Học ngoại ngữ nhưng nói không đượcSV "chạy" chứng chỉ ngoại ngữ: do ý thức học tập

Hằng năm Nhà nước và các gia đình đã bỏ ra nhiều ngoại tệ cho việc học ngoại ngữ trong và ngoài nước nhưng với thực trạng trên, con em chúng ta đã đánh mất nhiều cơ hội cạnh tranh với nước ngoài.

Sau vài chục năm nghiên cứu và thực nghiệm các phương pháp dạy tiếng Anh cho người Việt, chúng tôi cho rằng:

1. Phương pháp giảng dạy lạc hậu, chủ yếu vẫn theo trường phái ngữ pháp dịch: nặng về ngữ pháp, không tạo điều kiện rèn luyện kỹ năng nghe nói với giọng bản ngữ chuẩn. Phương pháp ngữ pháp dịch đã thống trị nền giáo dục ở nhiều nước hàng trăm năm nay và vẫn có ảnh hưởng rất mạnh ở nhiều nước lạc hậu. Học viên học theo phương pháp này có khả năng nghe, nói rất kém, đó là kết luận của các học giả thế giới.

2. Hình ảnh, âm thanh sử dụng sai: phần lớn các lớp học tiếng Anh hiện nay dùng “tiếng Anh giọng Việt”. Khi đưa vào máy phân tích âm thanh ta sẽ thấy có sự khác biệt rất lớn giữa tiếng Anh giọng Việt và tiếng Anh giọng Anh, Mỹ.

Người Anh, Mỹ nói tiếng Anh có trọng âm, nối âm, nuốt âm... với tổ hợp tần số khác với người Việt. Học sinh ít được rèn luyện nghe, nói với giọng bản ngữ chuẩn nên kỹ năng nghe, nói kém, nhiều câu rất đơn giản vẫn không nghe được.

3. Nhầm lẫn giữa cách kiểm tra tiếng Anh trắc nghiệm kiểu chọn đúng sai trong bốn khả năng A, B, C, D với cách đưa kiến thức vào não. Cách kiểm tra trắc nghiệm A, B, C, D với một khả năng đúng và ba khả năng sai để gây nhiễu với số câu hỏi khoảng 150-200 câu nhằm đánh giá trình độ tiếng Anh một cách khách quan, mang tính thống kê, ít tốn kém công sức, nhưng đó không phải là cách dạy tiếng Anh, cách đưa kiến thức vào não.

Hiện nay nhiều người đã lạm dụng cách kiểm tra này ngay cả cho các bài học đơn giản. Bài kiểm tra trắc nghiệm cho tốt nghiệp phổ thông không có phần kiểm tra nghe, nói đúng chuẩn.

4. Cách dạy nghe, nói hiện nay không tuân thủ nguyên lý phỏng sinh học (bionics) đã được toàn thế giới thừa nhận: cách học nghe, nói tốt nhất là bắt chước cách dạy nghe, nói được sử dụng hàng trăm năm nay cho mọi loại ngôn ngữ. Dù ngôn ngữ đó có khó đến đâu đi nữa, học viên chẳng cần thông minh gì, chỉ sau một năm rưỡi kể từ khi sinh ra đã có thể nghe nói được những câu cơ bản.

Thiên nhiên đã tạo ra cách học nghe nói rất dễ mà không cần tra tự điển, học ngữ pháp, làm bài tập, phiên âm quốc tế... Tiếng Việt là một trong năm thứ tiếng khó nhất trên thế giới, nhưng con em chúng ta ai cũng có thể nghe, nói được.

Trên đây là những nguyên nhân chính đưa đến tình trạng học tiếng Anh đã nêu trên. Để khắc phục nhược điểm này, chúng ta cần thay đổi mạnh cách dạy ngoại ngữ hiện nay, áp dụng những phương pháp luận sư phạm hiện đại đã được thực tế kiểm chứng kết hợp áp dụng sự tiến bộ của công nghệ thông tin, nhất là các phần mềm tổng hợp âm thanh tự nhiên hiện đại gần đây. Bằng cách đó chúng ta có thể rèn luyện kỹ năng nghe, nói cho cả học sinh vùng sâu vùng xa.