Người trẻ thích mua hàng trên mạng hơn là đến các cửa hàng truyền thống - Ảnh: Quang Định

Thị trường bán lẻ truyền thống còn gặp thách thức khi giá cho thuê đã giảm trung bình 1% mỗi quý. Công nghệ đang làm thay đổi ở nhiều lĩnh vực, trong đó thương mại điện tử đang thay đổi hành vi và thói quen của người.

Ông Liêu Hưng Tiến, giám đốc kinh doanh Công ty Haravan, đối tác phát triển công nghệ của Facebook ở Việt Nam, cho biết cách đây khoảng 10 năm sẽ khó hình dung người tiêu dùng có thể đặt hàng từ nước ngoài về VN nhưng bây giờ hàng từ nước ngoài về dễ dàng thông qua các trang bán hàng không biên giới, đó là thách thức của các doanh nghiệp sản xuất VN lẫn nhà bán lẻ đang hiện diện.

"Người mua hàng hiện rất dễ dàng tìm kiếm được thông tin người bán hoặc nhà cung cấp trên mạng, với mô tả sản phẩm, nguồn góc và giá cả rõ ràng, cộng với việc người mua có thể đặt hàng từ bất cứ nhà cung cấp nào trên đất nước thậm chí mua hàng ở các quốc gia khác, hàng cũng sẽ ship được đến tận nhà", ông Tiến nói.

Theo báo cáo của Savills vừa công bố, tổng nguồn cung mặt bằng bán lẻ hơn 1,2 triệu m2 sàn với 73.000 m2 sàn mới từ 3 siêu thị và 2 trung tâm mua sắm được khai trương trong quý 1-2018. Tuy nhiên, thị trường cũng chứng kiến ba dự án đóng cửa và 3 dự án đổi chức năng, tổng cộng giảm 39.200 m2 sàn.

Gần đây, Vissan cũng đã chia sẻ thông tin đóng cửa hơn 60 cửa hàng giới thiệu sản phẩm của công ty này trong nhiều năm qua để cơ cấu lại hiệu quả kinh doanh. Rõ ràng, những lợi thế cạnh tranh về mặt địa lý hay giá cả của doanh nghiệp Việt đều giảm mạnh vì khách hàng rất dễ dàng tìm được nhà cung cấp giá tốt hay chất lượng rẻ hơn thông qua các sàn thương mại điện tử.

Một ví dụ điển hình như Tập đoàn Alibaba đã mua Lazada hơn 2 năm trước.

Trong kế hoạch mở rộng thị trường của Alibaba vào Đông Nam Á, nhà bán lẻ trực tuyến này đã có kế hoạch kho ngoại quan ở biên giới Lạng Sơn. CEO Lazada đã công bố họ bắt đầu mua được hàng hoá từ 6 nước trong khu vực Đông Nam Á và … Trung Quốc. 

Hàng hoá trên hệ sinh thái B2C (từ doanh nghiệp đến khách hàng), C2C (từ người khách hàng đến khách hàng) của Alibaba như Taobao, 1688 rồi sẽ được kết nối lên trang Lazada phân phối đến người dân Việt Nam tại mọi miền và ngóc ngách của đất nước.

Theo ông Tiến, thực tế rất nhiều doanh nghiệp VN có lợi thế về phân phối, bán lẻ thông thường, nhưng làm thương mại điện tử thì họ không biết bắt đầu từ đâu, trong khi Việt Nam có đến 60% dân số dùng internet, online 25 giờ/người/tuần.

"Doanh nghiệp Việt Nam chưa nhìn ra nguy cơ cho hàng Việt Nam khi hàng hoá ngoại nhập vào theo con đường thương mại điện tử. Trong lúc các mối đe doạ và nguy cơ tiềm ẩn đang hành động rất nhanh, thì các doanh nghiệp Việt Nam đa phần chỉ mới dừng lại ở hành động hô hào, mà chưa có hành động thực tiễn. Đối thủ đã đến bên cửa...", ông Tiến nói.

Sự phát triển của thương mại trực tuyến cũng làm cho công suất thuê trung bình giảm nhẹ -1 điểm % khi nguồn cung mới tại khu vực ngoài trung tâm có giá thuê và công suất thuê thấp. Các thương hiệu thời trang mới và thương hiệu F&B quốc tế gia nhập và thay thế những thương hiệu kém thu hút.

Tuy vậy, các doanh nghiệp vẫn có cái nhìn tích cực vào thị trường. Xu thế kinh doanh đa kênh (omni-channel) sẽ dần xóa bỏ ranh giới giữa bán hàng truyền thống và thương mại điện tử. Các doanh nghiệp phải phát triển nhiều biện pháp để khách hàng có nhiều chọn lựa mua hàng.

Giám đốc kinh doanh một công ty thương mại điện tử cho biết thực tế trong bối cảnh bùng nổ công nghệ hiện nay, Omni-channel là giải pháp tối ưu hóa việc bán hàng trên từng kênh như website, mạng xã hội kết hợp kênh truyền thống và tăng trải nghiệm cho khách hàng, giúp khách hàng có trải nghiệm đồng nhất trên nhiều kênh. 

Do đó, mặt bằng bán lẻ vẫn sẽ sôi động nhưng không còn nhiều "quyền năng" như trước.