Phóng to

Bản sao tháp Eiffel của Pháp xây dựng tại khu đô thị ở Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc - Ảnh: Reuters

Dù chương trình thu hút các nhà đầu tư của các nước, về nguyên tắc, chào đón tất cả mọi người, nhưng giới luật sư nhập cư cho biết nhiều chính phủ đang nhắm đến những người thuộc giới siêu giàu Trung Quốc đang tìm kiếm kế hoạch hạ cánh an toàn cho gia đình và khối tài sản của mình. “Đang có một cuộc chiến tranh giành giữa các nước” - luật sư Jean-François Harvey của Công ty luật Harvey ở Hong Kong bình luận trên tờ Wall Street Journal.

Đổi đầu tư lấy quốc tịch

Không khó để nhận thấy ưu đãi hấp dẫn nhất đến từ những quốc gia đang cần tài chính để khôi phục kinh tế và giải quyết nợ công như ở Nam Âu và vùng Caribê ở Địa Trung Hải. Cái giá để đổi lấy tiền là những thị thực du lịch không giới hạn và một quốc tịch để mua bất động sản.

Các chính sách thu hút nhà giàu Trung Quốc cũng sôi động ở phía nam châu Âu. Hi Lạp hứa hẹn sẽ cấp thị thực thường trú trong năm năm cho những nhà đầu tư rót vào bất động sản hơn 330.000 USD, “phá giá” gần 70.000 USD so với các nước láng giềng. Thị thực này cho phép du lịch hầu hết châu Âu trong sáu tháng mỗi năm. Bồ Đào Nha năm ngoái đã bắt đầu cấp “thị thực vàng” cho những người nước ngoài mua nhà trên 660.000 USD, trong khi đảo quốc Cyprus cũng tung ra chương trình tương tự cho ai mua nhà trên 400.000 USD. Báo Wall Street Journal dẫn lời cơ quan quảng bá đầu tư của chính quyền Cyprus cho biết các nhà đầu tư Trung Quốc đã mua khoảng 1.000 căn nhà.

Các nước phát triển cũng chào đón giới nhà giàu Trung Quốc nhưng với cái giá cao hơn. Để có được thị thực đầu tư EB-5 của Mỹ cần 500.000 USD và tạo được hơn 10 việc làm cho người dân Mỹ, theo Sở Di trú và nhập tịch Mỹ. Thị thực EB-5 có thể được nâng cấp lên thẻ xanh sau 21 tháng. Trong khi đó Chính phủ Úc cuối năm ngoái cũng triển khai chương trình thị thực đặc biệt, cho phép nhà đầu tư nước ngoài sống ở Úc trong bốn năm nếu đầu tư trên 4,5 triệu USD. Hạng mục thị thực này thậm chí được đánh số 888, một con số may mắn của người Trung Quốc.

Đối với những đại gia Trung Quốc đã quá ngán Cyprus hay không đủ lực để vào Úc, các quốc gia vùng Caribê được coi là một sự lựa chọn lý tưởng hơn. Đảo quốc bé nhỏ St. Kitts với hơn 53.000 dân ở phía nam thành phố Miami (Mỹ) cấp quốc tịch cho những người đầu tư từ 400.000 USD vào bất động sản tại đây hoặc 250.000 USD vào quỹ dành cho ngành công nghiệp đường. Hộ chiếu St. Kitts cho phép du lịch đến hầu hết các quốc gia phương Tây mà không cần thị thực. Trong khi đó, đảo quốc hàng xóm Antigua & Barbuda cũng hạ giá hộ chiếu xuống còn 200.000 USD đầu tư vào quỹ phát triển quốc gia.

Bảo vệ tài sản

Cuộc sống vương giả, sở hữu một khu biệt thự 200 phòng ở Thượng Hải và nhiều bất động sản ở nhiều thành phố trên khắp thế giới cũng không ngăn được Louie Huang tìm mua một hộ chiếu nước ngoài. Huang cho biết bạn bè ông cũng đang cân nhắc ra nước ngoài sống vì lo sợ bất ổn. “Hầu hết họ nghĩ rằng: tôi có nhiều tiền nhưng một ngày nào đó có thể chính phủ sẽ thay đổi chính sách và lấy lại tất cả” - ông nói trên BBC. Một số tìm kiếm một môi trường sống sạch sẽ và hệ thống giáo dục tốt hơn cho con cái ở nước ngoài. Một khảo sát trên 1.000 triệu phú đôla của Trung Quốc cho thấy có đến 60% muốn đi khỏi nước này.

Các con số là bằng chứng rõ ràng cho thấy xu hướng các đại gia Trung Quốc, dù là phất lên nhờ kinh doanh hay tham nhũng, đang tìm lối thoát bằng con đường đầu tư. Bất chấp quy định của Bắc Kinh cấm cá nhân mang hơn 50.000 USD ra nước ngoài mỗi năm, nhiều nhà giàu chở tiền khỏi Trung Quốc bằng máy bay riêng hay chuyển tiền từ các quỹ ở nước ngoài. Thống kê của Bộ Ngoại giao Mỹ cho thấy 80% trên 7.641 đơn xin thị thực đầu tư EB-5 vào nước này trong tài khóa 2012 là người Trung Quốc. Năm 2006, chỉ 63 công dân Trung Quốc lấy được thị thực này. Ngoài ra, phần lớn trong 170 đơn xin thị thực đầu tư đặc biệt của Úc cũng được cho là công dân Trung Quốc.

Trong năm ngoái khoảng 225 tỉ USD chảy khỏi Trung Quốc, tương đương 3% tổng sản lượng của Trung Quốc. “Nhưng giới siêu giàu vẫn còn chưa rời Trung Quốc” - giám đốc bộ phận quản lý tài sản cá nhân Lucinda Chan của Tập đoàn Macquarie nhận định, và cho biết nhiều khách hàng Trung Quốc đang tìm đến đây để được tư vấn đầu tư với mục đích lấy thị thực vào Úc.