Bản nhạc "Con đường xưa em đi", một trong năm ca khúc bị Cục Nghệ thuật biểu diễn thu hồi - Ảnh: V.V.TUÂN

Đã quá nhiều ý kiến về việc cấm và không cấm một số bài hát sáng tác trước 1975. Cũng đã quá lâu (42 năm) cho việc đưa ra giải pháp khả dĩ để khái niệm “ca khúc trước 1975” không còn tồn tại trong đời sống.

Khó, nhưng đâu phải là không thể làm. Nhất là khi động lực làm việc này nhằm góp phần tiếp tục xóa đi những vấn đề làm lòng người cách chia, những vấn đề của chiến tranh - một giai đoạn khó khăn của đời sống.

Vì lẽ đó, xin mạo muội đưa ra vài ý kiến mang tính góp ý cho vấn đề bài hát nào trước 1975 được phép và không được phép hát.

Ca khúc Nối vòng tay lớn của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn cũng chỉ 'vừa được cấp phép': 

Thứ nhất, vẫn có thể đưa ra danh sách (làm thành nhiều đợt) những bài hát không được phép lưu hành. Khái niệm về những bài hát “không được phép lưu hành” cần được trao đổi, làm rõ bởi một tổ chức nào đó có chức trách hiện hành về lý luận - tư tưởng - văn hóa nghệ thuật.

Đơn cử như bổ sung thành phần của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch và một số nhạc sĩ, nhà nghiên cứu thực sự am hiểu lịch sử âm nhạc ở miền Nam trước năm 1975. Cần thì mời cả các nhà hoạt động âm nhạc là người Việt Nam sống ở miền Nam trước 1975 hiện đang định cư ở nước ngoài.

Sau khi đã có các cuộc trao đổi trên nguyên tắc “khoa học - khách quan”, định rõ được khái niệm trên, có thể công bố danh sách “những bài hát không được phép lưu hành” thành một số đợt, tốt nhất là kết thúc tất cả trong một năm kể từ khi bắt đầu công bố đợt thứ nhất.

Thứ hai, để có thể làm được các danh sách trên đây, theo tôi, cần tiến hành các việc sau: thống kê và công bố tất cả những bài hát sáng tác ở miền Nam trước năm 1975 đã được cơ quan quản lý nhà nước cấp phép phổ biến, lưu hành từ sau năm 1975 tới nay...

Hoặc các ca khúc đã được các cơ quan truyền thông (báo chí, phát thanh, truyền hình, nhà xuất bản) in ấn, phát hành trong thời gian nói trên, xem đó là những bài đương nhiên không nằm trong diện xem xét từ nay trở đi.Làm

Bộ phận chuyên trách của việc thẩm định các ca khúc sáng tác trước năm 1975 chưa được phép phổ biến, lưu hành từ sau 1975 cần làm việc liên tục để sưu tầm, tra cứu, đối chiếu, thẩm định các ca khúc thuộc diện trên; nhanh chóng và thận trọng đưa ra được danh sách những đợt đầu tiên có sức thuyết phục cao đối với cộng đồng.

Theo tôi, cũng cần vận động những tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước tham gia công việc này bằng cách phát hiện hoặc trực tiếp gửi tới địa chỉ của bộ phận chuyên trách những tài liệu liên quan đến tính xác thực của các ca khúc sáng tác trước năm 1975.

Mất công một chút nhưng cần thiết phải làm, quyết liệt làm một lần cho xong để không còn lấn cấn với khái niệm “ca khúc trước 1975”.