Nguyên tổng giám đốc VN Pharma Nguyễn Minh Hùng - Ảnh: HỮU KHOA

Sau 5 ngày xét xử và nghị án, sáng 25-8, TAND TP.HCM đã tuyên bản án đối với các bị cáo trong vụ án buôn lậu, làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức xảy ra tại Công ty Cổ phần VN Pharma.

Theo hội đồng xét xử, qua diễn biến phiên tòa và hồ sơ vụ án, có đủ căn cứ tuyên bố các bị cáo trong vụ án đã phạm tội buôn lậu và làm giả con dấu tài liệu của cơ quan tổ chức.

Mức án cụ thể đối với các bị cáo như sau:

Nhóm tội buôn lậu:

- Nguyễn Minh Hùng - nguyên chủ tịch HĐQT kiêm tổng giám đốc công ty CP VN Pharma: 12 năm tù (đây là mức án thấp nhất của khung hình phạt mà Hùng bị xét xử)

- Võ Mạnh Cường - giám đốc công ty TNHH Thương mại hàng hải quốc tế H&C: 12 năm tù

- Nguyễn Trí Nhật - nguyên phó tổng giám đốc VN Pharma: 5 năm tù

- Ngô Anh Quốc - nguyên phó tổng giám đốc VN Pharma: 4 năm tù

- Phan Cẩm Loan - nguyên phó trưởng phòng xuất nhập khẩu VN Pharma: 3 năm 6 tháng tù

- Lê Thị Vũ Phương - nguyên kế toán trưởng VN Pharma: 3 năm tù

Nhóm tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức:

- Phạm Anh Kiệt - Tổng giám đốc công ty Dược Sapharco: 2 năm tù (án treo)

- Bùi Ngọc Duy - nguyên trưởng phòng nghiên cứu phát triển VN Pharma: 1 năm 6 tháng tù

- Hoàng Văn Thông - dược sĩ: 2 năm tù (án treo)

Hội đồng xét xử kiến nghị Bộ Công an, Viện KSND tối cao xem xét hành vi của Phan Xuân Thiện và và Hoàng Trúc Vi có dấu hiệu sai phạm. Kiến nghị làm rõ hành vi chi “hoa hồng” và các cán bộ Cục quản lý dược Bộ y tế nếu có hành vi sai phạm thì xử lý theo quy định.

Nhiều giấy tờ được làm giả để nhập khẩu thuốc H-Capita

Theo hội đồng xét xử (HĐXX), căn cứ chứng cứ tài liệu có trong hồ sơ vụ án và quá trình xét hỏi tại tòa, hội đồng xét xử xét thấy Nguyễn Minh Hùng - nguyên tổng giám đốc VN Pharma đã bàn bạc với Võ Mạnh Cường nhập thuốc H-Capita về VN. Giá thuốc là 27 USD một hộp.

Do thiếu một số giấy tờ về tiêu chuẩn thuốc mà phía công ty ở Canada không cung cấp được nên Hùng đã chỉ đạo nhân viên làm giả các giấy tờ nêu trên. Bị cáo cũng chỉ đạo nâng giá thuốc trên thực tế 27USD một hộp lên 75 USD một hộp (trên hợp đồng).

Về ý kiến luật sư cho rằng bị cáo không phạm tội buôn lậu vì khi nhập khẩu thuốc bị cáo khai báo đầy đủ, HĐXX cho rằng việc xem xét hành vi các bị cáo là xem xét một chuỗi chứ không xem xét hành vi cụ thể.

Bị cáo Hùng có rất nhiều hành vi sai phạm, làm giả giấy tờ, nâng khống giá, chuyển tiền trá hình… HĐXX cho rằng trong vụ án này Hùng bàn bạc với Cường về việc nhập thuốc, nâng giá thuốc. Ngay từ đầu, bị cáo đã bàn bạc, thỏa thuận với Hùng việc buôn lậu.

Hành vi của Hùng là rất nguy hiểm cho xã hội, bị cáo có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực nhập khẩu thuốc nhưng lại chỉ đạo nhân viên làm giả hồ sơ. Vì vậy việc xử bị cáo mức án tù là cần thiết. 

HĐXX nhận định trong vụ án này, cáo bị cáo nguyên là lãnh đạo, cán bộ VN Pharma gồm Nguyễn Trí Nhật, Ngô Anh Quốc (đều nguyên là các phó tổng giám đốc VN Pharma), Phan Cẩm Loan (nguyên phó trưởng phòng xuất nhập khẩu VN Pharma), Lê Thị Vũ Phương (nguyên kế toán trưởng VN Pharma) là đồng phạm với Hùng và Cường trong việc nhập khẩu lô thuốc H-Capita về Việt Nam.

Bị cáo Phạm Văn Thông là dược sĩ nhưng đã dựa vào các tài liệu do VN Pharma cung cấp, dựa vào dược điển của Mỹ để viết tài liệu thuốc H-Capita. Bị cáo không phải là nhân viên của VN Pharma nhưng viết các giấy tờ, tài liệu thuốc cho VN Pharma.

Hành vi của bị cáo đã phạm vào tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức. 

Đối với bị cáo Phạm Anh Kiệt (Tổng giám đốc công ty Dược Sapharco) tuy không phải đại diện của công ty ở nước ngoài nhưng lại có con dấu của công ty này. Bị cáo cho Hùng mượn để đóng vào các tài liệu xin nhập khẩu thuốc về VN.

HĐXX cho rằng quá trình điều tra, Kiệt khai đã đóng dấu lên các tài liệu và cho Hùng mượn con dấu này. Bị cáo biết rõ Hùng và công ty bán thuốc ở nước ngoài không có mối quan hệ làm ăn nhưng vẫn cho Hùng mượn con dấu. Hành vi của bị cáo đã phạm vào tội làm giả con dấu, tài liệu.

Kiến nghị làm rõ trách nhiệm cán bộ Cục Quản lý dược

HĐXX cho biết tòa sẽ tiếp tục kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền làm rõ hành vi của một số cá nhân có liên quan trong vụ án này đã có vai trò giúp sức các bị cáo buôn lậu.

HĐXX xét xử cho biết đối với ông Nguyễn Tất Đạt - phó cục trưởng Cục quản lý dược Bộ Y tế, ông Phan Công Chiến - Trưởng phòng quản lý kinh doanh dược, bà Lê Thúy Hương - chuyên viên Phòng Quản lý kinh doanh dược là thành viên tổ thẩm định đã có vai trò thẩm định lô thuốc H-Capita nhưng không phát hiện sai phạm trong hồ sơ, đã đề xuất cho cấp phép các đơn hàng là chưa làm hết trách nhiệm.

Tuy nhiên sau khi cấp phép, Cục quản lý dược đã kịp thời kiểm tra và niêm phong lô thuốc, không cho bán ra thị trường. Xét thấy không cần thiết xử lý hình sự các cá nhân nêu trên mà cơ quan điều tra đã kiến nghị Bộ Y tế xử lý.

HĐXX xét thấy cần thiết tiếp tục kiến nghị cơ quan điều tra làm rõ hành vi của các đối tượng nêu trên.

Các bị cáo tại phiên tòa - Ảnh: HỮU KHOA

Tranh cãi thuốc ung thư H-Capita thật hay giả

Trong những ngày xét xử vừa qua, các bị cáo nguyên là cán bộ, lãnh đạo VN Pharma cho rằng mình chỉ có sai sót chứ không có ý thức nhậu lậu lô thuốc H-Capita chữa ung thư kém chất lượng, không rõ nguồn gốc.

Bị cáo Nguyễn Minh Hùng - nguyên tổng giám đốc VN Pharma khẳng định: “Đó không phải là thuốc giả mà chỉ mua trúng lô hàng không đúng nguồn gốc”.

Điểm tranh cãi lớn nhất trong vụ án là lô thuốc 9.300 hộp H-Capita có phải thuốc giả hay không?

Kết luận của Hội đồng giám định thể hiện: giám định của Bộ Y tế về lô thuốc H-Capita chứa 97% hoạt chất capecitabine- là thuốc không rõ nguồn gốc, kém chất lượng, không được sử dụng làm thuốc chữa bệnh cho người.

Tại tòa, luật sư Phan Trung Hoài cho rằng kết luận giám định cũng thể hiện căn cứ vào các tài liệu chuyên môn được thế giới đang áp dụng thì hoạt chất Capecitabine có tác dụng làm chậm hoặc ngừng sự tăng trưởng tế bào ung thư và làm giảm kích thước khối u, được dùng để điều trị một số loại bệnh ung thư như ung thư đại tràng, ung thư trực tràng, ung thư vú.

Từ đó, luật sư Hoài cho rằng Hội đồng giám định kết luận thuốc H-Capita là “thuốc kém chất lượng, không được sử dụng làm thuốc chữa bệnh cho người” là không có căn cứ.

Trong phần tranh luận, luật sư Hoài đã đề  nghị đại diện viện kiểm sát giữ quyền công tố đối đáp lại vấn đề này nhưng VKS không đối đáp. Luật sư Hoài đã đề nghị thư ký tòa ghi ý kiến của ông vào biên bản.

Bị cáo Nguyễn Minh Hùng và các đồng phạm nghe tuyên án sáng 25-8 - Ảnh: HỮU KHOA

Như Tuổi Trẻ đã thông tin, từ năm 2012, Nguyễn Minh Hùng nhận thấy thị trường có nhu cầu về thuốc chữa trị ung thư nên bị cáo đã bàn với Võ Mạnh Cường (giám đốc Công ty TNHH Thương mại Hàng hải quốc tế H&C) nhập khẩu loại thuốc thuốc chữa ung thư là H-Capita 500mg về VN.

Lúc này, Cường đang là nhà phân phối thuốc tại Việt Nam của ông Raymundo (giám đốc công ty Helix Canada- đến nay chưa rõ lai lịch).

Trên cơ sở đó, Cường đã giới thiệu ông Raymundo gặp gỡ Nguyễn Minh Hùng. Khi đồng ý mua thuốc trị ung thư của công ty Helix Canada, Nguyễn Minh Hùng đề nghị phía bán thuốc cung cấp văn bản thủ tục pháp lý của đơn vị sản xuất thuốc.

Ông Raymundo đã gửi về hai loại giấy tờ gồm Giấy chứng nhận bán hàng (FSC) của thuốc H-Capita và Giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc (GMC) do Bộ y tế Canada cung cấp. Các  giấy tờ này đều được hợp pháp hóa lãnh sự của Đại sứ quán Việt Nam tại Canada.

Do thiếu  “Tiêu chuẩn và phương pháp kiểm nghiệm thuốc” để trình cho Cục quản lý dược, Bộ Y tế nên Nguyễn Minh Hùng đã chỉ đạo nhân viên thuê Phạm Văn Thông (dược sỹ) viết tiêu chuẩn thuốc, tờ hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt để trình cho Cục quản lý dược Bộ Y tế cấp phép nhập khẩu.

Trên cơ sở đó, Cục quản lý dược đã thành lập tổ thẩm định gồm các chuyên gia ở Viện kiểm nghiệm thuốc Trung ương để thẩm định hồ sơ.

Mặc dù hồ sơ có một số nội dung không thống nhất nhưng Tổ thẩm định không phát hiện được mà đề nghị duyệt nhập đơn hàng. Sau khi được Cục trưởng Cục quản lý dược Bộ Y tế cấp phép, VN Pharma đã cho nhập khẩu 9300 hộp thuốc H-Capita về Việt Nam.

Sau khi cấp phép, do nghi ngờ về nguồn gốc nên Cục quản lý dược đã yêu cầu Nguyễn Minh Hùng giải trình, đồng thời tiến hành thanh kiểm tra đột xuất.

Kết quả kiểm nghiệm cho thấy hơn 9.000 hộp thuốc H-Capita 500 mg đều không rõ nguồn gốc, mã vạch trên bao bì không thể hiện được thuốc sản xuất ở đâu, thuốc không được dùng để chữa bệnh cho người…

Các bị cáo trong vụ án bị truy tố về tội buôn lậu và làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức.