có giấy trắng mực đen, dấu phê duyệt. Các giám sát của những nhà thầu chính, tư vấn của các chủ đầu tư phối hợp rất tốt theo mục đích chung là giúp đỡ lẫn nhau.

“Công ty họ rất hòa nhã, quý trọng nhân viên, tạo điều kiện hết mức cho nhân viên làm việc như được khám chữa bệnh miễn phí, mỗi tháng được phép nghỉ ốm một ngày, thuê nhà cho nhân viên, một năm 12 ngày phép có lương, mọi chuyện đều rõ ràng và rành mạch” - anh Duy chia sẻ.

Tuy nhiên, ngoài những thuận lợi, giới trẻ Việt ở đây cũng gặp nhiều thách thức, trong đó có vấn đề ngôn ngữ và thức ăn Malaysia.

“Ngôn ngữ thì lúc mới sang không chỉ là thách thức của riêng mình mà còn rất nhiều bạn khác. Ở đây họ nói tiếng Anh theo kiểu Mã, Ấn, Trung nên lúc đầu có vẻ rất khó nghe. Họ có nhiều ngôn ngữ khác nhau, điều đó làm mình cảm thấy khó khăn khi làm việc vì không phải là người bản địa.

Có lúc họ nói tiếng Trung, có khi lại tiếng Mã, tiếng Ấn nên nhiều khi trong cuộc họp hay các buổi liên hoan ở công ty cũ mình cảm thấy như người thừa vậy” - anh Duy nói.

Nguyễn Thị Thu Hoài (24 tuổi, quê Đà Nẵng), đang là chuyên viên phân tích dữ liệu, nội dung tại thị trường Việt Nam cho dự án Google trụ sở ở Kuala Lumpur, kể trong thời gian còn là sinh viên, cô từng là phó chủ tịch của Tổ chức AIESEC tại Đà Nẵng, chịu trách nhiệm trực tiếp chương trình trao đổi sinh viên.

Hoài cho rằng có lẽ AIESEC chính là nơi truyền cho cô ngọn lửa muốn vươn ra thế giới để học hỏi và trải nghiệm.

Cô gái năng động này từng có thời gian thực tập tại một công ty Pháp ở TP.HCM, hỗ trợ phiên dịch cho tàu biển Mercy của Mỹ.

Sau đó, Hoài đứng trước hai lựa chọn: một là làm cho công ty của Đức tại Đà Nẵng với mức lương khá tốt, con đường thăng tiến sự nghiệp tốt, không cần bận tâm chuyện nhà ở, ăn uống, sống gần gia đình, hai là qua Malaysia làm việc xa nhà.

Và Hoài đã có chọn lựa thứ hai vì muốn được thử thách và phiêu lưu trong một môi trường đa văn hóa, đa quốc tịch.

Trong khi đó thì Nguyễn Viễn Quỳnh Anh (28 tuổi, quê TP.HCM), hiện làm chuyên viên phân tích chất lượng và đánh giá nội dung cho một công ty đa quốc gia với hơn 10 quốc tịch khác nhau ở Kuala Lumpur, nói trong công ty sếp đánh giá và cân nhắc dựa trên năng lực thực sự, bất kể tham gia sau hay trẻ tuổi.

“Tôi được sếp hướng dẫn rất tận tình và định hướng nghề nghiệp cụ thể. Nhìn chung, môi trường làm việc khá tốt, có cạnh tranh (công bằng), có cầu tiến, có học hỏi và cơ hội thăng tiến” - Quỳnh Anh nói.

Các bạn trẻ Việt Nam và Malaysia tại văn phòng Công ty Google ở Malaysia - Ảnh: NVCC

Sẽ trở về Việt Nam, nhưng...

Thu Hoài tâm sự dự định làm việc ở Malaysia thêm một thời gian rồi sau đó sẽ trở về Việt Nam vì “dù gì Việt Nam cũng là quê hương, là nơi mình sinh ra, cả gia đình, bạn bè của mình đều ở đó nữa. Tôi cũng thèm đồ ăn Việt một cách điên cuồng”.

Theo Hoài, nếu Việt Nam muốn phát triển mạnh hơn nữa thì phải tập trung đầu tư vào hệ thống cơ sở hạ tầng, phương tiện công cộng.

“Cứ nghĩ đến về Việt Nam, cảnh mỗi sáng đi làm phải chen chúc kẹt xe, dưới trời nắng nóng, bụi bặm rồi chưa kể những ngày mưa ngập nước lầy lội, chật vật dắt xe trong lúc bụng đói, mệt lả sau một ngày làm việc là mình ngán ngẩm chả dám về chứ không phải không muốn về” - Thu Hoài nói.

Còn Nguyễn Thị Thanh cho biết vì đã làm việc ở Malaysia được 10 năm nên cô và nhiều bạn đồng trang lứa vẫn còn lưỡng lự giữa việc đi hay về bởi vì sợ “sốc ngược văn hóa” khi đã quá quen với cách sống và làm việc ở Malaysia.

“Tôi vẫn sẽ trở về Việt Nam bởi dù sao đó cũng là quê hương. Nhưng tôi chỉ về khi tìm được một mức lương bổng phù hợp với năng lực và kinh nghiệm của mình, được làm việc cho một công ty đa quốc gia tại Việt Nam” - cô nói.

Bùi Ngọc Duy thì tâm sự vì sức ép từ phía gia đình, chuyện lấy vợ lấy chồng sẽ khiến Duy sớm muộn gì cũng phải quay trở về.

“Nhưng những ngày tháng làm việc bên này sẽ giúp bọn mình rất nhiều khi quay về Việt Nam. Với kinh nghiệm làm việc, tư tưởng và cách tư duy, cách nghĩ ở bên này, bọn mình hi vọng sẽ góp một phần nhỏ bé nào đó cho đất nước trở nên tốt đẹp hơn” - Duy nói.