Phát biểu tại kỳ họp lần thứ 15 (kỳ họp chuyên đề) của HĐND TP.HCM khóa X diễn ra sáng 19-5, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi thông tin đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060, dự kiến được phê duyệt chậm nhất vào cuối tháng 9-2024.

Dịp này ông Mãi cũng phản hồi ý kiến của các đại biểu về sự phù hợp trong cách tính toán dân số giữa quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 và quy hoạch TP.HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và đưa ra những lý giải cụ thể.

Tránh đầu tư hạ tầng lớn nhưng hiệu quả phục vụ không cao

Ông Mãi phân tích dân số TP đang là 12-13 triệu người, nhưng số liệu chính thức chỉ gần 10 triệu người do có sự chênh lệch là số dân vãng lai. Trong 10 năm qua, ti lệ chênh lệch dân số vãng lai khoảng 25-30%.

Theo dự báo, quy mô dân số toàn TP đến năm 2030 là 11 triệu người, đến năm 2040 là 13 triệu người, đến năm 2050 là 14,5 triệu người và đến năm 2060 là 16 triệu người. Ông Mãi cho biết các số liệu này phải cộng thêm 25-30% dân số vãng lai đã nêu.

Mặt khác, việc tính toán vấn đề tăng dân số phải được đặt trong tương quan phát triển TP. Ông Mãi cho rằng tỉ lệ 25-30% dân vãng lai sắp tới sẽ có sự thay đổi khi các địa phương trong vùng, đặc biệt là Đồng bằng sông Cửu Long kết nối với TP tốt hơn.

Do đó cần tính toán có chừng mực để tránh đầu tư hạ tầng lớn nhưng hiệu quả phục vụ không cao, trong bối cảnh TP sẽ không tiếp tục phát triển các ngành công nghiệp thâm dụng lao động, đất đai mà tập trung phát triển công nghiệp công nghệ cao.

Quy hoạch mới hạn chế phát triển mới trung tâm hiện hữu

Ông Mãi cho rằng 5 phân vùng đô thị trong đồ án điều chỉnh (trung tâm, phía Đông, phía Bắc - Tây Bắc, phía Tây, phía Nam) đều phải hình thành khu đô thị gần như hoàn chỉnh, đặt mục tiêu 60% chức năng đô thị phải được thực hiện tại chỗ.

"Đây là điểm mới đòi hỏi chúng ta phải kiên trì, dành nguồn lực để phát triển các vùng đô thị này song song với việc kết nối giữa 5 phân vùng đô thị", ông Mãi nói và nhấn mạnh cần lưu ý giải quyết cả các điểm nghẽn thời gian qua, chủ yếu là về giao thông.

Trong quy hoạch lần này, TP cũng tính toán khu trung tâm hiện hữu thì hạn chế tối đa việc phát triển mới. Còn không gian dọc sông Sài Gòn là động lực mới, điểm nhấn cho quy hoạch lần này, không đặt nặng hoạt động kinh tế mà tạo thêm một không gian phát triển.

Ngoài ra các quận, huyện phải lưu ý vùng nào không ưu tiên phát triển dân cư thì kiên quyết không đầu tư hạ tầng. 

Theo ông Mãi, nếu cứ dễ dãi cho phát triển dân cư rồi sau đó đầu tư đường, điện, nước… thì rất khó. Nơi nào là đô thị thì tập trung làm hạ tầng cho tốt, phần còn lại là không gian dành cho nông nghiệp, sinh thái, tự nhiên để dự trữ cho tương lai.

TP.HCM định hướng phát triển thành phố đa trung tâm

Tại kỳ họp thứ 15, HĐND TP.HCM đã nghe UBND TP.HCM báo cáo một số định hướng điều chỉnh quy hoạch chung đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060.