Phóng to

Rào đường làm cống thoát nước gây ùn tắc giao thông liên tục trên đường Pasteur, Q.3, TP.HCM (ảnh chụp sáng 18-10) - Ảnh: N.C.T

TT - Có nhiều ý kiến phát biểu như vậy tại hội nghị góp ý các giải pháp cấp bách nhằm giảm ùn tắc giao thông và tai nạn giao thông trên địa bàn TP.HCM, do Ủy ban Mặt trận Tổ quốc TP.HCM tổ chức sáng 18-10.

Nghe đọc nội dung toàn bài:

Từ chuyện cao ốc Pacific đi sâu vào lòng đất

Theo các đại biểu, những lời cảnh báo về một vấn nạn kẹt xe đã được nói nhiều từ cách đây hơn mười năm. Nhưng không thấy lãnh đạo TP qua các nhiệm kỳ có các giải pháp nào khả thi, nếu chưa muốn nói là thực hiện nhiều chủ trương ngược lại, góp phần gây tắc đường, kẹt xe.

Kỹ sư Trần Thiện Tứ nói rằng tất cả những gì mà TP cho là nguyên nhân gây kẹt xe như dân càng ngày càng đông, xe máy ngày càng nhiều, đăng ký xe dễ, đăng ký hộ khẩu thông thoáng... đều thiếu thuyết phục. "Nguyên nhân chính, cốt lõi nhất mà TP không nhắc tới, đó là giao thông không chịu đi trước một bước".

Phóng to
Vấn đề kẹt xe hiện nay là do tầm nhìn còn kém, quản lý giao thông đô thị yếu... bởi vấn đề này đã được dự báo cách nay mười năm rồi. (Nhà báo Đinh Phong)	Quan điểm cho rằng xe gắn máy làm ùn tắc giao thông là đổ tội cho người dân. Nếu chỉ cấm xe gắn máy, hạn chế xe gắn máy thì ai làm cũng được... (Kỹ sư Trần Thiện Tứ)

Không dám nhìn thẳng vào nguyên nhân

Nhà báo Đinh Phong bức xúc: "TP không dám nhìn thẳng nguyên nhân. Phải nói thẳng với nhau rằng tầm nhìn của chúng ta kém, quản lý đô thị, quản lý giao thông kém". Ông Đinh Phong dẫn chứng: "Cách đây hơn mười năm, rất nhiều lời cảnh báo rằng nếu không qui hoạch, không tính toán thì mười năm sau sẽ kẹt đường, ngập nước. Đến bây giờ nhìn lại, thấy rằng mười năm qua có quá ít những biện pháp, giải pháp hữu hiệu. Nên bây giờ nước đến chân... không nhảy nổi". Theo ông Đinh Phong, lãnh đạo TP phải chịu trách nhiệm trước nhân dân trong chuyện này.

Ông Đinh Phong đặt câu hỏi: "Tại sao biết sẽ tắc đường, kẹt xe mà lãnh đạo TP cứ cho xây chung cư cao tầng, xây cao ốc vào giữa trung tâm TP? Chưa kể những người sẽ vào ở làm việc, mỗi một công trình đang xây dựng có vài trăm công nhân và hàng trăm lượt xe vận tải phục vụ công trình mỗi ngày. Tại sao TP không đưa những công trình như vậy ra các TP vệ tinh. Rồi bến xe, nhà ga sao cứ bố trí trong nội thành...?".

Ông Lê Hiếu Đằng - phó chủ tịch Ủy ban MTTQ TP - cũng xác định nguyên nhân chính là do thiếu tầm nhìn và trình độ quản lý đô thị kém. "Chúng ta là người ngoài ngành nhưng vẫn nhìn thấy những điều bất hợp lý, tại sao những người có trách nhiệm lại không thấy?".

Theo ông Đằng, có thời gian TP xác định dân cư trong nội thành chỉ có ba triệu người, nhưng sau đó cứ cho xây dựng nhà cửa, công trình tràn lan khiến người dân hội tụ về, trong khi đó đường sá thì không tăng. "Để hậu quả hôm nay, UBND TP phải chịu trách nhiệm, tất nhiên không chỉ nhiệm kỳ hiện tại mà cả các nhiệm kỳ lãnh đạo đã qua. Đồng thời, Thành ủy cũng liên đới trách nhiệm trong việc này" - ông Đằng nói.

Còn phải sống chung với... kẹt xe

Trước hậu quả "của một quá trình" như vậy và đứng trước tình trạng bế tắc như hiện nay, ông Nguyễn Văn Thái - trưởng ban tuyên huấn Ủy ban MTTQ TP - đề nghị: "Chúng ta phải tập sống chung với ùn tắc trong 1-2 năm. Phải chấp nhận vấn nạn này để không có vấn nạn khác là kẹt xe nghiêm trọng xảy ra trong tương lai". Trong hai năm đó, theo ông Thái, TP phải tập trung những giải pháp căn cơ như xây hầm chui, cầu vượt... Nếu được, ông Thái đề nghị tại các cửa ngõ TP phải tổ chức các bãi giữ xe miễn phí, nếu được nữa thì tổ chức xe buýt miễn phí cho người dân vào nội thành.

Ông Đặng Văn Khoa, đại biểu HĐND TP, cho rằng "đã quá mệt mỏi và căng thẳng". Và nếu vẫn lối suy nghĩ và chủ trương như vừa qua (phát triển mạnh nội thành) thì sẽ là "bi kịch và thảm họa" về giao thông. Trong điều kiện hiện nay, trong lúc đang chờ đợi những giải pháp căn cơ, hữu hiệu, ông Khoa kêu gọi mỗi người dân TP phải chia sẻ một chút trách nhiệm, chấp nhận lâu hơn một chút, đi xa hơn một chút.

Giải pháp nào cấp bách nhất? Nhiều đại biểu cho rằng phải tăng cường cảnh sát giao thông, đảm bảo có mặt tại hầu hết các giao lộ, nhất là những nơi thường xảy ra kẹt xe. "Nhưng phải chủ động có mặt trước để điều hòa giao thông chứ đừng đợi kẹt xe rồi mới ra" - một cán bộ Ủy ban MTTQ quận Bình Thạnh nói.

Nhiều ý kiến đề nghị cảnh sát giao thông phải xử lý nghiêm những người vi phạm, phạt nặng (tất nhiên là không nên áp dụng biện pháp giam xe). Ông Đặng Văn Khoa đề nghị mau chóng đưa bến xe, ga xe lửa ra ngoại thành. Chuyển các hoạt động công ích như thu gom rác, xe tưới cây... vào ban đêm. Còn theo nhà báo Đinh Phong, cần chuyển nhanh các trường đại học, cao đẳng và trung cấp ra ngoại thành. Riêng luật sư Nguyễn Văn Hậu kiến nghị sắp xếp lại hệ thống cơ quan nhà nước, giảm cự ly di chuyển cho người dân.

Đừng thấy quản lý không được thì cấm

"Người dân khi nghèo thì đi xe đạp, khá lên một chút thì đi xe máy. Đó là phương tiện di chuyển hiệu quả nhất lâu nay. Nếu hạn chế xe máy, dân đi bằng gì? Xe buýt hiện nay đáp ứng được bao nhiêu?". Kỹ sư Trần Thiện Tứ phản ứng về chủ trương thu thuế để hạn chế xe cá nhân mà TP.HCM đề xuất và Ủy ban Quốc phòng an ninh Quốc hội ủng hộ.

Ông Tứ dẫn chứng mỗi ngày người dân phải đưa con đi học, rồi đi làm, rước con về, đi chợ... liệu xe buýt có phục vụ hết? "Nếu quản lý thấy khó quá mà cấm thì ai làm quản lý cũng được, không cần phải học trường lớp nào" - ông Tứ nói. Nhà báo Đinh Phong chứng minh: "Thực tế đã tăng cường xe buýt nhưng có giảm được kẹt xe đâu nếu không nói xe buýt là nguyên nhân làm gia tăng ùn tắc".

Theo ông Đinh Phong, đừng đẩy cái khó về người dân nghèo, bởi họ đã phải đóng nhiều khoản thu lắm rồi. Còn tiền phí cầu đường, phí môi trường, lâu nay người dân đã đóng theo xăng. Ông Phong đề nghị những vấn đề liên quan đến dân phải đưa ra hỏi ý dân, cho MTTQ phản biện và phải đưa sang HĐND quyết "chứ kiểu làm như hiện nay là đi ngược qui trình".

"Không biết ai đó ngồi ở đâu mà dự thảo văn bản đề nghị thu phí, thu thuế xe gắn máy đi quá ngược lợi ích của người dân" - ông Đặng Văn Khoa khẳng định, đồng thời chính thức phản đối chủ trương này. Ông Lê Hiếu Đằng đồng tình: "Đừng vì bất lực rồi đẩy cái khó cho dân, hãy thấu hiểu cuộc sống người dân trước khi ra chính sách".

Học lệch giờ, làm lệch ca: phải nghiên cứu kỹ Riêng giải pháp đi học, đi làm lệch giờ, lệch ca, hầu hết đại biểu đề nghị phải nghiên cứu thật kỹ. "Năm 2001, TP chi một khoản tiền khá lớn đề nghiên cứu mô hình này. Năm 2003, kế hoạch lệch ca được đưa ra HĐND nhưng không được thông qua mà chỉ cho làm thí điểm một phần nhỏ, vì nếu làm toàn diện sẽ xáo trộn cuộc sống người dân" - ông Đặng Văn Khoa cho biết. Ông Đinh Phong cũng nhìn nhận lệch giờ kiểu nào cũng đảo lộn cuộc sống người dân: "Xưa tôi đưa con đi học rồi mới đi làm. Nay lệch giờ tôi phải đi làm rồi mới đưa con đi học?". Ông Lê Hiếu Đằng gợi ý nên chăng tổ chức làm thông tầm ở bộ phận giải quyết việc dân. Chẳng hạn ngày làm việc bắt đầu từ 9g cho đến chiều, "chứ chỉ lệch nhau 30 phút - 1 giờ thì không giải quyết được gì”. Lực lượng Thanh niên xung phong TP cũng đề nghị phải khảo sát, nghiên cứu thật kỹ giải pháp này trước khi đưa ra quyết định. Riêng chủ trương chạy xe theo ngày chẵn, ngày lẻ, nhà báo Đinh Phong phản ứng mạnh: "Xe tôi được chạy vào ngày chẵn, vợ tôi đẻ ngày lẻ thì làm sao? Hoặc đưa con đi học phải lựa ngày xe bố nó được lưu thông, còn lại phải ở nhà?". Nhiều đại biểu khác cho rằng giải pháp này không khả thi vì có nơi đã làm nhưng thất bại.