Phóng to

Bị cáo trẻ em (bìa phải) tay bị còng trong quá trình thẩm vấn - Ảnh: V.H.Q

Một phiên tòa 4 vụ án

Thẩm phán Robin S. Nash thuộc Tòa thiếu niên phạm pháp quận DeKalb (tiểu bang Georgia) dẫn chúng tôi vào tham dự một phiên tòa do chính ông làm chủ tọa.

Bên hành lang vào phòng xử có khoảng 50 người ngồi chen chúc do khuôn viên khá hẹp. Thẩm phán Robin S. Nash bảo: “Họ là cha mẹ hoặc người được ủy quyền ra tòa của các bị cáo trẻ em đấy”.

Ông nói thêm: “Trẻ em phạm pháp ở nước Mỹ đang có xu hướng gia tăng, trung bình hằng năm tòa thụ lý hơn 7.000 hồ sơ trẻ em phạm pháp với đủ loại tội: giết người, ăn trộm, sử dụng ma túy, đánh thầy giáo, cha mẹ".

Bước vào phòng xử, chúng tôi hơi ngạc nhiên về cách bài trí gian phòng trông giống như một nơi làm việc của ông thẩm phán hơn là phòng xử án.

Trước khi phiên tòa bắt đầu xét xử vụ án thứ nhất và dẫn giải bị cáo ra tòa, nhân viên quản chế cho chủ tọa biết bị cáo là một đứa trẻ mới 11 tuổi nhưng đã phạm tội xâm phạm tiết hạnh một bé gái mới 5 tuổi, tuy nhiên do cha mẹ của bị cáo không có mặt nên đề nghị tòa hoãn lại.

Vụ thứ hai, bị cáo là một đứa trẻ 16 tuổi, tên Javier Jones, phạm tội đồng phạm ăn trộm đã được thẩm vấn trong phiên tòa trước, hôm nay tuyên án. Bà nội của Jones được gia đình ủy quyền tới dự tòa.

Chủ tọa hỏi bà nội bị cáo: “Bố mẹ của em đâu?”. Người đàn bà vội đứng lên cho biết trước đây Javier Jones từng bị bắt, nhưng khi ra tù Jones vẫn chứng nào tật nấy, nhà tù không cải tạo gì được cả. Cha và mẹ Jones đều nghiện ma túy, hiện đã bỏ đi đâu không biết. “Nếu tiếp tục giam giữ thì xin giúp đỡ Jones...”, bà nói.

Công tố viên cho biết đây là lần thứ ba Jones phạm tội ăn trộm. Chủ tọa kết luận bị cáo đồng phạm với người ăn trộm xe và tuyên phạt 24 tháng tù giam. “Chúc may mắn” - chủ tọa nói với bị cáo, rồi lệnh cho cảnh sát áp giải Jones về trại giam.

Vụ thứ ba, nhân viên quản chế báo cáo với chủ tọa: “Bị cáo đang tại ngoại nhưng không ra tòa, còn gia đình bị cáo nói “không có thì giờ ra tòa”. Ông Robin S. Nash nói: “Tôi nghĩ rằng nhân viên cải huấn phải nhúng tay vào, đi điều tra ngay xem bị cáo đang ở đâu, làm gì?”.

Vụ thứ tư, bị cáo là một đứa trẻ 14 tuổi có khuôn mặt hơi dị dạng, phạm tội tấn công chính mẹ mình. Vừa được cảnh sát dẫn giải ra tòa, bị cáo đã làm chúng tôi không khỏi bật cười: cậu ta hướng về phía chủ tọa nói: “Sao ông già quá vậy?”.

Viên công tố cho biết bị cáo đã phạm tội ba lần, cần phải có mức hình phạt nghiêm khắc hơn. Chủ tọa hỏi người mẹ nghĩ thế nào? “Nó không nghe lời tôi, dùng ma túy, chơi bài, ăn trộm khiến lúc nào tôi cũng lo; nó còn đòi giết tôi nữa” - bà mẹ nói. Chủ tọa tuyên bố hai tuần sau sẽ tuyên án.

Khoảng 11 giờ, cả bốn vụ án đưa ra xét xử kết thúc.

Phóng to

Thẩm phán Robin S.Nash: "Trẻ em phạm pháp chính là nỗi lo của nước Mỹ hiện nay"

Ngày 12-3, chúng tôi được đến thăm một nhà tù dành cho trẻ em phạm pháp tại thành phố San Diego (tiểu bang California). Nhà tù này được thành lập cách đây hơn 50 năm, hiện giam giữ 460 phạm nhân trong độ tuổi 9 - 18, trong đó có 80 trẻ em nữ, với một đội ngũ giám thị và quản chế khoảng 400 người.

Các phòng nhốt phạm nhân được chia làm nhiều cấp độ: phòng cho phạm nhân khi mới vào tù, phòng biệt giam phạm nhân vô kỷ luật trong quá trình cải tạo, phòng cho phạm nhân mang tội nặng như giết người, bắt cóc, bạo động, ma túy...

Mỗi phòng diện tích 2,5m2, gồm một giường sắt (hoặc xây bằng ximăng đối với phòng cho phạm nhân mới bị bắt vào), một kệ nhỏ cho phạm nhân để bàn chải, kem đánh răng và bàn cầu được thiết kế luôn trong phòng.

Ông Fernando G. Uribe - giám thị nhà tù - đưa chúng tôi đi xem cho biết mỗi ngày phạm nhân được chơi thể thao một tiếng đồng hồ, sau đó học chương trình phổ thông (có cấp bằng tốt nghiệp) dưới sự giảng dạy của giáo viên các trường học trong tiểu bang. Phạm nhân được tắm mỗi ngày trong vòng ba phút, quần áo tù do các nhân viên quản chế giặt bằng máy giặt.

Phạm nhân thuộc một số nước châu Á không biết tiếng Anh, trại tù hợp đồng với thông dịch viên vào hướng dẫn họ. Thân nhân phạm nhân mỗi ngày được vào thăm một tiếng đồng hồ. Họ chỉ có thể nói chuyện với nhau bằng micro qua một lớp cửa kính.

Đứng gần sân chơi thể thao của nhà tù, chúng tôi mới thấy hết được sự bảo vệ nghiêm ngặt của nhà tù này. Hai lớp dây kẽm gai cao trên 10m, đầu nhọn như mũi kim và “bén như dao cạo râu” bao bọc xung quanh các dãy phòng. Hệ thống điện tử có mắt thần theo dõi, báo động khi có người đụng vào hàng rào dây kẽm gai.

“Mới đây, có một phạm nhân bỏ trốn khi leo lên mái nhà đã bị kẹt vào hàng rào dây kẽm gai, thương tích đầy mình. Chưa có trường hợp nào trốn thoát được kể từ khi có nhà tù này”, Uribe kể.

Ở sân chơi thể thao có trang bị cả khói ớt cay, dây xích, còng số tám và có ba nhân viên cảnh sát túc trực đề phòng phạm nhân biểu tình hoặc bỏ trốn. Ông Uribe cho biết do số trẻ phạm tội ngày càng gia tăng nên đang xây dựng thêm một nhà tù mới có qui mô lớn hơn.

Chánh án Tòa án San Diego - thẩm phán John S. Einhorn - cho biết trong khoảng 10.000 vụ án tòa thụ lý hằng năm, số vụ do trẻ em gây ra chiếm một tỉ lệ khá cao, và “đó là vấn đề thời sự mà nước Mỹ cần nhìn nhận, hơn là chỉ chăm bẳm vào việc phát triển kinh tế”, ông nói.

Chúng tôi hỏi: “Trẻ em phạm pháp khi ra tù có dễ dàng hòa nhập cộng đồng ?”. Ông chánh án cho biết khi một đứa trẻ mãn hạn tù thì nó có thể bắt đầu lại cuộc sống từ đầu, vì trong lý lịch của nó hoàn toàn trong sạch, không qui định việc ghi lại quá khứ của một đứa trẻ phạm tội trong lý lịch. Tỉ lệ tái phạm chỉ 8-10% số trẻ em ra tù.